Jakie obecnie kwoty miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych może otrzymać pracodawca działający na tzw. otwartym rynku pracy, który nie miał nigdy statusu zakładu pracy chronionej, dla swoich niepełnosprawnych pracowników?

Od 1 kwietnia 2014 r. nie ma znaczenia, czy pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych działa na tzw. otwartym rynku, czy ma przyznany status zpchr. Od tej daty obowiązują jednakowe kwoty maksymalnego dofinansowania. W 2015 r. w związku z brakiem uzależnienia miesięcznego dofinansowania od płacy minimalnej są w dalszym ciągu takie same jak w roku poprzednim.

Od 1 kwietnia 2014 r. i w 2015 r. maksymalne miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego (bez względu na status pracodawcy) wynosi:

- 1800 zł – w przypadku osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności,

- 1125 zł – przy umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,

- 450 zł – dla osób z lekkim stopniu niepełnosprawności.

Te kwoty są zwiększane o 600 zł w przypadku osób niepełnosprawnych, u których orzeczono chorobę psychiczną (wszystkie stopnie), upośledzenie umysłowe (wszystkie stopnie), całościowe zaburzenia rozwojowe (wszystkie stopnie) lub epilepsję (wszystkie stopnie) oraz niewidomych w stopniu znacznym i umiarkowanym (zgodnie z art. 26a ust. 1b ww. ustawy o rehabilitacji).

Przy czym ważne jest, że kwota dofinansowania do wypłaty nie może przekroczyć maksymalnej kwoty dofinansowania lub 75 proc. kosztów płacy.

Jesteśmy zakładem pracy chronionej. Otrzymujemy z PFRON dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Zatrudniamy dwóch pracowników z kodem schorzenia 03-L. Jeden ma stopień znaczny, drugi umiarkowany. Czy jest to schorzenie specjalne i czy możemy na nich otrzymać podwyższoną dopłatę?

Nie.

Kod 03-L w żadnym ze stopni niepełnosprawności nie jest schorzeniem szczególnym, na które przysługiwałoby zwiększone dofinansowanie. Obecnie schorzenia szczególne pozwalające na zwiększenie dofinansowań oznaczone są kodami:

- 04-O przy stopniu znacznym lub umiarkowanym,

oraz

- 02-P, 06-E, 01-U i C-12 przy wszystkich stopniach niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany i lekki).

Od 1 stycznia 2011 r. schorzenia szczególne muszą wynikać z orzeczeń. Wyjątkiem są tu wyłącznie osoby niewidome.

Działając w ramach grupy kapitałowej, planujemy połączenie dwóch spółek – zakładów pracy chronionej – spółki akcyjnej i spółki z o.o. Będziemy mieli do czynienia z przejściem zakładu na innego pracodawcę, o którym mowa w art. 231 kodeksu pracy w związku z art. 492 § 1 pkt 1 kodeksu spółek handlowych i art. 516 § 6 k.s.h. Czy z chwilą połączenia spółka przejmująca na podstawie art. 231 k.p. będzie zobowiązana ustalić efekt zachęty ilościowy bądź jakościowy, aby móc pobierać dofinansowanie na osoby niepełnosprawne z przejmowanej spółki?

Tak.

Zgodnie z przypisem do poz. 48 druku INF-D-P w przypadku przejęcia pracownika przez nowego pracodawcę na podstawie art. 231 k.p. efekt zachęty należy zbadać na miesiąc, w którym do tego doszło.

Efekt zachęty ustala się jednokrotnie na cały okres zatrudnienia pracownika do czasu rozwiązania z nim umowy albo zmiany jego statusu. Oznacza to, że efekt zachęty wykazany w miesiącu przyjęcia podwładnego do pracy trwa przez cały okres jego zatrudnienia (jako osoby niepełnosprawnej).

Efekt zachęty ustaje w przypadku utraty ciągłości zatrudnienia. Zatrudniając ponownie osobę niepełnosprawną, efekt zachęty trzeba ustalić na nowo. Gdy zaś pracownik utraci status osoby niepełnosprawnej (upłynie ważność orzeczenia), efekt zachęty zostaje zachowany wyłącznie w przypadku przedstawienia kolejnego orzeczenia – bez względu na datę jego wydania – z którego będzie wynikało, że niepełnosprawność istniała w okresie między tymi orzeczeniami, a pracownik pozostawał w zatrudnieniu.

- W związku ze stanowiskiem UOKiK z 24 kwietnia 2015 r. proszę o informację, czy są już jakieś wyjaśnienia co do sposobu liczenia efektu zachęty. Chodzi o stanowisko w sprawie interpretacji dotyczącej efektu zachęty na „starego" pracownika, który został osobą niepełnosprawną w trakcie trwania zatrudnienia. Znam stanowisko BON z 8 maja 2015 r., które mówi o konieczności zmiany przepisów. Co mamy robić w tej sytuacji z pracownikiem, który otrzymał orzeczenie w maju br.?

Niestety dopóki nie zostanie wprowadzony do ustawy o rehabilitacji zapis o braku potrzeby wykazywania efektu zachęty dla pracownika, który stał się osobą niepełnosprawną w trakcie zatrudnienia, to zgodnie ze stanowiskami BON i PFRON pracodawca wciąż nie może wykazać na niego efektu zachęty i tym samym wnioskować o miesięczne dofinansowanie. Na dzień dzisiejszy nie wiadomo, kiedy zostanie przygotowany w tym zakresie projekt zmiany ustawy o rehabilitacji. Zatem obecnie, kiedy czytelnik chce wnioskować o dofinansowanie, pracownik musi być nowozatrudnionym. Tylko wtedy pracodawca może wykazać na niego efekt zachęty. Organizacja OBPON.ORG wysłała w tej sprawie do BON i PFRON pismo z informacją o pilną potrzebę zmiany ustawy w zakresie wykazywania efektu zachęty.

Jaką datę mam wpisać do poz. 45 na druku INF-D-P („zatrudnienie od dnia"), w przypadku gdy pracownika niepełnosprawnego zatrudniałam od 1 marca 2008 r. do 15 czerwca 2015 r. (rozwiązanie umowy nastąpiło na mocy porozumienia stron) i został ponownie przyjęty od 1 lipca 2015 r.? Czy muszę ponownie ustalić na niego efekt zachęty?

Gdy pracodawca ponownie zatrudni tego samego pracownika niepełnosprawnego, z którym poprzednia umowa o pracę wygasła lub została rozwiązana np. na mocy porozumienia stron, w poz. 45 na formularzu INF-D-P („zatrudnienie od dnia") należy podać datę, od której nawiązano nowy stosunek pracy. W tym przypadku jest to 1 lipca 2015 r.

W przedstawionej sytuacji efekt zachęty należy badać na miesiąc ponownego zatrudnienia, tzn. na lipiec 2015 r.

Co oznaczają symbole przyczyn niepełnosprawności występujące na orzeczeniach o niepełnosprawności?

W aktualnym stanie prawnym zasady orzekania o niepełnosprawności oraz kryteria kwalifikowania do stopnia niepełnosprawności regulują przepisy ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm.) oraz rozporządzenia ministra gospodarki pracy i polityki społecznej z 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (DzU nr 139, poz. 1328 ze zm.). Zgodnie z treścią § 32 ust. 2 tego rozporządzenia symbol przyczyny niepełnosprawności oznacza się następująco:

- 01-U – upośledzenie umysłowe,

- 02-P – choroby psychiczne,

- 03-L – zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu,

- 04-O – choroby narządu wzroku,

- 05-R – upośledzenie narządu ruchu,

- 06-E – epilepsja,

- 07-S – choroby układu oddechowego i krążenia,

- 08-T – choroby układu pokarmowego,

- 09-M – choroby układu moczowo-płciowego,

- 10-N – choroby neurologiczne,

- 11-I – inne, w tym schorzenia: endokrynologiczne, metaboliczne, zaburzenia enzymatyczne, choroby zakaźne i odzwierzęce, zeszpecenia, choroby układu krwiotwórczego,

- 12-C – całościowe zaburzenia rozwojowe.

Edyta Sieradzka, wiceprezes Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych