- Chcę delegować pracowników do pracy w Niemczech. Chciała- bym opłacać za nich ZUS w Polsce. Czy jest to możliwe? Czy muszę spełniać jakieś warunki, żeby ZUS podbił mi druki A-1?

Tak.

Co do zasady delegowany pracownik powinien być zarejestrowany w systemie ubezpieczeń społecznych państwa, w którym wykonuje pracę. Tam też należy opłacać za niego składki.

Od tej reguły jest jednak wyjątek. Za pracownika oddelegowanego do pracy za granicę nadal można opłacać składki w Polsce, pod warunkiem, że przewidywany czas takiego oddelegowania nie przekracza 24 miesięcy i że osoba ta nie jest wysłana, aby zastąpić innego oddelegowanego. Po za tym pracodawca musi udowodnić, że:

- znaczną część działalności prowadzi w kraju i 25 proc. swojego obrotu uzyskuje w Polsce,

- wysłany pracownik przed wyjazdem przynajmniej przez miesiąc podlegał ubezpieczeniom społecznym w kraju,

- przez cały okres oddelegowania będzie istniał bezpośredni związek między pracownikiem a wysyłającym przedsiębiorcą.

Jeżeli pracodawca spełnia te kryteria, powinien udać się do właściwej jednostki ZUS i wystąpić o poświadczenie formularzy A-1. W razie ewentualnej kontroli w miejscu wykonywania pracy na podstawie tych dokumentów wykaże podleganie polskiemu ZUS, a tym samym zwolnienie z obowiązku rejestracji w Deutsche Rentenversicherung (odpowiednik naszego ZUS).

- Pracownik delegowany do Niemiec zarabia miesięcznie 2000 euro. Zwracamy mu także koszt wynajmu mieszkania służbowego oraz wypłacamy dodatek za rozłąkę i żywieniowy. Czy te kwoty mamy wliczać do podstawy wymiaru składek?

Tak.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.) z podstawy wymiaru składek za pracowników oddelegowanych czasowo do wykonywania pracy w innym państwie, odlicza się równowartość diet za czas pobytu za granicą (mimo że osoby te nie mają prawa do diet).

Jednak oskładkowany przychód nie może być niższy od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w danym roku kalendarzowym. W 2013 r. to kwota 3713 zł. Koszty wynajmu służbowego mieszkania trzeba wliczyć do podstawy wymiaru składek. Są to świadczenia w naturze, niewyłączone z oskładkowana.

Dodatek za rozłąkę wypłacany pracownikom czasowo przeniesionym do pracy za granicę wyłączony jest z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tylko do wysokości diet z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju określonych w rozporządzeniu MPiPS z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (DzU z 2013 r., poz. 167) – od 1 marca 2013 r. dieta ta wynosi 30 zł (§ 7 ust. 1 rozporządzenia). Dodatki żywieniowe, wypłacane w formie pieniężnej, nie zostały wyłączone z podstawy wymiaru składek.

- Delegowany pracownik otrzymuje wynagrodzenie w euro. Czy musimy co miesiąc przeliczać przychód na złote? Jeśli tak, to według jakiego kursu?

Tak.

Jeśli wynagrodzenie ustalono w obcej walucie, to w celu ustalenia podstawy wymiaru składek należy je przeliczyć na złote. Należy to robić w sposób przyjęty w przepisach o podatku dochodowym od osób fizycznych. Art. 11a ust. 1 tej ustawy stanowi, że przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Załóżmy, że pracownik zatrudniony w Niemczech uzyskał we wrześniu 2013 r. przychód w wysokości 2000 euro. Nie przebywał na urlopach i nie chorował, a łącznie wykonywał pracę za granicą przez 30 dni. Dieta za dzień pobytu wynosi 49 euro. 30 dni x 49 euro = 1470 euro (tyle wynosi równowartość diet). Do oskładkowania zostaje 530 euro (2000 euro – 1470 euro).

Po przeliczenie na złote (np. wg kursu 1 euro = 4,23 zł) podstawa wymiaru składek wynosiłaby 2241,90 zł. Jednak jest to niższa stawka niż minimalna miesięczna podstawa. Dlatego pracodawca musi opłacić składki na ubezpieczenia od kwoty 3713 zł.