Umowa o pracę powinna określać strony, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy. Pracodawca i pracownik mogą jednak w umowie zawrzeć wiele dodatkowych postanowień.

Przy rozszerzaniu treści angażu trzeba jednak pamiętać o podstawowym warunku zawartym w art. 18 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0F25B4BE0E114C590651871B141DBD65?id=76037]kodeksu pracy[/link], że postanowienia umów o pracę oraz innych aktów, na których podstawie powstaje stosunek pracy, nie mogą być mniej korzystne dla pracownika niż przepisy prawa pracy.

[b]Regulacje gorsze dla pracownika niż przepisy prawa pracy są nieważne, a zamiast nich stosuje się odpowiednie przepisy prawa pracy.[/b] Również postanowienia umów o pracę i innych aktów, na podstawie których powstaje stosunek pracy, naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu są nieważne.

[srodtytul]Okres wypowiedzenia[/srodtytul]

W umowie o pracę mogą być zawarte takie postanowienia, jak możliwość wypowiedzenia umowy zawartej na czas określony, dłuższy niż sześć miesięcy, czy też dłuższy okres wypowiedzenia umowy o pracę z pracownikiem zatrudnionym na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną.

Umowa o pracę może, korzystniej w porównaniu z przepisami prawa pracy, przewidywać dłuższy okres wypowiedzenia umowy, gdy jest ono dokonywane przez pracodawcę. Może ona przewidywać również, że w przypadku wcześniejszego rozwiązania przez pracodawcę umowy zawartej na czas określony zapłaci on wynagrodzenie za okres, do którego umowa miała trwać, tzw. wykupienie umowy.

Strony mogą również umownie przewidzieć odpowiedzialność materialną pracownika za powierzone mienie.

[srodtytul]Czas pracy[/srodtytul]

W umowie może być określony wymiar i rozkład czasu pracy, jeżeli ma ona charakter indywidualny. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy pracownik nie zostaje zatrudniony na pełny etat, ale na jego część. Tylko w umowie o pracę można ustalić zatrudnienie pracownika w skróconym tygodniu pracy lub pracy weekendowej oraz liczbę godzin pracy osoby zatrudnionej w niepełnym wymiarze, powyżej których przysługuje wynagrodzenie za godziny nadliczbowe.

Jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest zobowiązany do ustalania regulaminu, w umowie o pracę można wprowadzić zapisy dotyczące czasu pracy, a przede wszystkim przerwę niewliczaną do czasu pracy, nieprzekraczającą 60 minut, a także inną liczbę godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym niż 150 godzin.

[srodtytul]Podróże służbowe[/srodtytul]

Pracodawca nienależący do sfery budżetowej warunki wypłaty należności z tytułu podróży służbowej określa w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania albo w umowie o pracę, jeżeli nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest zobowiązany do ustalenia regulaminu wynagradzania (art. 77[sup]5[/sup] § 3 k.p.).

W przypadku zatem, gdy w firmie nie ma przepisów wewnętrznych, pracodawca nie może narzucić pracownikom zmian w zakresie świadczeń z tytułu delegacji. Wszelkie zmiany w tym zakresie wprowadza się przez odpowiedni zapis w umowie o pracę.

[srodtytul]Prawa z utworów[/srodtytul]

Dodatkowym elementem umowy o pracę może być również klauzula o przejściu na pracodawcę majątkowych praw do utworów wykonanych przez pracownika. Co do zasady autorskie prawa majątkowe przysługują twórcy. Wyjątkiem są utwory pracownicze.

Zgodnie z art. 12 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A973BFF8235B7EEDB8E528099A8B4BA2?id=181883]ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych[/link] pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, nabywa z chwilą jego przyjęcia autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Aby utwór miał „charakter pracowniczy” i znajdowała zastosowanie regulacja przewidziana w art. 12, nie wystarcza jakikolwiek związek łączący powstanie utworu ze stosunkiem pracy. Niezbędne jest, aby stworzenie utworu nastąpiło „w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy”. Innymi słowy, szef nie może sobie przywłaszczyć dzieła danej osoby tylko dlatego, że jest ona jego pracownikiem.

Do utworów pracowniczych zaliczamy tylko te, których stworzenie wynikało wyraźnie z zakresu obowiązków pracownika. Obowiązki takie mogą być sprecyzowane w samej umowie o pracę, w bezpośrednich poleceniach służbowych (jednak tylko tych, które zostały wydane w granicach obowiązków pracowniczych danego twórcy), w układach zbiorowych i normach wewnątrzzakładowych, ale też planach repertuarowych, wydawniczych, redakcyjnych, programowych itp.

[srodtytul]Dobre imię [/srodtytul]

Umowa o pracę może zawierać obowiązek dbałości o dobre imię pracodawcy, stanowiący zresztą rozwinięcie obowiązku dbałości o dobro pracodawcy.

Z podobnych względów w angażu można wprowadzić także zakaz przyjmowania od kontrahentów lub klientów pracodawcy prezentów czy jakichkolwiek innych korzyści materialnych, połączony niekiedy z obowiązkiem ich natychmiastowego przekazania pracodawcy. Interes pracodawcy może uzasadniać również nałożenie na pracownika w umowie obowiązku zachowania w tajemnicy jej niektórych postanowień.

[b]Umowa może też zobowiązywać pracownika do składania sprawozdań z wykonywanej pracy [/b]oraz do natychmiastowego zwrotu mienia pracodawcy, w tym np. dokumentacji należącej do pracodawcy, z chwilą rozwiązania stosunku pracy.

[ramka][b]Uprawnienia zatrudnionego[/b]

[b] W umowie można też przewidzieć wiele uprawnień dla pracownika[/b], w szczególności prawo do dodatkowych składników wynagrodzenia uzależnionych od efektów działalności pracownika czy udział w zyskach pracodawcy lub prawo do dodatkowych świadczeń, np. gratyfikacja za przepracowanie określonej liczby lat, prawo zakupu akcji po pewnym okresie zatrudnienia w cenie ustalonej na początku, prawo do korzystania ze służbowego samochodu.

Umowa może również zawierać klauzulę waloryzującą wysokość wynagrodzenia za pracę, ustalając je według innego miernika niż pieniądz polski. Dotyczy to zwłaszcza ustalania wysokości wynagrodzenia jako równowartości ustalonej kwoty waluty obcej.[/ramka]