Tak wynika z nowelizacji antykartelowego rozporządzenia 773/04/WE. Gdy strony postępowania przyznają się do złamania przepisów (np. uczestnictwa w kartelu) i zrzekną się swoich proceduralnych uprawnień, np. wniosków o przesłuchania ustne lub udostępnienie akt sprawy, dostaną o 10 proc. niższą karę finansową. Nowe przepisy czekają na publikację w Dzienniku Urzędowym UE – wejdą w życie w dniu ogłoszenia.
Chodzi o usprawnienie ścigania karteli. Teraz postępowanie przed Komisją Europejską może trwać maksymalnie pięć lat, ale strony często się odwołują do Sądu I Instancji i Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, co oznacza wydłużenie procedury o kilka kolejnych lat. Ugody mają skrócić czas postępowań i ograniczyć odwołania sądowe.
Ma to pomóc głównie w sprawach związanych z programem łagodzenia kar (tzw. leniency). Od 2002 r. Komisja Europejska otrzymała już ponad 100 takich wniosków, a w ciągu roku wydaje zaledwie po kilka decyzji w tego rodzaju sprawach (w 200 7 r. – osiem). A wszystko przez konieczność przeprowadzenia starannej analizy faktów i przygotowania szczegółowego pisma dotyczącego zarzutów w sprawie.
Postępowanie ugodowe będzie częścią procedury leniency, która polega na stopniowym łagodzeniu kar finansowych w zależności od momentu dobrowolnego ujawnienia przez zainteresowanego uczestnictwa w kartelu i wartości dostarczonych przez niego dowodów. Niższe kary otrzymają ci, którzy jednoznacznie przyznają, że uczestniczą w kartelu, ujawnią najważniejsze aspekty jego funkcjonowania (w tym moment, od którego biorą udział w nielegalnym porozumieniu) i dokonają ich prawnej oceny. Możliwość zawierania ugód ma przyspieszyć całe postępowanie. Nie będzie ona obowiązkowa – ani dla strony postępowania, ani dla Komisji Europejskiej. To Komisja ma ostatecznie oceniać, czy sprawa nadaje się do zawarcia ugody – na podstawie zebranego materiału dowodowego i zakresu proponowanego porozumienia. Nie będzie jednak negocjacji w sprawie zawarcia ugody.
Ugoda nie oznacza, że uniknie się odpowiedzialności cywilnej, zwłaszcza roszczeń odszkodowawczych konsumentów.
W niektórych państwach UE (np. w Wielkiej Brytanii) uczestnictwo w kartelu jest też objęte odpowiedzialnością karną.
Nowe zasady dotyczą tylko postępowań przed Komisją Europejską. Zasady leniency stosowane przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie ulegną więc zmianie.
