Tak stwierdził ZUS Oddział w Gdańsku ??ww decyzji nr 499 z 19 grudnia 2013 r. (DI/100000/ 451/1697/2013).
W tej sprawie, działając w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, wnioskodawca zwrócił się do ZUS o wydanie pisemnej interpretacji. Wskazał, że od 1 stycznia 2013 r. spółka z własnych środków opłacała za pracowników ??tzw. pakiety medyczne. Regulamin wynagradzania do 30 września 2013 r. nie zawierał zapisów regulujących kwestię nabycia tych abonamentów. Jednak 1 października 2013 r. wprowadzono do obowiązującego w spółce regulaminu wynagradzania zapis, zgodnie z którym pracownicy są uprawnieni do zakupu pakietu medycznego na określonych zasadach.
Pakiet składa się ze świadczeń związanych z medycyną pracy oraz dodatkowej opieki medycznej. Pracownik partycypuje w kosztach tej dodatkowej opieki w określonej wysokości, a resztę składki finansuje zakład. Ponadto każdy zatrudniony objęty abonamentem może wykupić pakiet dla członka/członków rodziny. Jego koszt ??vw całości pokrywa pracownik. Z postanowień regulaminu wynagradzania wynika, że pracownik ponosi częściową odpłatność za każdy miesiąc kalendarzowy. Natomiast różnicę między wartością tych świadczeń a odpłatnością ponoszoną przez zatrudnionego finansuje pracodawca. Tym samym spółka zaprzestała samodzielnie ponosić koszty zakupu pakietów medycznych.
Wątpliwości wnioskodawcy budził jednak fakt, czy spółka jako płatnik składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne, w momencie wprowadzenia powyższych postanowień do regulaminu wynagradzania, powinna odprowadzać składki na te ubezpieczenia od wartości pakietu medycznego w części opłaconej przez pracodawcę. Jako własne stanowisko w sprawie przedsiębiorca wskazał, że jego zdaniem nie ma obowiązku opłacania składek od części abonamentu finansowanej przez firmę od 1 października 2013 r. Spełnione zostały bowiem wszystkie przesłanki wskazane w § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ??vze zm.), które warunkują wyłączenie ??vz podstawy wymiaru składek ww. świadczeń. Jak wskazał pracodawca, spółka wprowadziła do regulaminu wynagradzania zapisy, które uprawniają pracowników do korzystania z pakietów medycznych, ??va zatrudnieni ponoszą częściową odpłatność za ten abonament. ZUS podzielił stanowisko wnioskodawcy.
Komentarz eksperta
Marcin ?Wojewódka radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka ?i Wspólnicy sp. k.
Jak się w praktyce okazuje, kluczową kwestią do uzyskania zwolnienia z obowiązku opłacania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, jest znajomość prawa. ?W tym przypadku to dodatkowo umiejętność odpowiedniego uregulowania danego świadczenia w regulaminie wynagradzania. Należy bowiem zgodzić się tak ze stanowiskiem wnioskodawcy, jak też z treścią decyzji ZUS, że w tym przypadku nie ma obowiązku opłacania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Decydujące znaczenie mają tu bowiem postanowienia przywołanego przez wnioskodawcę § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia. Z przepisu tego wynika bowiem, ?że do korzystania z możliwości wyłączenia ?z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jakiegoś świadczenia konieczne jest kumulatywne spełnienie dwóch przesłanek. W pierwszej kolejności prawo do nich musi wynikać ze źródła zakładowego prawa pracy obowiązującego u pracodawcy. Może to być tak zakładowy, jak też ponadzakładowy układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania lub też inne zakładowe przepisy ?o wynagradzaniu (np. regulamin premiowy). Drugą przesłanką jest forma, w jakiej świadczenie jest wypłacane. Aby było prawo do zwolnienia ze składek, musi ono przybrać postać niepieniężną i ma to być forma zakupu usługi po cenie niższej niż detaliczna lub odpowiednia forma usługi. Taki wymóg spełnia też forma częściowej, choćby symbolicznej, odpłatności dokonywanej przez pracownika. Tak jak w omawianej sytuacji, częściowa odpłatność polega na partycypowaniu przez pracownika w pokryciu kosztów zakupu świadczenia – w tym przypadku ?w wysokości określonej w regulaminie płac. ?W ten sposób uzyskiwany jest więc efekt, ?o którym mowa w rozporządzeniu.
W związku z powyższym należy zgodzić się ?z dokonaną przez ZUS interpretacją, która podziela stanowisko wnioskodawcy. Słusznie bowiem tak wnioskodawca, jak też organ rentowy stoją na stanowisku, że na przedsiębiorcy nie spoczywa obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od pakietu medycznego przyznanego i opłacanego w taki sposób. Kluczowe znaczenie ?ma tu odpowiednie usankcjonowanie zasad przyznawania tego rodzaju świadczenia ?w regulaminie wynagradzania.
