W zeszłym roku w wyniku nowelizacji ustawy o rehabilitacji część pracodawców utraciła status zakładu pracy chronionej. Te firmy, które nie zdecydowały się zwolnić niepełnosprawnych, zatrudniają co najmniej 15 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy i osiągają wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 25 proc., mogły zachować zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON).
– Problem w tym, że pieniądze zgromadzone w funduszu są zamrożone. Niepełnosprawni z nich nie korzystają – mówi Edyta Sieradzka z Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
Środki wypłacane z funduszu muszą zostać oskładkowane. Pieniądze wysyłane do ZUS pracodawca musiałby wyłożyć z własnej kieszeni. Tymczasem środki wypłacane z funduszu przez pracodawcę, który posiada status zakładu pracy chronionej, nie są wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Środki z ZFRON są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych
– Trudno zrozumieć, dlaczego różnicuje się te same świadczenia na rehabilitację zawodową, społeczną czy leczniczą w zależności od statusu pracodawcy. Takie rozwiązanie faktycznie ogranicza prawa osób niepełnosprawnych zatrudnionych w firmach, które utraciły status zakładu pracy chronionej – uważa Sieradzka. I dodaje, że konieczna jest zmiana rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Trzeba wyłączyć z podstawy wszystkie środki wypłacane z ZFRON.
Przepis przewidujący to wyłączenie tylko dla zakładów pracy chronionej wszedł w życie, gdy nie istniało rozwiązanie umożliwiające pracodawcy zachowanie zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych pomimo utraty statusu ZPCH. Zdaniem pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne rozporządzenie powinno zostać dostosowane do nowych warunków. Tym bardziej że w prawie podatkowym takie zwolnienia już istnieją.
Środki z funduszu mogą zostać przeznaczone m.in. na szkolenia, przekwalifikowanie i dokształcanie w celu nabycia lub podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Można je też wydać na specjalistyczne badania lekarskie i psychologiczne dla celów doradztwa zawodowego czy na dostosowanie stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności.
