[b]– Zatrudniam pracownika na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem 1400 zł na miesiąc. Prowadzi on jednocześnie działalność gospodarczą, z tytułu której opłaca pełne składki ZUS. Czy z racji zawartej umowy o pracę należy również odprowadzać składki ZUS emerytalne, rentowe, chorobowe? [/b]– pyta czytelnik.

Tak, od umowy o pracę należy obowiązkowo opłacać wszystkie składki ubezpieczeniowe, tj. emerytalną, rentowe, chorobową, wypadkową i zdrowotną. Nie ma tu znaczenia odprowadzanie składek przez pracownika z tytułu jego działalności gospodarczej.

Może on zrezygnować z regulowania należności na ubezpieczenia społeczne, ponieważ z etatu zarabia 1400 zł, czyli więcej niż wynosi płaca minimalna w 2010 r. (1317 zł i 1053,60 zł w pierwszym roku pracy). Musi natomiast dalej wpłacać składki zdrowotne. Te są bowiem obowiązkowe z każdego tytułu.

Zarówno stosunek pracy, jak i pozarolnicza działalność gospodarcza stanowią tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych i zdrowotnego.

[srodtytul]Od umowy płacimy zawsze[/srodtytul]

W razie zbiegu dwóch czy kilku takich tytułów umowa o pracę zawsze rodzi obowiązek w zakresie tych ubezpieczeń. I to bez względu na wymiar czasu pracy, wysokość otrzymywanego wynagrodzenia czy też ilość nawiązanych i trwających stosunków pracy. Od każdej umowy odrębnie płaci się wszystkie składki.

Natomiast z drugiego tytułu, czyli z racji prowadzenia własnej firmy, można opłacać składki fakultatywnie, na zasadzie dobrowolności, ale też nieautomatycznie. Trzeba bowiem pamiętać, że odgrywa tu rolę wysokość wynagrodzenia otrzymywanego z etatu.

[srodtytul]Z firmy czasem obowiązkowo[/srodtytul]

Osoby będące pracownikami a spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy.

Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów. Ale pamiętajmy o treści art. 9 ust. 1a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=333804]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link].

Przepis ten uzależnia kwestię obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom z dodatkowej działalności od kwoty wynagrodzenia osiąganego z etatu.

Jeśli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, pracownik podlega również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, a więc np. z działalności prowadzonej na własny rachunek.

Zwracamy uwagę na sformułowanie „w przeliczeniu na okres miesiąca”. Trzeba bowiem wiedzieć, kiedy przeliczyć podstawę wymiaru składek, a kiedy nie.

[srodtytul]Kiedy przeliczenie[/srodtytul]

Podstawę przeliczamy, jeżeli z umowy o pracę wynika, że wynagrodzenie przysługujące z tytułu jej wykonywania przez cały miesiąc jest równe co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia.

Zatem przeliczamy podstawę, gdy jest ona niższa od wynagrodzenia minimalnego, ale np. z powodu przebywania przez część miesiąca na zasiłku chorobowym lub rozpoczęcia/zakończenia pracy w trakcie miesiąca.

Podstawy nie przeliczamy natomiast wtedy, gdy umowa o pracę wykonywana jest w niepełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem ustalonym w wysokości niższej od płacy minimalnej.

[srodtytul]Kilka angaży i biznes[/srodtytul]

Czasem zdarza się, że pracownik ma kilka etatów, czyli pozostaje jednocześnie w kilku stosunkach pracy i jeszcze prowadzi własny biznes. Wówczas oczywiście wszystkie umowy o pracę rodzą obowiązek w zakresie ubezpieczeń.

Aby sprawdzić, jaki charakter będą miały ubezpieczenia emerytalne i rentowe z firmy (dobrowolne lub obowiązkowe), należy zsumować podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunków pracy.

Jeżeli łącznie wynoszą one przynajmniej tyle, ile wynosi minimalne wynagrodzenie, osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega z tego tytułu dobrowolnie ubezpieczeniom społecznym.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pani Anna prowadzi działalność gospodarczą i jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w jednej firmie na 1/2 etatu i z tego tytułu jej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wynosi 800 zł, a w drugiej na 1/4 etatu z przychodem 600 zł.

Ponieważ łącznie z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy osiąga w 2010 r. wynagrodzenie w kwocie 1400 zł, z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym dobrowolnie.[/ramka]

[ramka][b]Zgłoszenie w ciągu siedmiu dni[/b]

Pracownik musi zostać zgłoszony do ubezpieczeń na druku ZUS ZUA z kodem tytułu 01 10 xx w ciągu siedmiu dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. w przypadku pracowników od dnia nawiązania stosunku pracy.

Z kolei stosunek pracy nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy, a jeżeli terminu tego nie określono, to w dniu zawarcia umowy (art. 26 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link]). [/ramka]