Henryk Walczewski: Prawo Kalego nie obowiązuje (2)

W Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej 25 listopada 2020 r. zapadł wyrok w sprawie C-269/19. Sprawę wywołał rumuński sąd apelacyjny w Klużu-Napoce, który zamierzał uzyskać odpowiedź na pytanie o właściwą interpretację art. 6 ust. 1 dyrektywy 93/13. Pytanie zmierzało do wyjaśnienia, czy po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru postanowienia umownego sąd krajowy może „dostosować umowę” poprzez przyjęcie, że wadliwe postanowienie zostaje zastąpione prawidłowym, celem zapewnienia ochrony konsumentowi.

Sprawa, w której to pytanie zadano, dotyczyła wadliwego uregulowania odsetek, a prawo rumuńskie zawierało normy dające się wprowadzić zamiast postanowienia abuzywnego. TSUE, odpowiadając na zadane pytanie, wskazał:  gdyby sąd krajowy nie mógł zastąpić nieuczciwego warunku przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym i byłby zobowiązany do unieważnienia danej umowy w całości, konsument mógłby zostać narażony na szczególnie niekorzystne konsekwencje, skutkiem czego osiągnięcie skutku odstraszającego wynikającego z unieważnienia umowy byłoby zagrożone. Dalej TSUE argumentuje:   skutki unieważnienia umowy mają być dolegliwe dla przedsiębiorcy, bo to po jego stronie miało miejsce naruszenie prowadzące do nieważności. Jednak nieprzemyślana decyzja o unieważnieniu może stać się bardziej dolegliwa dla konsumenta niż dla przedsiębiorcy.