Pewna firma zajmująca się automatami do gier zwróciła się do sądu o częściowe zwolnienie z kosztów sądów.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy odmówił, gdyż w jego opinii firma wykazała spełnienia przesłanki do przyznania prawa pomocy z art. 246 par. 2 pkt 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Zgodnie z tym przepisem, prawo pomocy może być przyznane osobie prawnej w zakresie częściowym w sytuacji gdy wykaże ona, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.

Sąd podkreślił, że zwolnienie od kosztów sądowych dopuszczalne jest wówczas, gdy z porównania sytuacji majątkowej strony z wysokością obciążających ją kosztów wynikałoby, iż pokrycie kosztów sądowych z majątku strony jest niemożliwe, a jednocześnie strona nie posiada możliwości zgromadzenia środków niezbędnych do sfinansowania kosztów.

W uzasadnieniu WSA zwrócił uwagę, iż firma mimo trudności wykazała zysk, nie zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej, ani nie wszczęła postępowania upadłościowego czy naprawczego. Dalej wskazano, że spółka posiada kapitał zakładowy w kwocie 1 mln zł, aktywa trwałe o wartości 300 tys. zł, a za poprzedni rok obrotowy osiągnęła zysk w wysokości ponad 713 tys. zł. – Zatem nie sposób przyjąć argumentacji, iż najważniejszym majątkiem w spółce automaty do gier, które obecnie zalegają w magazynach, albowiem nie ma na nie jakiegokolwiek popytu – wyjaśnił sąd, który ostatecznie stwierdził, iż spółka posiada wciąż majątek, który pozwala uiścić należne koszty sądowe.

W zażaleniu spółka zarzuciła, iż WSA w Bydgoszczy przy ocenie jej sytuacji majątkowej nie uwzględnił m.in. wielości prowadzonych w całym kraju postępowań, braku możliwości zbycia aktywów spółki, czy konieczności zachowania środków na realizację bieżących zobowiązań. Miało to skutkować bezpodstawną odmową przyznania prawa pomocy.

Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II GZ 392/14) nie podzielił jednak tych zarzutów, ale przychylił się do oceny WSA, że w świetle tak znacznych przychodów, jakie uzyskuje spółka, a także wartości jej majątku, niedopuszczalne byłoby przyjęcie, że spełnia ona przesłanki przyznania prawa pomocy.

NSA zwrócił uwagę, iż stan rachunku spółki wynosił 180 tys. zł, a koszty postępowania na obecnym etapie... 100 zł.

Jak podkreślono, w przypadku wnioskowania o prawo pomocy osoba prawna nie może powoływać się tylko na to, że aktualnie nie dysponuje środkami na poniesienie kosztów sądowych, ale musi także wykazać, że nie ma ich, mimo iż podjęła wszelkie niezbędne działania, by zdobyć fundusze na pokrycie wydatków (sygn. I OZ 191/11). – W rozpoznawanej sprawie trudno przyjąć, uwzględniwszy zasady logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, że spółka, która dysponuje środkami trwałymi o tak wysokiej wartości, a ponadto dysponuje znacznymi środkami pieniężnymi na rachunku bieżącym, nie jest w stanie partycypować w kosztach zainicjowanego przez siebie postępowania – uznał NSA.

Co mówią przepisy

Jakie zwolnienia od kosztów i dla kogo

Prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym.

Osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, prawo pomocy może być przyznane:

Art. 245, 246 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi