Od stycznia 2014 roku przedsiębiorcy będą mieli możliwość pozyskania atrakcyjnej pożyczki przeznaczonej na finansowanie przedsięwzięć dotyczących odnawialnych źródeł energii. Do rozdysponowania przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ciągu czterech lat jest łącznie 420 mln PLN. W przyszłym roku pierwsza transza obejmie 30 mln zł. Program „Bocian", bo pod taką nazwą on funkcjonuje, będzie finansował inwestycje w zieloną energię, tj. w:
Charakterystyczne jest to, że mają to być projekty o tzw. rozproszonym charakterze – tj. odznaczające się stosunkowo niewielką mocą w porównaniu do dużych przedsięwzięć realizowanych na tym rynku (np. dużych farm wiatrowych). W szczególności chodzi więc o montowanie odpowiednich systemów u przedsiębiorcy i na jego własne potrzeby. A nie o duże inwestycje, które nastawione są na sprzedaż uzyskanej energii. Działania prowadzone przez firmy mogą mieć dwa dobre efekty. Po pierwsze mogą przyczynić się do obniżenia rachunków za energię i pozwolić na pewne uniezależnienie od zewnętrznych dostawców, a po drugie wpływać na ochronę środowiska naturalnego oraz na wizerunek firmy, jako dbającej i troszczącej się o przyrodę.
Od 2 mln do 40 mln zł
Dzięki pożyczce inwestorzy korzystający ze środków udostępnionych przez NFOŚiGW będą mogli sfinansować do 75 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. Jednocześnie, zgodnie z regułami programu, minimalna kwota pożyczki to 2 mln zł, a maksymalna została ustalona na poziomie 40 mln zł. Należy wyraźnie podkreślić, że mowa tutaj o pożyczkach, a nie bezzwrotnych dotacjach. Uzyskane na inwestycję środki trzeba zatem zwrócić. Chodzi o kapitał i odsetki. Ponieważ jednak chodzi o preferencyjne finansowanie, to wyraża się ono właśnie w wysokości oprocentowania. I tak, w skali roku oprocentowanie pożyczki zostanie ustalone w oparciu o WIBOR 3M minus 100 pkt bazowych. Jednak, niezależnie od wysokości stopy WIBOR, oprocentowanie nie będzie mogło być mniejsze niż 2 proc. (takie byłoby na dziś biorąc pod uwagę, że stawka WIBOR 3M wynosi 2,65 proc.). Pożyczka będzie udzielana na okres nie dłuższy niż 15 lat liczony od daty pierwszej planowanej wypłaty transzy pożyczki, a okres karencji będzie liczony od daty wypłaty ostatniej transzy pożyczki, lecz nie będzie mógł być dłuższy niż 18 miesięcy od daty zakończenia realizacji przedsięwzięcia.
Intensywność dofinansowania
Jak zostało wcześniej zauważone, środki z pożyczki mogą finansować maksymalnie 75 proc. kosztów inwestycji. Jednak taki poziom wsparcia jest zarezerwowany dla projektów związanych z tworzeniem (wdrażaniem) systemów fotowoltaicznych, budową i wykorzystaniem biogazowni oraz wytwarzaniem energii elektrycznej w tzw. wysokosprawnej kogeneracji (z wykorzystaniem biomasy). W przypadku wykorzystania innych odnawialnych źródeł energii, udział przedsiębiorcy w finansowaniu kosztów musi być odpowiednio wyższy. I tak, dla:
Jednocześnie program „Bocian" wprowadza ograniczenia, podając maksymalną i/lub minimalną moc instalacji. Przykładowo dla małych elektrowni wodnych ich maksymalna moc nie może przekroczyć 5MW, a przy pozyskiwaniu energii z wód geotermalnych ustalony jest zarówno próg minimalny jak i maksymalny. I jest to odpowiednio 5 MWt i 20 MWt. Ponadto warunkiem zakwalifikowania wniosku do dofinansowania jest spełnienie kryterium, zgodnie z którym maksymalny koszt jednostkowy inwestycji nie może przekroczyć ustalonych progów. I znów przykładowo dla małych elektrowni wodnych o mocy do 5 Mwe jest to 25 mln zł za każdy MW pozyskanej energii.
Do 2018 roku
Cały program będzie realizowany w latach 2014–2022. Jednak same pożyczki będą przyznawane do końca 2018 roku. Później będzie już tylko czas na realizację i rozliczanie projektów. Nabory wniosków będzie odbywały się w ten sposób, że NFOŚiGW będzie ogłaszał rozpoczęcie takiej procedury. A następnie w trybie ciągłym, przez 30 dni od daty rozpoczęcia naboru, będzie przyjmował dokumenty. Nabory będą powtarzane do wyczerpania wszystkich środków. Szczegółowe informacje o programie znajdują się na stronie www.nfosigw.gov.pl.
Co wolno sfinansować
Przedsiębiorcy będą mogli przeznaczyć pieniądze uzyskane z pożyczki m.in. na:
Komentarz eksperta:
Jan Kordasiewicz, Kancelaria Doradztwa Gospodarczego Cieślak & Kordasiewicz
Opisywany program to na pewno kolejny właściwy krok do realizacji celu zwiększenia produkcji energii z instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Choć jak zawsze rodzą się pewne wątpliwości – na przykład czy minimalna kwota pożyczki nie jest zbyt wysoka. Moim zdaniem jest możliwe zrealizowanie np. instalacji fotowoltaicznej o mocy 200 kW w budżecie niższym niż 2 mln zł. Czy to oznacza, że przedsiębiorca będzie musiał koniecznie realizować projekt o wyższym budżecie? Oczywiście jest to sprawa indywidualna i zależy od wyboru technologii, ale program wydaje mi się trochę przeregulowany. Aby zachęcić do produkcji z OZE przedsiębiorców, którzy będą wykorzystywać energię na własny użytek, warto byłoby obniżyć próg inwestycji. Tym bardziej, że jest to pożyczka, a nie bezzwrotna dotacja.