Rz: Czy przedsiębiorca, który od początku prowadzenia działalności nie skorzystał z możliwości opłacania składek od podstawy równej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia, może zadeklarować ją później? Czy ma prawo złożyć korekty deklaracji za wcześniejsze miesiące i odzyskać nadpłacone składki?
Radosław Milczarski: Nie. Zakład uznaje, że wskazanie w deklaracji rozliczeniowej kwoty wyższej niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia oznacza, że osoba zadeklarowała taką kwotę do podstawy wymiaru składek. Jest do tego uprawniona w myśl art. 18 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Przepis ten mówi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Jak wpływają na liczenie 24 miesięcy prawa do tej ulgi wszelkie przerwy – formalne i nieformalne, w prowadzeniu działalności?
Wszelkie „przerwy" w prowadzeniu działalności gospodarczej, np. zawieszenie jej wykonywania, nie powodują przerwania biegu okresu 24 miesięcy. Po upływie tego czasu osoba prowadząca działalność powinna wyrejestrować się z ubezpieczeń na formularzu ZUS ZWUA. Jednocześnie powinna złożyć formularz ZUS ZUA z kodem rozpoczynającym się cyframi 05 10, co oznacza, że będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i opłacać składki na te ubezpieczenia od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (art. 36 ust. 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
Czy przedsiębiorca, który przez nieuwagę zbyt długo płacił składki na preferencyjnych zasadach, wypadnie z ubezpieczenia chorobowego, a jeśli tak – czy może liczyć na to, że ZUS na jego wniosek pozwoli mu opłacić tę składkę po terminie?
Opłacenie składki przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą i podlegającą dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu z tego tytułu od kwoty niższej niż obowiązująca ją minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (np. opłacenie składki od kwoty równej 30 proc. minimalnego wynagrodzenia po zakończeniu okresu, o którym mowa w art. 18a ust. 1 ustawy) spowoduje, że składka zostanie zaniżona i w kon- sekwencji dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustanie. Przy czym, na wniosek ubezpieczonego może zostać wyrażona zgoda na opłacenie tej składki po terminie, a tym samym zachowanie ciągłości podlegania temu ubezpieczeniu. Rozstrzygnięcia w tym zakresie dokona jednostka terenowa Zakładu na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, w tym uzasadnienia przyczyn, które uniemożliwiły dotrzymanie terminu wskazanych we wniosku ubezpieczonego (art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).
—not. j.kal.
