- Co ma zrobić kierownik jednostki, jeżeli do urzędu wpłynie pytanie o wynagrodzenie pracownika urzędu gminy lub ministerstwa, np. zatrudnionego jako radca prawny? Czy pracodawca musi podać taką informację?

– pyta czytelnik.

Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy najpierw zapoznać się z ustawą z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (DzU nr 112, poz. 1198 ze zm., dalej ustawa) i przeanalizować, czy informacja o wynagrodzeniu jest tą publiczną a następnie, czy trzeba ją podać.

Zgodnie z art. 1 ustawy każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniud. Każdy obywatel może wystąpić do organów administracji publicznej (rządowej i samorządowej) o podanie takiej wiadomości. Stanowią ją nie tylko dokumenty wytwarzane przez organy administracji publicznej, ale są to także dane dotyczące osób pełniących funkcję publiczną. Chodzi np. o ministra, dyrektora generalnego urzędu, pracownika ministerstwa, urzędu gminy czy regionalnej izby obrachunkowej.

Jest wyjątek

Prawo do informacji publicznej nie ma jednak charakteru bezwzględnego. Art. 5 ustawy stanowi bowiem, że jest ono ograniczone przede wszystkim w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. A zatem tajemnic nie wolno ujawniać. Barierą jest również prywatność osoby fizycznej. Nie ma wątpliwości, że radca prawny czy inna osoba zatrudniona w urzędzie jest osobą fizyczną.

Ustawa zawęża jednak zakres tego wyjątku. Jak wynika z art. 5 ust. 2, ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach jej powierzenia i wykonywania.

Rozważna decyzja

Jakie ma to znaczenie dla kierownika jednostki, pracodawcy Kowalskiego, zatrudnionego na stanowisku radcy prawnego? Musi on rozstrzygnąć, czy ta osoba pełni funkcję publiczną. Z orzecznictwa sądowego wynika, że koszty zatrudnienia osób pełniących funkcje publiczne są informacją publiczną i podlegają udostępnieniu, a w tym wypadku nie stosuje się art. 5 ustawy.

Potwierdził to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 14 listopada 2012 r. (II SA/Gd 545/12,). Jak wynika z ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (DzU nr 223, poz. 1458 ze zm.), sekretarz miasta może być upoważniony do wykonywania zadań w imieniu kierownika jednostki. Będzie więc pełnił funkcję publiczną w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. Stąd dane dotyczące jego osoby też mają taki charakter.

Naczelny Sąd Administracyjny 11 stycznia 2013 r. uchylił inny wyrok WSA (I oSK 2508/12) w

Warszawie i przekazał do ponownego rozpatrzenia. WSA uznał, że radca prawny zatrudniony na podstawie umowy o pracę nie jest funkcjonariuszem publicznym ani osobą pełniącą funkcję publiczną, a dane o jego wynagrodzeniu nie stanowią informacji publicznej. NSA wskazał, że WSA nieprawidłowo ocenił charakter żądanej informacji, bowiem w ocenie NSA jest to informacja publiczna. Fakt, że dotyczy wynagrodzenia radcy prawnego, nie zmienia jej charakteru. Ale taka klasyfikacja danej informacji nie przesądza jeszcze o obowiązku jej udzielenia, bowiem konieczne jest uwzględnienie kwestii dotyczących prywatności i ochrony dóbr osobistych.

Pracodawca decydujący o udostępnieniu lub wstrzymaniu żądanej informacji publicznej powinien pamiętać, że każda odmowa podania takiej wiadomości następuje w formie decyzji administracyjnej.

Co radzić

Pracodawca musi więc uwzględniać art. 5 ust. 2 ustawy dotyczący ochrony prywatności, gdyż dostęp do informacji publicznej nie ma charakteru bezwzględnego. Jak czytamy w orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 20 marca 2006 r. (TK 17/05), „prywatność może w pewnych sytuacjach być przedmiotem ingerencji dla ochrony dobra wspólnego, jednak wkraczanie w tę sferę, również tam, gdzie w wyraźny sposób styka się ona ze sferą publiczną, musi być dokonywane w sposób ostrożny i wyważony, z należytą oceną racji, które przemawiają za taką ingerencją".

Funkcja na rzecz ogółu

Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 14 listopada 2012 r. (II SA/Gd 545/12) „w świetle art. 5 ust. 2 ustawy ochrona prywatności została wyłączona w stosunku do osób pełniących funkcje publiczne, jeżeli dana informacja pozostaje w związku z pełnieniem tej funkcji.

Na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej osobą pełniącą funkcję publiczną będzie każdy, kto pełni funkcję w organach władzy publicznej lub też w strukturach jakichkolwiek osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, jeżeli funkcja ta ma związek z dysponowaniem majątkiem państwowym lub samorządowym albo zarządzaniem sprawami związanymi z wykonywaniem swych zadań przez władze publiczne, a także inne podmioty które tę władzę realizują lub gospodarują mieniem komunalnym, lub majątkiem Skarbu Państwa. Funkcję publiczną pełnią osoby, które wykonują powierzone im przez instytucje państwowe lub samorządowe zadania i przez to uzyskują znaczny wpływ na treść decyzji o charakterze ogólnospołecznym (...)

Sekretarz miasta, będący de facto pracownikiem samorządowym, któremu wójt może powierzyć, zgodnie z art. 33 ust. 4 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU nr 142, poz. 1591), prowadzenie spraw gminy, jest osobą pełniącą funkcje publiczne, a dostęp do informacji dotyczących jego zatrudnienia w urzędzie miasta, w tym o kosztach poniesionych przez gminę miejską w związku z jego zatrudnieniem, a więc faktycznie dostęp do informacji o wysokości środków pieniężnych wypłacanych z zasobów publicznych na rzecz osoby pełniącej funkcję publiczną, nie może zostać ograniczony na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej".

Co to jest informacja publiczna

Ustawa nie precyzuje tego pojęcia jednoznacznie. Pośrednio katalog takich informacji zawiera art. 6 ustawy, ale nie jest to lista zamknięta.

Na podstawie orzecznictwa sądowego przyjmuje się, że za informację publiczną należy uznać informacje wytworzone przez władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne oraz inne podmioty, które wykonują funkcje publiczne lub gospodarują mieniem publicznym (komunalnym bądź Skarbu Państwa), jak i informacje odnoszące się do tych władz, osób i innych podmiotów, niezależnie od tego, przez kogo zostały wytworzone.