Do prawa zamówień publicznych mają być wprowadzone jaśniejsze i bardziej elastyczne rozwiązania dotyczące modyfikacji postanowień umownych między zamawiającym a wykonawcą.
W aktualnym stanie prawnym modyfikacja umowy o wykonanie zamówień publicznych jest dopuszczalna wyłącznie, gdy mają być dokonane zmiany nieistotnych. Istotne mogą być wprowadzane wyłącznie wtedy, gdy zamawiający przewidział taką możliwość w ogłoszeniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz ustalił jej warunki. Nie ma przy tym definicji, kiedy zmiana jest istotna, a kiedy nie, dlatego zamawiający ostrożnie wprowadzają nawet pomniejsze zmiany w umowach z wykonawcami. Mogą bowiem spowodować unieważnienie całej umowy i przetargu.
Istotne zmiany
Nowelizacja prawa zamówień publicznych ma ułatwić stronom modyfikację umów. Projekt noweli, opracowany przez Ministerstwo Rozwoju, uwzględnia dyrektywy unijne w sprawie zamówień publicznych. Termin ich wprowadzenia upływa 18 kwietnia.
Zmieniony art. 144 ustawy definiuje pojęcie istotnej zmiany umowy oraz wymienia okoliczności jej wprowadzenia bez konieczności unieważnienia postępowania przetargowego. Zmiany takie możliwe będą m.in., gdy zamawiający, działający z należytą starannością, nie mógł przewidzieć ich potrzeby. Umowę będzie można także zmienić, gdy łączna wartość zmian jest mniejsza niż 10 proc. wartości zamówienia określonej pierwotnie w umowie dotyczącej usług lub dostaw, a w robotach budowlanych niż 15 proc. wartości.
Prościej o kompromis
Przygotowywane przepisy dają możliwość renegocjacji umowy, gdy staje się konieczne wprowadzenie zmian do zamówienia, których strony nie mogły przewidzieć wcześniej np. wzrostu cen. Dotychczas, ze względu na niejasne regulacje wprowadzanie zmian powodowało konflikty prowadzące do sporów sądowych.
Zdaniem Ministerstwa Rozwoju takie rozwiązania ograniczają konieczność przeprowadzania powtórnych postępowań o udzielenie zamówienia. Dzięki temu proces udzielania zamówień publicznych będzie sprawniejszy i bardziej elastyczny.
Podobnego zdania jest Urząd Zamówień Publicznych. Uważa, że bardziej swobodne podejście zamawiających do procesu realizacji zamówienia publicznego usprawni jego przebieg i zmniejszy ryzyko sporów z wykonawcami.
etap legislacyjny: po pierwszym czytaniu w Sejmie
Opinia
Katarzyna Kuźma, partner w dziale infrastruktura i energetyka w kancelarii Domański Zakrzewski Palinka
Proponowane zmiany w pełni wdrażają nowe dyrektywy unijne i należy odczytywać je jako pozytywne. Zgodnie z obecnym brzmieniem ustawy nie jest możliwe wprowadzenie zmian do umowy zawartej z wykonawcą po przeprowadzeniu przetargu, o ile nie zostało to przewidziane w dokumentacji postępowania, a zmiana jest istotna. Brak definicji istotnej zmiany umowy powoduje, że zamawiający boją się wprowadzania jakichkolwiek modyfikacji do kontraktów o wykonanie zamówienia, co w konsekwencji prowadzi do często niepotrzebnych i niezasadnych sporów z wykonawcami lub nawet wszczęcia nowego postępowania. Określenie, kiedy takie zmiany można wprowadzić, dają nadzieję, że więcej problemów powstałych po zawarciu umowy z wykonawcą rozwiązywanych będzie w formie negocjacji i dialogu, nie zaś sporów sądowych.
