Mózg kobiety ma więcej połączeń między prawą i lewą półkulą. Dzięki temu następuje między nimi wymiana większej liczby informacji. Z kolei u mężczyzn więcej styków kształtuje się w każdej półkuli mózgowej osobno.

Biologia kontra mózg

Różnica ta sprawia, że panie są przystosowane do otrzymywania większego zakresu informacji zmysłowych, łatwiejszego ich łączenia oraz dostrzegania relacji między nimi. Pozwala im to lepiej powiązać i kojarzyć ze sobą informacje werbalne i wizualne. Lepiej też odczytują subtelne sygnały, np. emocjonalne, takie jak ton głosu, gestykulację i mimikę.

W mózgu męskim więcej funkcji kontrolowanych jest przez obszar specyficzny tylko dla danej funkcji. Z tego powodu panowie lepiej koncentrują się na zadaniach i nie dają się tak łatwo rozpraszać zbytecznymi informacjami.

Takie cechy, jak np. racjonalność, niezależność, agresywność, pewność siebie, łatwość podejmowania decyzji i niepoddawanie się w trudnych sytuacjach, tradycyjnie przypisuje się mężczyznom. Z kolei emocjonalność, opiekuńczość, empatię, zdolność poświęcania się, uległość czy ciepło w relacjach społecznych uważne są za typowo kobiece.

Takiemu uproszczonemu przypisywaniu cech wyłącznie według wyróżników biologicznych przeciwstawia się pojęcie płci psychologicznej (patrz ramka), wprowadzone przez amerykańską psycholog Sandrę Bem. Według niej kobiecość i męskość tworzą wspólnie continuum. To, gdzie się na nim umieścimy, oznacza określenie swojej płci psychologicznej, czyli tego, w jaki sposób zgadzamy się z tym, co kulturowo kobiece i męskie. Na środku skali znajduje się androgynia, oznaczająca występowanie u konkretnej osoby cech psychicznych charakterystycznych dla obu płci.

Uważa się, że osoby androgyniczne są lepiej przystosowane do funkcjonowania społecznego niż stypizowane płciowo. Mają wyższy poziom otwartości, są bardziej komunikatywne, elastyczne, empatyczne, partnerskie i twórcze, prezentują większą niezależność poglądów i odporność na konformizm. W sytuacjach trudnych mają większe możliwości konstruktywnego działania, nie ograniczają swoich zachowań do zakresu zgodnego ze stereotypami płciowymi. Wykazują się dużą elastycznością form reagowania i bogatszym repertuarem działań. Potrafią znaleźć efektywne rozwiązania problemów, odczuwając przy tym niższy poziom lęku i większą wiarę we własne siły niż osoby określone zgodnie z płcią biologiczną.

Preferowany szef

Z badań wynika, że kobiecy styl zarządzania nastawiony jest na proces, opiera się na komunikacji, demokracji, partnerstwie. Natomiast męski jest skoncentrowany na osiągnięciu celu, jakim jest zwiększenie zysków i pomniejszenie kosztów.

Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) od lat analizuje poglądy społeczne pod kątem preferencji płci szefa. W 2013 r. opublikowało raport porównujący opinie pracowników na ten temat w ciągu ostatnich 20 lat (patrz tabelka). Około 1/3 badanych woli za szefa mężczyznę. Na przestrzeni lat nie ulega to większym zmianom. Jednak w 2013 r. już dla 53 proc. badanych płeć przełożonego nie miała żadnego znaczenia, podczas gdy 20 lat wcześniej uważało tak tylko 34 proc.!

Choć odsetek preferujących panie jako szefów pozostaje na podobnym poziomie, wyraźnie widać, że część zwolenników przełożonego mężczyzny z biegiem lat zmieniła stanowisko i kwestia płci przełożonego stała się im obojętna.

Co ciekawe, płeć badanych pracowników nie ma znaczenia, jeśli chodzi o ich preferencje dotyczące płci przełożonego. Zarówno panowie, jak i panie wolą szefa mężczyznę, lecz dla ponad połowy z nich nie ma to większego znaczenia. Ważne są jego kompetencje i styl zarządzania, a nie tylko jego płeć biologiczna.

Agnieszka Janowska jest radcą prawnym, dyrektorem departamentu prawa pracy TGC Corporate Lawyers

Menedżer musi być bardziej kobiecy

Dorota Strzelec, psycholog pracy z firmy doradczej StaffPoland sp. z o.o.

Zmiany w globalnej gospodarce w ostatnich dwóch dekadach – m.in. upowszechnienie technologii informatycznych, wdrażanie nowych form organizacji pracy (np. praca zdalna, zespoły projektowe, struktury sieciowe), zanik tradycyjnych hierarchicznych struktur czy wejście na rynek pracy ludzi z pokolenia Y, zmusiły menedżerów do rozwinięcia nowych kompetencji oraz zmodyfikowania tradycyjnych stylów zarządzania. Hierarchia stała się mniej ważna niż relacje i praca zespołowa. Przedsiębiorstwa wymagają od kadry kierowniczej więcej cech kobiecych, np. empatii, umiejętności komunikowania się w zróżnicowanym zespole, kooperacji i pracy zespołowej, negocjowania, elastyczności i otwartości na częste zmiany.

Ponadto większy udział kobiet w zarządach firm pozytywnie wpływa na poprawę ich funkcjonowania i wyniki finansowe. Oznacza to, że współczesny szef musi być bardziej kobiecy w stylu zarządzania.  Niezależnie od tego, czy jest kobietą, czy mężczyzną, powinien stale rozwijać swoje kompetencje kierownicze i elastycznie stosować różne efektywne strategie w konkretnej sytuacji.

Różnice między umiejętnościami

Kobiety

- lepszy słuch

- lepsza pamięć wzrokowa

- zapamiętują więcej informacji przypadkowych i nieistotnych

- wolą problemy praktyczne i konkretne zadania

- wyczulone na wszystkie bodźce zmysłowe

- postrzegają rzeczy we wzajemnych relacjach, myślą kontekstowo i holistycznie, mają zdolności syntetyczne

- większa intuicja – lepiej odbierają subtelności na podstawie tonu głosu czy wyrazu twarzy

- większa zdolność do empatii

- na emocje reagują obie półkule mózgu

Mężczyźni

- gorszy słuch

- lepsze wyczucie perspektywy i myślenie abstrakcyjne

- zapamiętują informacje, które tworzą spójną formę lub mają konkretne znaczenie

- lepsza wyobraźnia przestrzenna

- preferują myślenie sekwencyjne, które jest hierarchiczne i liniowe, mają zdolności analityczne

- lepsza koordynacja "ręka-oko" przydatna w grach zespołowych

- lubią współzawodnictwo, są bardziej pewni siebie, mocniej wierzą w swoje siły

- na emocje reaguje głównie prawa półkula mózgu

Cztery rodzaje płci psychologicznej

- Osoby określone zgodnie z płcią biologiczną – kobieca kobieta i męski mężczyzna (wysoki wynik w skali własnej płci biologicznej i niski wynik odpowiadający płci przeciwnej)

- Osoby androgyniczne – kobiety i mężczyźni, którzy uzyskali wysoki wynik w skali kobiecości i męskości

- Osoby niezróżnicowane – kobiety i mężczyźni, którzy uzyskali niski wynik w skali kobiecości i męskości

- Osoby określone krzyżowo – męskie kobiety i kobiecy mężczyźni (osoby, które uzyskały wysoki wynik w skali odpowiadającej przeciwnej płci biologicznej)