Zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych musi dokonać osoba, która jest obowiązkowo objęta ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 nr 205 poz. 1585) jako zobowiązanych do przystąpienia wymienia m.in. osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Przepisy precyzują pojęcie, do których zalicza twórców i artystów. Wobec tego należy rozumieć, że również Panią będącą twórcą lub artystą obejmuje obowiązek rejestracji w ZUS a tym samym uiszczania składek na ubezpieczenie.

Art. 8, ust. 7 i 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych:

Za twórcę, o którym mowa w ustawie uważa się osobę, która tworzy dzieła w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, choreografii i lutnictwa artystycznego oraz sztuki ludowej, będące przedmiotem prawa autorskiego.

Za artystę natomiast uważa się osobę wykonującą zarobkowo działalność artystyczną w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii, a także w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów i kaskaderów.

Twórcy i artyści sami dokonują zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego (sygn. akt: II GSK 1532/10). Osoba taka musi ustalić datę rozpoczęcia wykonywania działalności twórczej lub artystycznej. Wobec tego zwraca się z wnioskiem o wyznaczenie wspomnianego terminu do Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców.

Organ wydaje decyzje w oparciu o dokumenty potwierdzające czas trwania i charakter działalności twórczej albo artystycznej.

Aktywność twórczą lub artystyczną potwierdzają:

Obowiązek ubezpieczenia społecznego osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (wiec także twórców i artystów) obejmuje okres od daty jej podjęcia (sygn. akt . II UK 297/09).

Od otrzymania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców twórcy i artyści maja 7 dni  na dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. Jest to termin prawa materialnego co oznacza, że nie może zostać przywrócony.