Zanegowanie przez NSA praktyki karania legalnie działających firm

Wyrok NSA stanowi potwierdzenie korzystnej linii orzeczniczej, zgodnie z którą drobne błędy formalne w zgłoszeniu uzasadniają wystąpienie przesłanki ważnego interesu publicznego i tym samym odstąpienie od nałożenia kary za błędne zgłoszenie SENT. Organy w swojej praktyce prezentują stanowisko profiskalne i próbują nakładać kary pieniężne na podmioty, które działają zgodnie z prawem, a popełniły jedynie nieistotne błędy. Należy zgodzić się z NSA, że nie tylko narusza to zasadę zaufania obywateli do organów administracji publicznej i stanowi nadmierny legalizm, ale również narusza zasadę proporcjonalności. Sąd słusznie zwrócił uwagę, że dokonywanie przez organy zawężającej interpretacji pojęcia „interesu publicznego", o którym mowa w art. 24 ust. 3 ustawy SENT, może spowodować, że instytucja odstąpienia od nałożenia kary stanie się w rzeczywistości martwa. Wyrok NSA przedstawia również inne spojrzenie na przesłankę ważnego interesu publicznego, wskazując, że przy rozpatrywaniu, czy taka przesłanka wystąpiła, organ powinien odnieść się do celu ustawy. Celem systemu SENT nie jest zaś zwiększanie dochodów budżetu państwa z tytułu nakładanych kar. Wydaje się, że wnioski płynące z orzeczenia można przenieść na grunt innych regulacji dotyczących sankcji finansowych. Już niebawem zakończy się termin na składanie zgłoszeń o Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Przepisy przewidują karę pieniężną do 1 miliona zł za naruszenie obowiązku informacyjnego, można się zatem spodziewać stosowania sankcji i sporów o jej wysokość lub zasadność. Podobnie na gruncie VAT wraz z nowym JPK pojawi się podstawa do nakładania kary 500 zł za błąd w ewidencji, który nie zostanie wyjaśniony lub skorygowany po wezwaniu organu. Orzekając o tych karach, w myśl komentowanego wyroku NSA, organy powinny mieć na względzie w szczególności cel regulacji przewidującej sankcje oraz konstytucyjną zasadę proporcjonalności.