Potwierdził to gdański oddział ZUS w decyzji nr 340 z 23 sierpnia 2013 r. (WPI/200000/ 451/972/2013).

Wnioskodawca zwrócił się do ZUS o wydanie indywidualnej interpretacji w sprawie obowiązku opłacania składek społecznych i uwzględniania w podstawie ich wymiaru wartości dodatku za rozłąkę wypłacanego przez spółkę pracownikom wysłanym do zadań za granicę.

Pracodawca podał, że świadczy usługi w Niemczech w zakresie umów o dzieło z niemieckimi zleceniodawcami. Aby je zrealizować, firma wysyła swoich polskich pracowników, którzy na podstawie art. 12 ust. 1 rozporządzenia WE 883/2004 (Dz.U. L 200 z 07.06.2004 r., str. 1) w okresie zatrudnienia w Niemczech pozostają w polskim systemie ubezpieczeń społecznych. Dla pracowników tych ZUS poświadcza formularz A1, a składki na ubezpieczenia społeczne opłaca się w Polsce. Polski pracodawca wypłaca tym pracownikom dodatek za rozłąkę, który stanowi przychód w rozumieniu ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w stosunku pracy.

Wątpliwości przedsiębiorcy budziło jednak to, czy wartość wypłaconego etatowcom przez spółkę dodatku za rozłąkę należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Według wnioskodawcy wartość tego świadczenia dla osób czasowo przeniesionych nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia do wysokości diet za czas podróży służbowej w kraju (aktualnie do 30 zł). ZUS uznał za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy we wniosku o wydanie interpretacji.

dr Marcin Wojewódka, radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy „Wojewódka i Wspólnicy sp.k.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w stosunku pracy. Nie stanowią ich jednak przychody wymienione w § 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak i wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłki z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności są to: wynagrodzenia zasadnicze, za godziny nadliczbowe, różne dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak i wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Zgodnie natomiast z § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru ZUS nie stanowi dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom czasowo przeniesionym oraz tzw. strawne – do wysokości diet za podróż służbową na terenie kraju, określonych w przepisach o wysokości oraz warunkach ustalania należności przysługujących za podróż służbową na obszarze kraju.

Wynika więc z tego jednoznacznie, że gdy pracodawca wypłaca oddelegowanym do wykonywania pracy poza kraj dodatek za rozłąkę, mający zrekompensować czasowy pobyt pracownika z dala od rodziny, gdyż świadczy on pracę poza miejscowością siedziby pracodawcy i zakładu głównego, to wartość tego dodatku (ale tylko w wysokości nieprzekraczającej diety za podróż służbową po kraju) nie będzie uwzględniana w podstawie wymiaru składek społecznych. W praktyce więc maksymalna wysokość dodatku za rozłąkę, korzystająca z wyłączenia przewidzianego tym przepisem, jest limitowana wysokością diety należnej z tytułu krajowej podróży służbowej. Zgodnie z § 7 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej w czasie podróży krajowej wynosi 30 zł za dobę delegacji.