Tak uznała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 15 czerwca 2012 r. (IPPB2/436-142/12-4/MZ).
Wnioskodawca jest spółką z siedzibą w Irlandii, posiadającą rezydencję podatkową w tym kraju, a także podmiotem zarejestrowanym w Irlandii dla celów podatku od wartości dodanej. Jest spółką celową powołaną do partycypacji w transakcjach sekurytyzacji wierzytelności.
Jego kontrahent zamierza sprzedawać swoje wierzytelności wnioskodawcy. Cena sprzedaży wierzytelności będzie odpowiadać ich wartości nominalnej. Za przystąpienie do programu sekurytyzacji kontrahent będzie płacić wnioskodawcy wynagrodzenie administracyjne oraz będzie mu zwracać poniesione przez niego koszty finansowania zakupu wierzytelności.
W związku z tak stanem faktycznym zadano pytanie, czy sprzedaż wierzytelności na rzecz wnioskodawcy dokonywana w ramach transakcji sekurytyzacyjnej będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC).
Zdaniem wnioskodawcy taka transakcja nie powinna podlegać opodatkowaniu. Stanowisko to potwierdziła Izba Skarbowa w Warszawie.
Jednak jej zdaniem podatek będzie należny, jeśli zostaną spełnione przesłanki wymienione w art. 1 ust. 4 ustawy z 9 września 2000 r. o PCC, a mianowicie jeżeli prawa majątkowe z nabytych wierzytelności będą wykonywane na terytorium Polski lub prawa te w chwili zawarcia umowy podlegają wykonywaniu za granicą oraz nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski, a czynność została dokonana na terytorium Polski.
Radosław Baraniewicz konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Komentuje Radosław Baraniewicz, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Istotą komentowanej interpretacji jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy cesja wierzytelności w ramach transakcji sekurytyzacyjnej może podlegać opodatkowaniu PCC.
Stanowisko przedstawione przez organ podatkowy oparte jest na rozumowaniu, że sekurytyzacja nosi znamiona umowy sprzedaży, która w myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC powinna podlegać opodatkowaniu tym podatkiem, bowiem dochodzi wtedy do cesji wierzytelności, której efektem jest zbycie praw majątkowych.
Organ podatkowy słusznie jednak zwrócił uwagę na konieczność ustalenia, czy zaistniały przesłanki uniemożliwiające pobranie podatku. Należy bowiem zwrócić uwagę, że stosownie do art. 1 ust. 4 ustawy o PCC podatkowi temu mogą podlegać jedynie te czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są m.in. prawa majątkowe wykonywane na terytorium Polski lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Polski.
Jeżeli te warunki nie zostaną spełnione, to pobrany z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy PCC będzie podatkiem nienależnym.
Co istotne, umowa o sekurytyzację wierzytelności jest umową nienazwaną (niezdefiniowaną w kodeksie cywilnym czy też w innym akcie prawnym), która jest w obrocie gospodarczym wykorzystywana do świadczenia przez nabywcę wierzytelności kompleksowej usługi finansowej.
Ważne jest przy tym, że przeniesienie wierzytelności na podstawie transakcji sekurytyzacyjnej nie znajduje się w zamkniętym katalogu czynności opodatkowanych, zawartym w art. 1 ustawy o PCC. Wśród wskazanych przez ustawodawcę czynności opodatkowanych nie została bowiem wymieniona umowa o sekurytyzację wierzytelności.
Może to sugerować, że celem ustawodawcy mogło być wyłączenie takiej transakcji z zakresu opodatkowania PCC. Jednak w celu rozstrzygnięcia, czy dana czynność powinna rzeczywiście podlegać temu podatkowi, nie jest ważne, jaką nazwę transakcji nadały jej strony, lecz jakie są elementy przedmiotowo istotne takiej umowy. W analizowanej sprawie umowa o sekurytyzację wierzytelności mogła zostać zaklasyfikowana jako umowa sprzedaży praw majątkowych opodatkowana na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o PCC.
Niezależnie od tego, że umowa o sekurytyzację wierzytelności może przybrać postać czynności wymienionej w art. 1 ust. 1 ustawy o PCC, najistotniejsze powinno być zbadanie, czy do tej czynności może znaleźć zastosowanie wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.
Zgodnie z tym przepisem nie podlegają temu podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z tego podatku.
