Nie.

Mimo że na pracodawcy, jako dłużniku zajętej wierzytelności, ciąży wiele obowiązków i obciążony jest ryzykiem ich niewykonania, nie daje mu to uprawnień strony w postępowaniu egzekucyjnym. Na czynności komornika, które naruszają prawa pracodawcy jako trzeciego dłużnika, może on jednak złożyć skargę.

Osoba fizyczna prowadzi sieć salonów kosmetycznych. Całością kwestii kadrowych ?i finansowych zajmuje się dział kadrowo-księgowy przedsiębiorstwa. Przez niedopatrzenie kierownika tego działu, mimo zajęcia wynagrodzenia, trzy pensje wypłacono do rąk własnych zatrudnionego dłużnika. Czy komornik może ukarać za to przewinienie odpowiedzialnego pracownika?

Nie.

Pracownik odpowiedzialny za sprawy księgowe otrzymałby grzywnę, gdyby był zatrudniony u osoby prawnej lub w jednostce organizacyjnej bez osobowości prawnej. Jeśli pracuje u osoby fizycznej, to niezależnie od tego, jak rozbudowana jest struktura organizacyjna przedsiębiorstwa, za przewinienie może zostać ukarany grzywną tylko pracodawca. Nie ma znaczenia, że zawinił jego podwładny (art. 8861 i 2 k.p.c.).

Pracownik działu księgowości, wyznaczony w spółdzielni do wykonywania wszystkich  czynności związanych z dokonywanymi przez komorników zajęciami wynagrodzeń, przekazał komornikowi niepełne informacje na temat wynagrodzenia pracownika, pomijając kilka składników wynagrodzenia. Czy za takie uchybienie komornik może wymierzyć mu grzywnę?

Nie.

Komornik nie może ukarać za to pracownika. Grzywna byłaby uzasadniona, gdyby takie informacje nie zostały przekazane w ogóle. Pamiętać jednak należy, że błędna informacja przekazana komornikowi przez pracodawcę nie wpływa na objęcie zajęciem całego wynagrodzenia. Gdy spółdzielnia wypłaci pracownikowi część wynagrodzenia, o której istnieniu nie poinformowała komornika, egzekutor będzie miał prawo wymierzyć  grzywnę upoważnionemu pracownikowi za naruszenie zakazu przekazywania wynagrodzenia do rąk pracownika wynikającego z zajęcia. Poza tym może to zrodzić odpowiedzialność pracodawcy wobec wierzyciela, gdyby ten poniósł szkodę.

Czy ochrona wynagrodzenia pracownika rozciąga się na inne świadczenia?

Nie.

W uchwale siedmiu sędziów z 17 stycznia 2013 r. (II PZP 4/12, OSNP 2013/13-14/147) Sąd Najwyższy uznał, że odszkodowanie należne pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na podstawie art. 55 § 11 k.p. nie podlega ochronie przewidzianej w art. 87 § 1 k.p. Judykatura odmawia też ochrony z art. 84 i nast. k.p. odszkodowaniom i odprawom przysługującym pracownikowi nie z mocy przepisów prawa, lecz postanowień umownych (wyroki SN z 6 września 2005 r., I PK 10/05, OSNP 2006 nr 13-14, poz. 203, i z 20 czerwca 2006 r., II PK 317/05, OSNP 2007 nr 13-14, poz. 185).

W orzecznictwie rozszerzono natomiast ochronę wynikającą z art. 87 k.p. na:

Komornik dokonał zajęcia poborów pracownika. Jednocześnie zgłosiła się jego żona, która przedstawiła orzeczenie sądu nakazujące wypłacanie wynagrodzenia do jej rąk. Czy to postanowienie ma pierwszeństwo przed zajęciem komorniczym?

Nie.

W takiej sytuacji zawsze pierwszeństwo ma zajęcie komornicze. Nawet jeśli nakaz wypłaty pensji bezpośrednio do rąk współmałżonka wynika ?z orzeczenia sądu, to nie ma on żadnego wpływu na skuteczność zajęcia dokonanego przez komornika. Przedstawienie tego orzeczenia przez małżonka po dokonaniu zajęcia  nie uchyla dokonanego zajęcia, a złożenie go wcześniej nie blokuje możliwości dokonania zajęcia. Oznacza to, że przedstawienie pracodawcy orzeczenia sądu ?o nakazie wypłaty wynagrodzenia pracownika współmałżonkowi od chwili jego ?zajęcia jest skuteczne wyłącznie w odniesieniu do kwoty wolnej od zajęcia.

Zgłosił się syn zatrudnionego, który przedstawił wyrok zasądzający na jego rzecz alimenty. Chce je otrzymywać bez pośrednictwa komornika, ale komornik już wcześniej zajął wynagrodzenie pracownika. Czy można odmówić w tej sytuacji egzekucji alimentów?

Tak.

Odmowa dokonywania potrąceń alimentacyjnych na rzecz wierzyciela przedstawiającego tytuł wykonawczy może nastąpić w dwóch przypadkach. Pierwszy dotyczy sytuacji, gdy świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych. Drugi – gdy wcześniej nastąpiło zajęcie wynagrodzenia pracownika za pracę w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej; i to niezależnie od tego, jakie świadczenia są przez organy egzekucyjne egzekwowane.

Pracodawca ma prawo odmówić dokonywania potrąceń w omawianym trybie  także wtedy, gdy okoliczności wykluczające bezegzekucyjny tryb przekazywania alimentów pojawiły się już po złożeniu tytułu wykonawczego przez  uprawnionego wierzyciela. ?W takim bowiem przypadku konieczne jest sporządzenie planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji przez komornika.