Aby migrujący pracownik dłużej płacił składki u nas, do czasu wprowadzenia formularza A1 a później elektronicznego dokumentu A003 otrzyma poświadczenie na formularzu E101 z załącznikiem wystawianym przez ZUS.
[srodtytul]Lepsza koordynacja[/srodtytul]
1 maja br. zaczęły u nas obowiązywać rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE):
- nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (zmienione w drodze rozporządzenia (WE) nr 988/2009 z 16 września 2009 r. w celu uwzględnienia wymogów państw członkowskich, które przystąpiły do Unii Europejskiej po przyjęciu rozporządzenia nr 883/ 2004, oraz ostatnich zmian w pozostałych państwach członkowskich),
- nr 987/2009 z 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004.
Zastąpiły one rozwiązania systemu koordynacji zabezpieczenia społecznego opartego głównie na rozporządzeniach Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. i nr 574/72 z 21 marca 1972 r.
Nowe przepisy gwarantują osobom migrującym zasady stosowane w całej Unii Europejskiej, m.in.
- równe traktowanie (zakaz dyskryminacji ze względu na obywatelstwo),
- sumowanie okresów ubezpieczenia lub zamieszkania,
- zachowanie praw nabytych.
[srodtytul]W kilku krajach[/srodtytul]
Zmiany dotyczą także pracownika, który stale wykonuje pracę na terytorium kilku państw. Może podlegać ubezpieczeniom społecznym w kraju, w którym ma stałe miejsce zamieszkania, jeśli wykonuje w nim znaczną część pracy. Dotychczas wystarczyło regularne wykonywanie jakiejkolwiek części obowiązków zawodowych w państwie miejsca zamieszkania, aby tam podlegać ubezpieczeniom, czyli w praktyce nawet przez jeden dzień w miesiącu.
Teraz należy kierować się ilością pracy wykonywanej w kraju miejsca zamieszkania, ale nie musi to być większość. Przy pracy najemnej w ocenie pomoże czas pracy lub wynagrodzenie. Aby mówić o tym, że praca jest wykonywana w znacznej części w kraju miejsca zamieszkania, kryteria orientacyjne powinny być spełnione w co najmniej 25 proc.
Gdzie natomiast ma być ubezpieczona osoba pracująca na stałe w kilku krajach, ale niewykonująca znacznej części zadań zawodowych w miejscu zamieszkania?
Zgodnie z nowymi rozporządzeniami ma podlegać systemowi kraju, w którym znajduje się siedziba lub miejsce wykonywania działalności zatrudniającego ją przedsiębiorstwa lub pracodawcy. Jeżeli jednak pracownik pracuje w kilku państwach członkowskich dla kilku pracodawców mających siedzibę w różnych krajach UE, składki zapłaci tam, gdzie mieszka (choć nie spełnia kryterium 25 proc.).
[srodtytul]Składki dla urzędników[/srodtytul]
Nowe zasady odnoszą się także do urzędników administracji służby publicznej i personelu im równorzędnego. Nawet jeśli pracują za granicą, składki opłacają w kraju, którego administracja ich zatrudnia.
Gdyby jednak urzędnik służby cywilnej uzyskiwał dochody z innych źródeł, w tym z angażu pracowniczego, prowadzenia działalności gospodarczej, umów cywilnoprawnych, to będąc w specjalnym systemie dla urzędników służby cywilnej w jednym z państw członkowskich (np. sędziowie, prokuratorzy czy funkcjonariusze policji) powinien opłacać składki tam, gdzie są ubezpieczeni w tym ekstrasystemie.
[srodtytul]Dziesięć lat na przejście [/srodtytul]
Gdy w wyniku zastosowania nowych regulacji koordynacyjnych osoba podlegać ma ustawodawstwu innego państwa niż to, które wynika z dawnego rozporządzenia, nadal może podlegać staremu, jeśli jej sytuacja się nie zmienia. Ale nie dłużej niż przez dziesięć lat od wejścia w życie nowych regulacji.
Tak stanowią przepisy przejściowe. A to oznacza, że np. pracownik lub prowadzący działalność na własny rachunek będzie miał prawo zmienić system zabezpieczenia społecznego, do którego wpłaca składki. Może to oznaczać przystąpienie do korzystniejszego dla nich systemu (niższe składki lub lepsze świadczenia).
[ramka][b]Zamiast papieru[/b]
Prawdopodobnie wcześniej niż za dziesięć lat papierową wymianę danych między instytucjami ubezpieczeniowymi państw UE zastąpi forma elektroniczna.
Za formularz E101 z załącznikiem wejdzie dokument elektroniczny A003, ale w okresie oczekiwania na wdrożenie nowoczesnego poświadczenia właściwego ustawodawstwa będzie się to odbywać na druku A1. W Polsce stanie się to około 2012 r.
Ta rewolucja związana z dokumentami przyspieszy procedury, np. poświadczania formularzy, wyeliminuje problem przechowywania i przewożenia papierowych druków, ich zgubienia czy kradzieży oraz obniży koszty obsługi administracyjnej. [/ramka]
[ramka][b] Zobacz inne teksty z poradnika [link=http://www.rp.pl/temat/471682.html]„Zmiany w ubezpieczeniach od 1 maja 2010 r.”[/link][/b][/ramka]