Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy zdarzenie zostało spowodowane postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań.

[srodtytul]Te same zasady[/srodtytul]

Zgodnie z art. 3 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=327997]ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn. DzU z 2009 r. nr 167, poz.1322)[/link] na równi z wypadkiem przy pracy, w zakresie uprawnienia do świadczeń określonych w ustawie traktuje się wypadek, któremu pracownik uległ:

- w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w definicji wypadku przy pracy (art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 3 ustawy), chyba że wypadek został spowodowany postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;

- podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;

- przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.

Z orzecznictwa wynika, że pracownik odbywający podróż służbową ma zagwarantowaną dość szeroką ochronę. I tak np., [b]w wyroku z 6 grudnia 1990 r. (II PRN 10/90), SN[/b] uznał, że wypadku, jakiemu uległ zatrudniony w czasie podróży służbowej, nie traktuje się jako zrównanego z wypadkiem przy pracy tylko wtedy, gdy postępowanie pracownika nie pozostawało w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań.

Ochronie prawnej podlega nawet taki wypadek, któremu pracownik przebywający w podróży służbowej uległ podczas jej części rekreacyjnej. W opinii SN, udział w takim spotkaniu pozostaje w związku funkcjonalnym z pracą, chyba że zachowanie pracownika jest naganne w sposób uzasadniający uznanie, że doszło do zerwania powiązania z podróżą służbową[b] (wyrok z 8 października 1999 r., II UKN 545/98)[/b].

Dla przypadku, o którym mowa we wstępie, istotne znaczenie ma [b]wyrok SN z 23 września 1998 r. (II UKN 217/98)[/b], w którym skład orzekający wskazał, że w czasie trwania podróży służbowej pracownik nie wraca z pracy do domu, tylko do miejsca zakwaterowania poza miejscowością swego zamieszkania.

[b]Wypadek, który ma miejsce w czasie powrotu do miejsca zakwaterowania, nie jest wypadkiem w drodze z pracy do domu, lecz wypadkiem zrównanym z wypadkiem przy pracy.[/b]

[srodtytul]Jednorazowa rekompensata[/srodtytul]

Pracownikowi, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Uprawnienia do odszkodowania z tego tytułu określa się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Przysługuje ono w wysokości zależnej od stopnia uszczerbku na zdrowiu.

W przypadku zwiększenia się uszczerbku, który był podstawą odszkodowania, co najmniej o 10 punktów procentowych, odszkodowanie zwiększa się odpowiednio za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przewyższający procent, według którego ustalono wcześniej odszkodowanie. Rekompensata ulega zwiększeniu, jeżeli w stosunku do ubezpieczonego została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy.

[b]Do ustalenia wysokości odszkodowania przyjmuje się przeciętne wynagrodzenie obowiązujące w dniu wydania decyzji, a kwoty odszkodowań zaokrągla się do pełnych złotych.[/b]

Stopień uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy ustala lekarz orzecznik ZUS, wydając w tej sprawie orzeczenie. Orzeczenie otrzymuje ubezpieczony lub inna uprawniona osoba (np. członek rodziny poszkodowanego).

Od orzeczenia przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem placówki ZUS, która jest właściwa dla miejsca zamieszkania zainteresowanego. Komisja lekarska, po rozpatrzeniu sprzeciwu lub zarzutu wadliwości orzeczenia, rozstrzyga sprawę także przez wydanie orzeczenia.

Orzeczenie, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, jest podstawą do wydania przez ZUS decyzji w sprawie wypłaty świadczenia.

[srodtytul]Zasiłek chorobowy[/srodtytul]

Zasiłek przysługuje poszkodowanemu w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe. Prawo do zasiłku przysługuje – niezależne od okresu ubezpieczenia – już od pierwszego dnia niezdolności do pracy z powodu wypadku przy pracy.

Zasiłek nie przysługuje za okresy, za które ubezpieczony miał – na podstawie innych przepisów prawnych (np. art. 92[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521] kodeksu pracy[/link]) – prawo do wynagrodzenia, stypendium lub innego świadczenia za czas niezdolności do pracy.

[srodtytul]Świadczenie rehabilitacyjne[/srodtytul]

Poszkodowanemu pracownikowi przysługuje także świadczenie rehabilitacyjne w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia wypadkowe, niezależnie od okresu ubezpieczenia. [b]Przysługuje ono w sytuacji, gdy po wyczerpaniu zasiłku chorobowego poszkodowany jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokuje odzyskanie przez niego zdolności do pracy. [/b]

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje na okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, lecz nie dłużej niż przez 12 miesięcy.

O wystąpieniu okoliczności uzasadniających przyznanie bądź nieprzyznanie prawa do tego świadczenia orzeka lekarz orzecznik ZUS. Od orzeczenia przysługuje zainteresowanemu sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS, w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem placówki ZUS – właściwej dla miejsca zamieszkania zainteresowanego. Komisja lekarska ZUS rozstrzyga sprawę – podobnie jak lekarz orzecznik – w formie orzeczenia.

Orzeczenie, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, jest podstawą do wydania przez ZUS decyzji w sprawie wypłaty świadczenia.

Świadczenie nie przysługuje uprawnionemu do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku przedemerytalnego lub do świadczenia przedemerytalnego oraz do urlopu dla poratowania zdrowia – udzielonego na podstawie odrębnych przepisów prawnych (np. urzędnicy).

[srodtytul]Wyrównawczy nie dla każdego[/srodtytul]

Tylko poszkodowany mający status pracownika ma prawo do zasiłku wyrównawczego. Zasiłek przysługuje wówczas, gdy wynagrodzenie poszkodowanego ulegnie obniżeniu w wyniku stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Prawo do zasiłku wyrównawczego ustaje z dniem zakończenia rehabilitacji zawodowej i przesunięcia do innej pracy, lecz nie później niż po 24 miesiącach od dnia rozpoczęcia rehabilitacji lub w sytuacji, gdy rehabilitacja stała się bezcelowa ze względu na stan zdrowia poszkodowanego.

O potrzebie rehabilitacji zawodowej i okolicznościach uzasadniających jej zakończenie orzeka lekarz orzecznik ZUS.

Od orzeczenia przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Sprzeciw wnosi się za pośrednictwem placówki ZUS – właściwej dla miejsca zamieszkania zainteresowanego. Komisja lekarska ZUS rozstrzyga sprawę – podobnie jak lekarz – w formie orzeczenia.

Orzeczenie, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, jest podstawą do wydania przez ZUS decyzji w sprawie wypłaty świadczenia.

Zasiłek nie przysługuje ubezpieczonemu pracownikowi, który jest uprawniony do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

[ramka][b]Renta z tytułu niezdolności do pracy[/b]

Jeśli pracownik wskutek wypadku stał się niezdolny do pracy, przysługuje mu renta z tytułu niezdolności do pracy.

Świadczenie to jest niezależne od długości okresu ubezpieczenia wypadkowego, a także bez względu na datę powstania niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem.

Prawo do tej renty ustaje z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, a w przypadku ponownego jej wystąpienia, prawo to przywraca się – bez względu na to, jak długa była przerwa.[/ramka]