Wszystko wskazuje na to, że skończy się karanie kierowców ciężarówek czy autokarów na każdej bramce kontrolnej, gdy nie zapłacili za przejazd w systemie viaTOLL.

Posłowie Platformy Obywatelskiej chcą, by w ciągu jednej doby można było nałożyć tylko jedną taką karę. I to nie na kierowcę, ale na przedsiębiorcę, właściciela ciężarówki. Ich projekt noweli ustawy o drogach publicznych czeka już na pierwsze czytanie.

Kara dla przedsiębiorcy

Kierowcy mieliby ponosić kary, ale tylko gdyby to oni byli odpowiedzialni za brak środków na specjalnym urządzeniu viaBOX. Co do zasady to przedsiębiorca, czyli posiadacz pojazdu, jest odpowiedzialny za dokonywanie przedpłat na specjalne konto, z którego pobierana jest należność za przejazdy.

Dziś patologią jest to, że kary za nieopłacony przejazd (3 tys. zł) są nakładane wielokrotnie za przejazd jednym odcinkiem drogi na każdej bramownicy kontrolnej. Posłowie chcą to zmienić i proponują, by w ciągu doby mogła być nałożona jedna kara.

Co jednak, gdy kierowca przed północą zostanie zarejestrowany na jednej bramce, a chwilę po północy na kolejnej?

– Powinno to zostać potraktowane jako jeden przejazd z nałożoną jedną karą – mówi Stanisław Żmijan, poseł PO. Nie wyklucza, że zapisy należy doprecyzować, by nie było żadnych wątpliwości.

Na niższe kary mogą liczyć kierowcy furgonetek czy terenówek, które jadą z przyczepką. Gdy dopuszczalna masa całkowita zestawu przekracza 3,5 tony, muszą płacić za jazdę po drogach. Im kara zostanie obniżona z 3 tys. zł do 1,5 tys. zł.

Jeszcze przyjaźniejszy dla kierowców i przewoźników jest obywatelski projekt nowelizacji. Zawiera on wyraźne wskazanie, że system opłat obejmie pojazdy wykonujące przewozy na podstawie ustawy o transporcie drogowym. Z obowiązku płacenia za przejazd zostaną więc zwolnieni kierowcy samochodów osobowych z przyczepami i np. osoby przewożące sobie prywatnie meble ciężarówką.

Jadwiga Dudzik z Zespołu Prawnego Transtica, który przygotował projekt, wskazuje, że ktoś, kto nie jest przedsiębiorcą wykonującym przewozy, będzie jednak musiał zapłacić za przejazd dopiero gdy wsiądzie do ciężarówki o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 7 ton.

Nowelizacja przewiduje, że jeżeli kierowcy zabraknie środków na transponderze do naliczania opłat, to będzie mógł kontynuować jazdę do najbliższego punktu obsługi klienta. A tam uiści należność i uzupełni środki na dalszą drogę.

Czas na zapłatę

– Gdy kierowcy zabraknie pieniędzy na uzupełnienie konta, to jego pracodawca będzie miał dwa dni na pokrycie należności, by uniknąć kar – tłumaczy Jadwiga Dudzik. Z tym że jeśli zapomni o tym, to i tak kary będą łagodniejsze niż dziś. Wyniosą 300 zł.

Kolejny pomysł na zmianę przepisów mają cztery główne organizacje transportowe. Maciej Wroński, dyrektor biura prawnego Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Transportu Drogowego, wskazuje, że kar w ogóle nie powinno być, gdy ktoś jest zarejestrowany w systemie viaTOLL.

Organizacje chcą, by kary płacili tylko ci, którzy w trasę wyruszą bez transpondera. A ci, którzy są w systemie, będą mogli uzupełnić płatność, co najwyżej z odsetkami. Maciej Wroński wskazuje, że tak jest w innych państwach Unii Europejskiej. Dodaje, że konieczne jest też obniżenie sankcji. Tu środowiska transportowe proponują, żeby kara za brak opłaty w pełnej wysokości wynosiła 500 zł.

Różnice w podejściu do systemu opłat za przejazd drogami

Projekt poselski

- Niższa kara (1,5 tys. zł) za brak opłaty za przejazd samochodem osobowym z przyczepą, gdy DMC zestawu przekracza 3,5 tony

- Kara za nieopłacony przejazd wyniesie 3 tys. zł i 1,5 tys. zł, gdy należność była zbyt niska

- Kara za brak opłaty może być nałożona raz w ciągu doby

- Karę będzie trzeba uiścić w ciągu 21 dni od dnia, w którym decyzja o jej nałożeniu stanie się ostateczna

- W wypadku zagranicznych kierowców będzie pobierana kaucja na poczet kary

Projekt obywatelski

- Samochody osobowe z przyczepką, gdy DMC takiego zestawu przekracza 3,5 tony, zostaną zwolnione z opłat

- Kara za jazdę bez opłaty wyniesie 300 zł

- W dwa po przejeździe będzie można uregulować należność

- Prywatne przejazdy mają podlegać opłatom w systemie viaTOLL, gdy DMC pojazdu przekracza 7 ton

- Nastąpi zwolnienie z opłat za przejazd po drogach autobusów służących do przewożenia osób niepełnosprawnych