„Wsparcie na pierwsze wdrożenie wynalazku” to część programu „Innowacyjna gospodarka”. O ile jednak osoby obeznane z tym programem wiedzą, że jest on podzielony na ponumerowane tzw. działania, tak do tej nazwy żaden numer nie został przypisany.

Jest to wynikiem jego nowości. Po prostu na etapie konstruowania programu takiego wsparcia nie było (chociaż częściowo kryło się w działaniu 4.1 „Wsparcie wdrożeń wyników prac B+R”). Nie wnikając jednak w te niuanse, grunt, że taki nowy instrument znalazł się w tym programie i ma za zadanie wspierać firmy. Na jego realizację zarezerwowano 243,5 mln euro, w tym przeszło 207 mln euro ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Cel programu

Jak można przeczytać w tzw. uszczegółowieniu programu „IG” instrument ten ma na celu wsparcie przedsiębiorstw, które planują wdrożenie własnych bądź nabytych wynalazków. Ma to przyczynić się do zwiększenia wykorzystania wynalazków przez przedsiębiorców, jako jednego ze sposobów osiągania przewagi konkurencyjnej.

Ponadto jego realizacja i możliwość sięgnięcia po grant pod pewnymi warunkami, o których piszemy dalej, powinna zachęcić firmy do większej dbałości o ochronę własności intelektualnej. Najprościej mówiąc wsparciem mają zostać objęte projekty inwestycyjne (zakup środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych) związane z praktycznym wykorzystaniem wynalazku lub wynalazków w działalności gospodarczej przedsiębiorcy.

Innymi słowy firma, która samodzielnie opracowała wynalazek lub jest gotowa go kupić i dostrzega szansę wykorzystania go w praktyce (rozpoczęcia produkcji nowych lub znacząco ulepszonych produktów bądź świadczenia nowych usług), otrzyma na to dofinansowanie. Będzie mogła np. zainwestować w rozbudowę hal produkcyjnych, zakup maszyn, urządzeń, linii produkcyjnych, aparatury lub innych środków trwałych niezbędnych do rozpoczęcia takiej produkcji.

Oczywiście, jak w każdym przypadku walki o unijne dotacje, tak i tutaj trzeba spełnić szereg kryteriów i zobowiązać się do osiągnięcia pewnych celów. W związku z tym w praktyce nie każda firma o ten rodzaj dotacji będzie mogła zawalczyć.

Tylko MSP

Przede wszystkim od razu należy zaznaczyć, że instrument ten jest adresowany wyłącznie do firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Duże podmioty z wdrażaniem własnych wynalazków muszą poradzić sobie same (lub szukać innych źródeł pomocy publicznej). Ponadto dofinansowanie będzie udzielane wyłącznie na projekty inwestycyjne polegające na wdrożeniu w działalności gospodarczej firmy – wnioskodawcy wynalazku objętego ochroną patentową albo zgłoszonego do ochrony patentowej.

Zatem już w momencie ubiegania się o dotację należy dysponować odpowiednią ochroną lub udokumentować, że wystąpiło się o nią. Takie rygory wynikają wprost z przepisów regulujących zasady przyznawania wsparcia.

A są one zawarte w rozporządzeniu ministra rozwoju regionalnego w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej w ramach programu „Innowacyjna gospodarka” (DzU z 20 kwietnia 2012r. poz. 438). I tak jego § 14 stanowi m.in., że wsparcie na pierwsze wdrożenie wynalazku może być udzielone mikroprzedsiębiorcy, małemu lub średniemu przedsiębiorcy, który spełni łącznie następujące warunki:

- przedstawi dokument patentowy wraz z aktualnym wyciągiem z rejestru patentowego potwierdzającym stan prawny patentu lub patentu europejskiego albo równoważny dokument w przypadku patentu, na który udzielono ochrony w procedurze zagranicznej

- przedstawi dowód dokonania zgłoszenia w celu uzyskania patentu i kopię sprawozdania o stanie techniki sporządzonego na podstawie art. 47 ustawy z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej albo równoważny dokument w przypadku zagranicznej procedury uzyskania patentu, uprawdopodobniający spełnienie kryteriów nowości, poziomu wynalazczego i przydatności do przemysłowego stosowania, o których mowa odpowiednio w art. 25-27 wskazanej ustawy,

- przedstawi dowód prawa do wyłącznego korzystania z wynalazku,

- zobowiąże się do dokonania inwestycji bezpośrednio związanej i niezbędnej do pierwszego wdrożenia w swojej działalności gospodarczej wynalazku, który został zgłoszony w celu uzyskania patentu lub na który uzyskano patent,

- zobowiąże się do utrzymania trwałości projektu, w szczególności przez utrzymanie inwestycji objętej wsparciem w województwie, w którym została zrealizowana, przez co najmniej trzy lata od dnia zakończenia realizacji projektu, przy czym wymiana przestarzałych instalacji lub sprzętu w związku z szybkim rozwojem technologicznym nie jest niezgodna z warunkami utrzymania trwałości projektu oraz zapewnienia finansowania inwestycji w części nieobjętej wsparciem, przy czym co najmniej 30 proc. tzw. wydatków kwalifikujących się do objęcia wsparciem zostanie pokryte ze środków własnych przedsiębiorcy albo finansowania zewnętrznego pochodzących z innych źródeł niż ze środków publicznych.

To jednak jeszcze nie wszystkie kryteria warunkujące dostęp do dotacji. Mianowicie wsparcie na pierwsze wdrożenie wynalazku nie może być udzielone, jeżeli przed dniem złożenia wniosku o udzielenie wsparcia produkt lub sposób produkcji będący przedmiotem wynalazku był wytwarzany, używany bądź stosowany w sposób zarobkowy lub zawodowy na terytorium Unii Europejskiej. Chyba że wytwarzanie, używanie produktu lub stosowanie sposobu będącego przedmiotem wynalazku stanowiło część prac rozwojowych, w których wynikach zawarty jest ten wynalazek.

Minimalna wartość

No i wreszcie kwestia wydatków. Chociaż pomoc adresowana jest do firm z sektora MSP to muszą one przedstawić stosunkowo duże projekty inwestycyjne. Minimalna wartość projektu (wydatków kwalifikowanych) zgodnie z §14 ust. 6 wynosi cztery mln zł. Z kolei łączna wartość całego projektu nie może przekroczyć równowartości w złotych kwoty 50 milionów euro.

Ponieważ w uproszczeniu założenie programu jest takie, że firma posiada opatentowany wynalazek i zamierza zastosować go w praktyce, to aby produkować w oparciu o tę wiedzę nowe towary musi dokonać odpowiedniej inwestycji .

Co można kupić

Przedsiębiorca ma możliwość wykorzystania otrzymanej dotacji m.in. na:

- zakup nieruchomości (w takim wypadku grunt lub budynek muszą być bezwzględnie konieczne do realizacji projektu. Ponadto wydatki na pokrycie kosztów przeniesienia własności gruntu da się wliczyć do budżetu inwestycji tylko do wysokości 10 proc. całkowitych tzw. wydatków kwalifikowanych projektu),

- zakup lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych (wszelkich maszyn, urządzeń, aparatury, narzędzi, linii produkcyjnych itp.),

- zatrudnienie ekipy budowlanej lub remontowej i wykonanie przez nią niezbędnych prac, wraz z zakupem materiałów budowlanych (budowa lub rozbudowa hal produkcyjnych, innych obiektów niezbędnych do realizacji projektu),

- nabycie wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, prawa ochronnych, licencji, know-how oraz nieopatentowanej wiedzy technicznej, jeżeli wartości te spełniają łącznie następujące warunki:

– będą wykorzystywane wyłącznie do celów projektu objętego wsparciem,

– będą podlegać amortyzacji zgodnie z odrębnymi przepisami (ustawa o rachunkowości),

– zostaną nabyte od osób trzecich na warunkach rynkowych, przy czym kupujący nie sprawuje kontroli nad sprzedającym ani odwrotnie,

– będą stanowić aktywa przedsiębiorcy, który otrzymał wsparcie i pozostaną w jego przedsiębiorstwie przez co najmniej trzy lata od dnia zakończenia realizacji projektu.

Przepisy odnoszące się do kwestii wydatków pozwalają także na rozliczenie, czyli uznanie za tzw. koszty kwalifikowane, wydatków na raty leasingowe, jeżeli w miejsce zakupu przedsiębiorca chciałby skorzystać z tej formy wejścia w posiadanie jakiegoś dobra. Podobnie z kosztami związanymi z najmem lub dzierżawą gruntów, budynków lub budowli. Z tym że do refundacji można zgłosić tylko te koszty, które zostaną poniesione do dnia zakończenia realizacji projektu i pod warunkiem, że umowa najmu lub dzierżawy będzie zawarta na co najmniej trzy lata od przewidywanego terminu zakończenia realizacji inwestycji. Ponadto przedsiębiorcy w ramach tego grantu mogą liczyć na częściowe lub całkowite sfinansowanie:

- kosztów związanych z zakupem usług doradczych (oczywiście tych ściśle związanych z przygotowaniem i realizacją inwestycji; w szczególności usługi te nie mogą być związane z bieżącymi wydatkami operacyjnymi przedsiębiorcy),

- zakupu usług tłumaczenia przysięgłego na język polski dokumentów niezbędnych do złożenia wniosku o dofinansowanie,

- wydatków na ustanowienie lub utrzymanie zabezpieczenia należytego wykonania umowy o dofinansowanie,

- kosztów związanych z otwarciem i prowadzeniem przez firmę odrębnego rachunku bankowego lub subkonta na rachunku bankowym, przeznaczonych do obsługi projektu lub płatności zaliczkowych.

Z wnioskiem od 27 sierpnia

Chociaż program „IG” jest w praktyce realizowany już od 2008r. to ten instrument zostanie uruchomiony po raz pierwszy. Zresztą formalnie już się to stało po tym, jak Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, która czuwa nad jego realizacją, ogłosiła konkurs. Jednak sam nabór wniosków jeszcze się nie rozpoczął. Wszystko po to, aby dać przedsiębiorcom jak najwięcej czasu na przygotowanie odpowiednich wniosków o dofinansowanie. I dlatego aplikacje będą przyjmowane od 27 sierpnia

Właściwa instytucja do 14 września b.r.

Wniosek o dofinansowanie należy przygotować w wersji elektronicznej i papierowej. Najpierw przedsiębiorcy rejestrują ten pierwszy w specjalnym tzw. generatorze wniosków. Program jest dostępny na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (www.parp.gov.pl).

Rejestracji aplikacji należy dokonać w dniach 27 sierpnia – 14 września. Kto się spóźni straci szansę na dotację. Następnie papierową wersję (wydruk) wniosku należy dostarczyć do siedziby PARP.

Na pierwszy, pilotażowy konkurs tego instrumentu wsparcia przeznaczono ok 616 mln zł. Przyjmując, że maksymalna kwota wsparcia dla jednego przedsiębiorcy na jeden projekt nie może przekroczyć 20 mln zł, środków tych musi wystarczyć na co najmniej 30 projektów.

Ogłoszenie o konkursie, jego regulamin, kryteria wyboru projektów i inne dokumenty niezbędne do prawidłowego przygotowania wniosku są dostępne na podanej wyżej stronie PARP.