Świadczenie urlopowe wypłacają pracodawcy, którzy nie tworzą funduszu socjalnego i zatrudniają mniej niż 20 osób. Wynika tak z art. 3 ust. 4 - 6 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn. DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.). Należy się raz w roku każdemu pracownikowi, który idzie na urlop w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych, najpóźniej ostatniego dnia przed wyjazdem.

Czytelnik prowadzi prawdopodobnie zakład pracy chronionej (zpch). Sugeruje to tworzony przez niego zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (zfron). Środki gromadzone na jego koncie można wydatkować tylko na cele związane z zatrudnianiem niepełnosprawnych, określone w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej o zakładowym funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

W praktyce 15 proc. środków zfron pracodawcy przekazują na indywidualne programy rehabilitacji, a 10 proc. na pomoc indywidualną, np. ryczałty samochodowe. Środki zfron można przeznaczać m.in. na:

- poradnictwo zawodowe,

- szkolenia,

- zakup, modernizację oraz dostosowanie maszyn i urządzeń do indywidualnych potrzeb wynikających z psychofizycznych możliwości niepełnosprawnych,

- wyposażenie i dostosowanie pomieszczeń zakładu do potrzeb niepełnosprawnych czy dostosowanie miejsca pracy i stanowiska pracy do potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności,

- koszty organizacji turnusów rehabilitacyjnych i usprawniających,

- indywidualne programy rehabilitacji.

Wśród tych wydatków ustawodawca przewidział też wypoczynek zorganizowany w innej formie. To coś innego niż turnusy rehabilitacyjne czy usprawniające. Nie ma zatem przeszkód, aby pod tą nazwą znalazł się inny wypoczynek.

Czytelnik popełnił błąd. Finansując świadczenie urlopowe z konta zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, spowodował, że w ogóle nie zostało ono opłacone. Tymczasem taka praktyka jest nieprawidłowa. Pracodawca, który tak postępuje, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika, za które grozi grzywna. Oprócz tego grożą jeszcze sankcje określone w ustawie o rehabilitacji. Zakładowi przeznaczającemu pieniądze tego funduszu na niedozwolone cele musi je zwrócić, a oprócz tego wpłacić karnie 30 proc. ich wartości do 20 dnia następnego miesiąca po tym, w którym ujawniono nieprawidłowości. Zasadniczo czytelnik miał dwie możliwości.

Powinien wypłacić pracownikom, w tym również niepełnosprawnym, świadczenie urlopowe z funduszu socjalnego, a po drugie - mógł pieniędzmi ze zfron sfinansować pracownikom wypoczynek.

- zwolnienia z podatków i opłat,

- nieodprowadzone zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych,

- wpływy z zapisów i darowizn,

- odsetki od zgromadzonych na zfron środków pieniężnych,

- nadwyżkę płynącą z dofinansowania wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników w stosunku do otrzymywanej przez nich płacy.

Uwaga! Co do zasady wymieniona wyżej pomoc jest wpłacana na konto zfron w wysokości 90 proc. Pozostałe 10 proc. pracodawcy wpłacają na PFRON.