[b]- Jesteśmy spółką produkcyjną, która wykorzystuje leasing jako podstawowe źródło finansowania majątku produkcyjnego. Zawieramy umowy, które zgodnie z tą o podatku dochodowym są leasingiem operacyjnym. Umowy leasingowe trwają zwykle trzy lata.
Po ich zakończeniu kupujemy urządzenia od leasingodawcy za równowartość 10 proc. ceny rynkowej obowiązującej na dzień podpisania umowy leasingowej i wykorzystujemy je co najmniej przez pięć kolejnych lat.
Stosowana polityka amortyzacji środka trwałego (przedmiotu leasingu) przyjęta w spółce zakłada dwie fazy amortyzacji w okresie jego wykorzystywania:
1. wartość rynkowa środka trwałego (określona w umowie) amortyzowana jest przez okres trwania umowy;
2. w miesiącu wykupu następuje zmiana wartości początkowej środka trwałego w ewidencji księgowej do poziomu ceny wykupu należnej leasingodawcy.
Wartość ta jest amortyzowana przez okres pięciu kolejnych lat. Czy ustalona polityka amortyzacji jest prawidłowa?[/b]
Warunki określone w art. 3 ust. 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0A9C91F09A5DF196E9BF3E3A17ED1D94?id=324433]ustawy o rachunkowości[/link] są spełnione. Spółka prawidłowo uznała zatem leasingowane urządzenia za własne aktywa trwałe, które powinna amortyzować.
Niestety, polityka amortyzacji przyjęta przez zarząd nie jest prawidłowa.
Z pytania wynika, że środek trwały użytkowany jest w okresie ośmiu lat. Przez pierwsze trzy lata następuje całkowite jego umorzenie.
Oznacza to, że wynik finansowy spółki w okresie ośmiu lat zostaje zniekształcony o niesystematyczne rozłożenie w czasie odpisów amortyzacyjnych, koszty amortyzacji pierwszych trzech lat są zawyżone, a kolejnych pięciu lat zaniżone.
Dzieje się tak mimo wcześniej zaplanowanego przez zarząd ośmioletniego użytkowania tych aktywów.
Co więcej, przyjęcie opisanej polityki powoduje, że ten sam środek trwały w części dotyczącej 10 proc. jego wartości początkowej amortyzowany jest dwukrotnie, w okresie pierwszych trzech lat i następnych pięciu lat.
Ustawa o rachunkowości nie przewiduje tego typu uproszczeń. Podstawą ustalania okresu amortyzacji nie może być czas trwania umowy leasingowej.
Amortyzacja jest kategorią ekonomiczną, której celem jest odzwierciedlenie utraty wartości środka trwałego w związku z jego eksploatacją.
Art. 32 tej ustawy podkreśla, że przy ustalaniu polityki amortyzacji środków trwałych uwzględniać powinniśmy m.in. stopień intensywności wykorzystania, oczekiwany faktyczny okres użytkowania, tempo postępu technologicznego.
Warto podkreślić, że ustawa o rachunkowości wymaga od zarządów i rad nadzorczych spółek ustalania w sposób rzetelny ekonomicznego rezultatu działalności przedsiębiorstwa odzwierciedlonego w wyniku finansowym (art. 4.1 oraz art. 4a).
Spółka powinna podjąć następujące działania korygujące i usunąć błędy aktualnej polityki amortyzacji tej grupy środków trwałych:
- wydłużyć planowany okres amortyzacji do ośmiu lat,
- uwzględnić umowną cenę wykupu (10 proc. wartości) w trzyletnim planie płatności ustalającym podział rat leasingowych na część odsetkową i kapitałową.
[i]Krzysztof Burnos, biegły rewident, prezes zarządu łódzkiej firmy audytorskiej Elma-PolAudit.pl sp. z o.o.[/i]
[i]Jacek Kaczka, biegły rewident,prezes zarządu firmy audytorskiej Audit4Business sp. z o.o. [/i]