Firmy nie poślą akwizytorów do pracy w święta

Zakaz pracy w święta i świąteczne niedziele wprowadziła ostatnia nowelizacja kodeksu pracy (DzU nr 176, poz. 1239.), która wejdzie w życie od 26 października br. Obowiązuje w każdej placówce handlowej. Przedsiębiorcy zastanawiają się jednak, co oznacza ten termin. Zapytaliśmy o to Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Z pisma, które otrzymaliśmy (patrz ramka), wynika, że placówka handlowa to każde miejsce, w którym prowadzi się sprzedaż detaliczną i hurtową. W grę wchodzi zatem sklep, w którym pracownik stoi za ladą lub przy kasie, hurtownia, stragan, dom wysyłkowy, a nawet firma, w której pracownik obsługuje sprzedaż internetową.

Zakaz pracy w święta nie oznacza, że palcówka handlowa musi być zamknięta. Można ją otworzyć, pod warunkiem że właściciel sam stanie za ladą i będzie sprzedawał. Chodzi jedynie o to, aby do pracy w święta nie angażować osób zatrudnionych na umowę o pracę. – Czy w święta mogą pracować zatrudnieni na umowy cywilnoprawne? – pytają przedsiębiorcy. Eksperci i resort pracy dopuszczają taką możliwość, ale podkreślają, że praca w święto wykonywana na podstawie umowy o dzieło czy zlecenia nie może zawierać elementów charakterystycznych dla stosunku pracy. Przykładowo zleceniobiorca nie może pracować w święto, jeżeli swoje obowiązki wykonuje w określonych godzinach, będąc do dyspozycji pracodawcy.

Firmy, które planują pracę na dni świąteczne, a rozkłady czasu pracy tworzą na dłuższe niż miesiąc okresy rozliczeniowe (październik, listopad, grudzień), muszą zmienić grafiki. Inaczej grozi im kara od 1 do 2 tysięcy złotych. A jeżeli inspektor skieruje wniosek o ukaranie takiego przedsiębiorcy do sądu grodzkiego, to zapłaci on nawet do 30 tys. zł. Pisaliśmy o tym w DF 10 października („W październiku trzeba zmienić grafiki”). Informowaliśmy też, że zakaz pracy w święta nie zawsze będzie skuteczny. Przykładem są firmy, które na mocy art. 151

9

kodeksu pracy zmieniły wewnętrzną definicję niedziel i świąt. Jeżeli określiły one, że doba świąteczna trwa przykładowo od 12 do 12 następnego dnia, to pracownik będzie stał za ladą do południa w święto. Mimo że zgodnie z grafikiem będzie to praca w święto, nie dojdzie do złamania przepisów.

Nie zmienia się sposób rekompensaty za pracę w niedzielę i święto. Zgodnie z art. 151

11

kodeksu w pierwszej kolejności w zamian za pracę w święto przysługuje dzień wolny do końca okresu rozliczeniowego, a gdy jego oddanie sprawia kłopot – normalne wynagrodzenie i 100-proc. dodatek. Za pracę w niedzielę też należy się najpierw inny dzień wolny w ciągu sześciu dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Jeżeli natomiast dwukrotne wykorzystanie tego dnia nie będzie możliwe, to szef wypłaca normalne wynagrodzenie i 100-proc. dodatek.

Co zmienia zakaz pracy w święta:handlu w dni świątecznie nie wolno zlecać pracownikom zatrudnionym we wszystkich punktach prowadzących sprzedaż detaliczną i handlową. Są to sklepy, hurtownie, stragany, domy wysyłkowe, sklepy internetowe oraz firmy zajmujące się akwizycją;sklepy w święta mogą być otwarte, o ile właściciel sam będzie w nich sprzedawał;do pracy w święta można zatrudniać na umowy cywilnoprawne, pod warunkiem że nie będą one zawierały elementów charakterystycznych dla stosunku pracy;firmy, które planują pracę na dni świąteczne, a rozkłady czasu pracy tworzą na dłuższe niż miesiąc okresy rozliczeniowe (październik, listopad, grudzień), muszą zmienić grafiki. Gdy tego nie zrobią, mogą zapłacić karę w wysokości nawet 30 tys. zł.

Zakaz ten odnosi się przy tym do każdego pracownika zatrudnionego w takiej placówce, niezależnie od tego, na jakim stanowisku jest zatrudniony. Obejmie on więc nie tylko pracowników bezpośrednio dokonujących sprzedaży towarów, ale także innych pracowników, zapewniających funkcjonowanie placówki handlowej, np. magazynierów, osoby sprzątające, pracowników ochrony, pracowników obsługi technicznej.Normy zawarte w nowych przepisach nie oznaczają natomiast zakazu otwarcia placówki handlowej w święta. Nie ma bowiem przeszkód prawnych, aby w placówkach handlowych otwartych w święta pracę wykonywali ich właściciele lub inne osoby pracujące na podstawie umów cywilnych. W takim jednak przypadku należy mieć na uwadze przepisy art. 22 § 11 i § 12 kodeksu pracy, zakazujące wykonywania pracy w ramach umów cywilnoprawnych, jeżeli jest ona świadczona w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy.Uwaga! Stanowisko resortu pracy znajdziesz też na http://www.rp.pl/praco/pisma