Biuro rachunkowe rozpoczęło prowadzenie ksiąg rachunkowych nowego klienta – spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Podczas weryfikacji sald zauważyliśmy, że w 2015 r. spółka otrzymała dotację unijną na środek trwały. Dotację tę poprzednia księgowa zewidencjonowała jednorazowo w przychody, podczas gdy w naszej ocenie powinna być ujęta jako rozliczenia międzyokresowe przychodów i rozliczana równolegle do odpisów amortyzacyjnych. Jak postąpić w związku z wykrytymi nieprawidłowościami? – pyta czytelnik.

Korekta dotacji jest błędem popełnionym w poprzednich okresach w rozumieniu Krajowego Standardu Rachunkowości nr 7 „Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja" (dalej: KSR 7).

Niewykazanie dotacji na środek trwały w pozycji „Rozliczenia międzyokresowe przychodów" oznacza niezastosowanie się do art. 41 ustawy o rachunkowości (uor). Przepis ten obliguje jednostki gospodarcze do zawieszania przychodów z tytułu dotacji w tej właśnie pozycji bilansowej i późniejsze rozliczanie jej proporcjonalnie do odpisów amortyzacyjnych od środka trwałego. Błąd ten wystąpił w 2015 r., a został wykryty dopiero po zatwierdzeniu sprawozdania za ten rok. Ponieważ rok obrotowy spółki pokrywa się z rokiem kalendarzowym, to jej sprawozdanie finansowe za 2015 r. powinno być zatwierdzone do 30 czerwca 2016 r. W związku z tym, że księgi za 2015 r. są już zamknięte, powstaje pytanie, jak odnieść się w sprawozdaniu finansowym za 2016 r. do popełnionego błędu w latach wcześniejszych.

Trzeba przede wszystkim ocenić, czy popełniony błąd jest istotny. Błędy są istotne, jeśli pojedynczo lub łącznie mogą wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane na podstawie sprawozdań finansowych przez ich odbiorców (udziałowców, kontrahentów, banki).

1. Jeżeli błąd jest nieistotny, tzn. nie zniekształca obrazu sytuacji firmy wynikającego ze sprawozdania finansowego, to mimo że dotyczy on 2015 r., korektę można rozliczyć przez wynik roku bieżącego, czyli tak, jakby błąd popełniono w 2016 r.

2. Jeżeli natomiast błąd dotyczy lat ubiegłych i jest to błąd istotny, a informację o nim jednostka otrzymała przed zatwierdzeniem sprawozdania za rok 2016, to powinna odnieść kwotę korekty w poczet kapitału własnego i wykazać jako stratę z lat ubiegłych, ująć w odpowiedniej pozycji zestawienia zmian kapitału (funduszu) własnego (jeżeli jednostka jest zobowiązana do jego sporządzania) oraz przekształcić dane w sposób retrospektywny, aby zachować ich porównywalność. Ponadto spółka powinna pamiętać, aby opisać błąd w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Zgodnie z punktem 5.8 KSR 7 jednostka powinna ujawnić w dodatkowych informacjach i objaśnieniach następujące informacje:

• rodzaj błędu popełnionego w poprzednich latach,

• kwotę korekty dotyczącej bieżącego roku obrotowego i każdej korekty dotyczącej lat poprzednich,

• kwotę korekty dotyczącej okresów wcześniejszych od okresów uwzględnionych w danych porównawczych.

Przy ustalaniu kwoty błędu należy pamiętać, że w niektórych przypadkach należy także skorygować wartość podatku bieżącego oraz podatku odroczonego. W związku z tym, że w pytaniu nie ma informacji dotyczącej sposobu rozliczenia wykazanej dotacji na potrzeby podatku dochodowego, kwestia ta nie została szerszej przeanalizowana.

Autor jest menedżerem w departamencie audytu, Grupa UHY ECA