Emeryturę według nowych zasad oblicza się:
- osobom, które urodziły się po 1948 r., jeżeli zdecydowały się przystąpić do OFE oraz
- obowiązkowo wszystkim urodzonym po 1968 r.
Nabycie prawa do emerytury zależy od spełnienia warunku posiadania statusu osoby ubezpieczonej i osiągnięcia wieku emerytalnego (60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna). Ubezpieczony to osoba podlegająca ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, określonym w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, a także osoba, która przed dniem wejścia w życie ustawy podlegała ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu, z wyłączeniem ubezpieczenia społecznego rolników.
Wysokość emerytury obliczanej według nowych zasad stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez tzw. średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi, w jakim ubezpieczony zdecyduje się przejść na emeryturę.
Ile tego będzie
Podstawę obliczenia nowej emerytury stanowi kwota składek zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługiwać będzie świadczenie.
Kwota ta obejmie zgromadzone na koncie składki na ubezpieczenie emerytalne, ich coroczną waloryzację oraz zwaloryzowany kapitał początkowy u ubezpieczonych, którzy podlegali ubezpieczeniom przed 1 stycznia 1999 r.
Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę zostanie określony w latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia to wielkość statystyczna służąca ustaleniu liczby miesięcy, w których przeciętnie będzie pobierana nowa emerytura. Przekroczenie tej liczby miesięcy nie będzie miało żadnego wpływu na wysokość i zasady waloryzacji pobieranego później świadczenia.
Średnie dalsze trwanie życia dla wieku emerytalnego jest ustalane wspólnie dla mężczyzn i kobiet na dzień zgłoszenia wniosku o emeryturę.
Świadczenie z OFE
Czy osoba, której ZUS ustalił wysokość emerytury na nowych zasadach, ma też prawo do okresowej emerytury kapitałowej?
Okresowa emerytura kapitałowa przysługuje do ukończenia 65 lat osobie urodzonej po 31 grudnia 1948 r., która:
- jest członkiem OFE,
- ma ustalone prawo do emerytury na nowych zasadach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (I filar).
Ponadto okresowa emerytura kapitałowa przysługuje, jeżeli kwota środków zgromadzonych na rachunku członka otwartego funduszu emerytalnego, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego zostanie przyznana emerytura, jest równa lub wyższa od 20 - krotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego. Od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2013 r. wynosi ona 3913,40 zł (195,67 zł x 20).
Jeżeli kwota środków zgromadzonych na rachunku OFE, ustalona na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego ma być przyznane świadczenie, jest niższa od 20-krotności kwoty dodatku pielęgnacyjnego, okresowa emerytura kapitałowa nie przysługuje.
OFE przekazuje wówczas zgromadzone środki do funduszu emerytalnego ZUS. Przekazane pieniądze powiększą podstawę obliczenia emerytury.
Jeden formularz
Wniosek o emeryturę na formularzu ZUS Rp-1E dla członka OFE jest jednocześnie tym o emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i o okresową emeryturę kapitałową. Jeżeli prawo do świadczenia na nowych zasadach z FUS ustala się z urzędu, także z urzędu określa się prawo do okresowej emerytury kapitałowej.
To, czy pracownica czytelnika będzie miała prawo do okresowej emerytury kapitałowej, zależy od tego, jaki zgromadziła kapitał w OFE. Jeżeli kwota zebranych środków na tym rachunku będzie niższa od 20-krotności dodatku pielęgnacyjnego, powiększą one składki, stanowiące podstawę emerytury z FUS. ZUS policzy ją:
- wyłącznie na nowych zasadach albo
- według mieszanego sposobu (35 proc. w myśl dotychczasowych zasad i 65 proc. zgodnie z nowymi regułami).
Dylematy przed finiszem zatrudnienia
Trudno jednoznacznie wskazać, który ze sposobów obliczania emerytury byłby korzystniejszy dla pracownicy czytelnika – czy w całości według nowych zasad, czy według mieszanego sposobu.
Gdyby ubezpieczona długo pracowała przed 1999 r. i osiągała wtedy dość wysokie zarobki, miałaby ustalony wysoki kapitał początkowy. Wówczas emerytura, obliczona w całości na nowych zasadach, najprawdopodobniej byłaby wyższa od tej ustalonej w sposób mieszany.
Natomiast przy niewielkim stażu i niskich zarobkach przed 1999 r. świadczenie przysługujące w powszechnym wieku emerytalnym ustalone całkowicie według nowych zasad prawdopodobnie byłoby niższe, niż gdyby ZUS mógł je obliczyć według mieszanej metody.