Obowiązek zapłaty składek przez nowego biernego wspólnika wstępującego do spółki komandytowej powstaje bowiem już po sporządzeniu aktu notarialnego w tej sprawie. Tak stwierdzili sędziowie Sądu Najwyższego, rozstrzygając spór między Zakładem Ubezpieczeń Społecznych a komandytariuszem.
W połowie 2010 r. ZUS dopatrzył się, że spółka nieprawidłowo zgłosiła do ubezpieczeń społecznych jednego z jej nowych wspólników. Poszło o okres niecałych dwóch miesięcy między 22 maja 2006 r., kiedy został sporządzony akt notarialny potwierdzający jego wejście do spółki, a 3 lipca 2006 r., kiedy ta zmiana została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego.
Sąd okręgowy stwierdził, że decyzja ZUS była prawidłowa, i oddalił odwołanie ubezpieczonego i spółki. Sąd apelacyjny, do którego trafiła sprawa, zmienił to rozstrzygnięcie. Uznał, że obowiązek ubezpieczenia wspólnika powstał dopiero w momencie wpisania jego nazwiska do Krajowego Rejestru Sądowego.
Wpis do KRS jedynie ujawnia osobom trzecim nazwisko nowego wspólnika
ZUS złożył skargę kasacyjną, która okazała się skuteczna. Sędziowie Sądu Najwyższego w wyroku, który zapadł na posiedzeniu niejawnym (sygnatura akt II UK 144/12), stwierdzili, że w takim wypadku wpis nowego wspólnika do KRS ma zupełnie inny skutek niż wtedy, gdy następuje pierwsza rejestracja spółki po jej założeniu.
Zdaniem sędziów SN nie ma wątpliwości, że podmioty zawiązujące spółkę komandytową status jej wspólników (komplementariuszy i komandytariuszy) uzyskują dopiero z momentem wpisania spółki do rejestru. Wcześniej spółka po prostu nie istnieje.
Sytuacja prawna komandytariusza przystępującego w formie aktu notarialnego do istniejącej spółki komandytowej jest jednak inna. Status wspólnika uzyskuje on z chwilą przystąpienia do spółki. Już w momencie wniesienia wkładu do spółki (potwierdzonego aktem notarialnym) uzyskuje on udział w zyskach spółki, a także zyskuje związane z tym udziałem uprawnienia wynikające z kodeksu spółek handlowych. Wynika z tego, że wpis do KRS jedynie ujawnia dla osób trzecich nazwisko nowego wspólnika spółki.
