Obniżenie podstawy a przepisy o premiach: Niższy zasiłek w trakcie tej samej choroby

Tak.

Ale tylko w ściśle określonych przepisami okolicznościach. W podstawie wymiaru świadczeń chorobowych nie uwzględnia się składników płacy, jeżeli zaprzestano ich wypłaty (art. 41 ust. 3 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm., dalej ustawa zasiłkowa).

Oznacza to, że nawet jeżeli dotychczas składnik wynagrodzenia, np. premia, nagroda czy dodatek był uwzględniany w podstawie (ponieważ był pomniejszany za okres choroby), to wypłacając zasiłek należny po jego odebraniu, trzeba go wyłączyć z podstawy wymiaru świadczenia. Aby jednak taki krok był możliwy, szef musi najpierw zadbać o odpowiednie procedury. Jeśli wypłaty tego składnika zaprzestano na mocy układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu, to cięcia w podstawie zasiłkowej są uzasadnione. Jednak jeżeli pracodawca nie wypłacił premii załodze bez niezbędnej, uprzedniej korekty wewnętrznych regulacji (np. regulaminu wynagradzania), to taki ruch płatnika jest niezgodny z prawem.

Krok po kroku

Generalnie podstawę wymiaru świadczeń chorobowych ustala się, biorąc pod uwagę wszystkie składniki wynagrodzenia, od których odprowadzona została składka na ubezpieczenie chorobowe. Pomijać trzeba jedynie te elementy płacy, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku zgodnie z wewnątrzzakładowymi regulacjami. Oczywiście pod warunkiem, że faktycznie otrzymuje je za czas niezdolności do pracy. Wynika to z art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej.

Liczymy podstawę

Premie, nagrody i dodatki należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłków chorobowych, jeżeli – w myśl układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania czy przepisów o wynagrodzeniu – pracownik nie ma do nich prawa za okres pobierania tych świadczeń.

W ten sposób zapobiega się dwukrotnej wypłacie tych samych składników. Raz w postaci pełnej wysokości niezależnie od absencji chorobowej, a drugi raz – w formie świadczenia chorobowego.

W praktyce, określając zasiłek, wlicza się te składniki wynagrodzenia, wobec których firmowe przepisy przewidują ich pomniejszanie za czas choroby albo wskazują, że dany element płacy ustala się procentowo od stawki wynagrodzenia zasadniczego należnego za czas faktycznie przepracowany w miesiącu. Zatem kluczowe znaczenie przy uwzględnianiu lub nie premii w podstawie wymiaru zasiłku mają postanowienia wewnątrzzakładowych przepisów płacowych u pracodawcy.

Premia to nie nagroda

Licząc podstawę do chorobówki, nie bierze się pod uwagę nagród, jeśli gratyfikacja ta ma charakter uznaniowy. O jej przyznaniu i wysokości każdorazowo decyduje wtedy szef.

Natomiast premia jest roszczeniowa. Oznacza to, że zasady nabycia do niej prawa, okres przysługiwania i wysokość określa regulamin wynagradzania lub inne firmowe przepisy płacowe albo bezpośrednio umowa o pracę.