Inteligentne specjalizacje obowiązują zarówno na poziomie kraju, jak i w poszczególnych regionach. Wymóg wybrania takich branż, sektorów i dziedzin działalności gospodarczej wynika wprost z reguł unijnych. Chodzi o to, aby kraj lub region skoncentrował pewną część środków unijnych na obszarach, których rozwój przyniesie najwięcej korzyści w średnim i długim okresie i pozwoli wykreować lub rozwinąć prawdziwe specjalizacje krajowe lub regionalne.
Jak wskazuje Jacek Krupa, marszałek województwa małopolskiego: – Skoncentrowanie się na wybranych siedmiu obszarach ma pomóc Małopolsce w osiągnięciu zakładanych celów oraz zdobyciu przewagi konkurencyjnej regionu. Wybór inteligentnych specjalizacji trwał od 2010 roku. To obszary o największym potencjale rozwoju w najbliższych latach, w które warto inwestować środki publiczne i fundusze europejskie – dodaje Jacek Krupa.
O tym, jak duże znaczenie mogą mieć inteligentne specjalizacje dla przedsiębiorców, mówi Anna Misołek, prezes zarządu Abbeys: – W wielu przypadkach dostęp do unijnych dotacji, szczególnie tych przyznawanych w formie bezzwrotnych dotacji, uzależniony jest od tego, czy projekt zgłaszany przez firmę wpisuje się w którąś z inteligentnych specjalizacji. Z kolei w sytuacjach, gdy nawet nie jest to wymóg obligatoryjny, to i tak takie projekty mogą być traktowane w sposób preferencyjny, co oznacza, że otrzymują dodatkowe punkty w trakcie oceny wniosków. A czasem właśnie jeden punkt może być decydujący.

Jeżeli zatem firma myśli o pozyskaniu unijnego wsparcia, to powinna zapoznać się z wybranymi obszarami uznanymi za priorytetowe w poszczególnych regionach, jak i z krajowymi specjalizacjami. Aby ułatwić zadanie prezentujemy tabelę, która zawiera wykaz takich głównych specjalizacji regionalnych. W celu poznania ich szczegółowych opisów należy sięgnąć do dokumentów przygotowanych przez władze samorządowe szczebla wojewódzkiego (regionalne strategie innowacji).