3 marca nastąpiła zmiana etatu z 1/2 na cały, a od 7 marca pracownik poszedł na pięciodniowe zwolnienie chorobowe. Jaką przyjąć podstawę do wynagrodzenia chorobowego?

– pyta czytelniczka.

Jako podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego należnego za marzec trzeba tu przyjąć wynagrodzenie obliczone dla nowego wymiaru czasu pracy, tzn. takie, jakie pracownik by osiągnął, gdyby pracował cały miesiąc, oczywiście po odliczeniu części 13,71 proc. stanowiącej składki społeczne pokrywane przez ubezpieczonego.

Nie zawsze z 12 miesięcy

Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego oraz zasiłków z ubezpieczenia społecznego (dalej podstawa wymiaru) stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy.

Jednak w razie modyfikacji umowy o pracę lub innego aktu nawiązującego stosunek pracy, polegającej na zmianie wymiaru czasu pracy (zarówno obniżenie jak i podwyższenie), podstawą tą jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone dla nowego wymiaru etatu, jeśli ta zmiana nastąpiła w miesiącu, w którym powstała niezdolność do pracy albo w tych 12 miesiącach poprzedzających. Tak stanowi art. 40 ustawy z 25 czerwca 1991 o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm., dalej ustawa zasiłkowa).

Przeliczenie podstawy wymiaru według zmienionego wymiaru czasu pracy stosujemy nawet wówczas, gdy między okresami pobierania świadczeń – tego samego lub innego rodzaju – nie było przerwy lub była ona krótsza niż trzy miesiące.

Generalnie, jeśli tak jest, podstawy wymiaru zasiłków się nie ustala na nowo, ale zmiana wymiaru czasu jest tu wyjątkiem od zasady zawartej w art. 43 ustawy zasiłkowej.

W jednej sytuacji podstawy wymiaru nie przeliczamy, mimo zmiany wymiaru czasu pracy. Mianowicie wtedy, gdy zaświadczenie lekarskie pracownika obejmuje okres przed tą zmianą i po zmianie etatu. Innymi słowy zmiana etatu następuje już po miesiącu, w którym rozpoczęła się choroba. Za cały okres choroby pracownikowi przysługuje wówczas zasiłek, którego podstawę wymiaru stanowi średnie wynagrodzenie za okres przed zmianą wymiaru czasu pracy.

Kiedy przeliczyć

Kiedy podstawa wymiaru wymaga przeliczenia z powodu zmiany wymiaru czasu pracy? W dwóch sytuacjach.

przypadek 1.

Jeżeli redukcja/podwyższenie etatu zostało wprowadzone w ciągu miesiąca, a niezdolność do pracy powstała w miesiącu następnym, wówczas podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie pracownika za miesiąc, w którym niezdolność do pracy się zaczęła, czyli za pełny kalendarzowy miesiąc zatrudnienia, następujący po zmianie etatu, po odpowiednim uzupełnieniu.

przypadek 2.

Gdy zmiana etatu i choroba wystąpiły w jednym miesiącu, wtedy podstawę wymiaru stanowi wynagrodzenie, które ubezpieczony osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc kalendarzowy.

Drugi przypadek odpowiada sytuacji, o którą pyta czytelnik. Zmiana etatu u pracownika miała bowiem miejsce w marcu i po dacie zmiany warunków pracy pracownik zachorował.

Na dwa sposoby

Nie wiemy tylko, jakie wynagrodzenie pracownik uzyskuje: stałe miesięczne czy  zmienne. Od tego zależy sposób ustalenia i uzupełnienia wynagrodzenia. Przy wynagrodzeniu stałym składniki miesięczne obowiązujące w wysokości po przejściu na cały etat stanowią podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego.

Przykładowo, jeśli w ślad za zwiększeniem wymiaru czasu pracy poszła podwyżka wynagrodzenia z 1200 zł do 2000 zł, to podstawą wymiaru będzie nowa kwota 2000 zł, po odjęciu 13,71 proc. wynagrodzenia.

Przy wynagrodzeniu miesięcznym zmiennym zapominamy o wynagrodzeniu sprzed zmiany etatu, ustalając podstawę wynagrodzenia chorobowego. Nasz pracownik zachorował 7 marca, a od 3 marca pracuje w pełnym wymiarze godzin.

W nowym wymiarze czasu pracy pracownik przepracuje 21 dni, za które uzyska wynagrodzenie, załóżmy 1655,30 zł, już po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne. W marcu obowiązują 23 dni robocze (przy rozkładzie czasu pracy od poniedziałku do piątku po osiem godzin, z wolną sobotą). Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi uzupełnione wynagrodzenie za marzec w wysokości 1812,95 zł ([1655,30 zł : 21 dni przepracowanych] x 23 dni robocze).

Czytaj więcej w serwisie o:

Zasiłek i wynagrodzenie chorobowe pracownika

Czas pracy » Systemy czasu pracy