Tak.

W pewnych sytuacjach ZUS dopuszcza udowodnienie niektórych okresów nieskładkowych oświadczeniem osoby zainteresowanej. Są bowiem przypadki, gdy dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia, zwłaszcza wystawione przed opublikowaniem rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (DzU nr 60, poz. 282 ze zm.) świadectwa pracy i zaświadczenia nie zawierają wszystkich informacji i danych, które mają wpływ na ustalenie prawa lub wysokości świadczeń emerytalno-rentowych albo na ustalenie kapitału początkowego. Najczęściej brakuje informacji o korzystaniu przez pracownika z urlopu wychowawczego czy bezpłatnego udzielonego matkom opiekującym się małymi dziećmi. Nie ma także danych o niewykonywaniu pracy z powodu opieki nad dzieckiem do lat 4, o korzystaniu z urlopu bezpłatnego, czy o odbywaniu zasadniczej służby wojskowej. Takich informacji nie zawierają też wpisy w legitymacjach ubezpieczeniowych. Zainteresowani podają wtedy własne oświadczenia potwierdzające przebyte okresy nieskładkowe lub niewykonywania pracy po odbyciu służby wojskowej, albo korzystania z urlopu bezpłatnego.

Urzędy są za

Jeżeli zakład pracy istnieje, to należy przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Ma ono ustalić wszystkie niezbędne okoliczności mające wpływ na przyznanie prawa do świadczenia lub jego wysokość albo na ustalenie kapitału początkowego.

W tej sprawie ZUS oraz resort pracy przyjęły do stosowania, następujące wspólne stanowisko: „Gdy zakład pracy nie istnieje i nie ma możliwości przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego na okoliczność występowania przerwy ?w zatrudnieniu potwierdzonych oświadczeniem, a wnioskodawca o świadczenie lub ?o ustalenie kapitału początkowego podaje okresy tych przerw, mimo że okresy takie nie zostały wymienione w zaświadczeniu lub w świadectwie pracy, organ rentowy nie może pomijać takich okoliczności i takiego dowodu. Stosownie bowiem do przepisów kodeksu postępowania administracyjnego istnienie domniemania prawdziwości dokumentu urzędowego, jakimi są m.in. świadectwo pracy, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach, wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej, można skutecznie obalić, gdy zostanie przedłożony inny dowód, który inaczej przedstawia fakty, ?a jednocześnie nie budzi wątpliwości co do jego wiarygodności, zupełności i autentyczności, przy czym nie musi to być dowód z dokumentu. Ponadto przepisy tego kodeksu dopuszczają możliwość przesłuchania strony, gdy z powodu wyczerpania środków dowodowych lub ich braku nie zostały wyjaśnione fakty istotne do rozstrzygnięcia sprawy.

Mając to na względzie, dopuszcza się możliwość przyjęcia – jako środka dowodowego – oświadczenia osoby zainteresowanej [...]".

Jak to zaliczyć

Zgodnie ze opinią urzędów oświadczenie zainteresowanego można dopuścić jako dowód wyłącznie wtedy, gdy zakład nie istnieje i nie zachowała się dokumentacja pracownika. Okresy przerw ?w zatrudnieniu dokumentowane oświadczeniem wnioskodawcy należy traktować – odpowiednio do deklaracji – albo jako okres nieskładkowy, jeżeli wnioskodawca podaje, że przebywał na urlopie wychowawczym lub miał przerwę w zatrudnieniu z powodu sprawowania opieki nad dzieckiem do lat 4, albo jako przerwa w zatrudnieniu, gdy nie przystąpił do pracy po odbyciu czynnej służby wojskowej lub korzystał z urlopu bezpłatnego.

Ponadto oświadczenie zainteresowanego działa w innych sytuacjach. W myśl § 19 ust. 1 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (DzU ?nr 237, poz. 1412), oświadczenie zainteresowanego, które może być złożone w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, stanowi środek dowodowy. Potwierdzić może następujące okoliczności:

Jeżeli zmarły był przed śmiercią ustanowiony opiekunem dzieci, zamiast oświadczenia, o którym mowa w jednym z pierwszych punktów, trzeba przedstawić odpowiednie postanowienie sądu.

Oświadczenia w postępowaniu w sprawach świadczeń wolno składać w formie dokumentu elektronicznego.