[b]– Mamy regulamin, zgodnie z którym nagrody mają charakter uznaniowy i przyznawane są za szczególne osiągnięcia i wyniki pracy. Są to nagrody okresowe (kwartalne) wypłacane na wniosek. W regulaminie przyznawania nagród pieniężnych jest następujący zapis:
„Podstawowym kryterium ustalenia wysokości nagrody okresowej dla pracownika jest jakość wykonywania powierzonych zadań oraz przepracowanie w XYZ minimum miesiąca, za który przyznawana jest nagroda. Wysokość nagrody okresowej powinna być uzależniona od ilości i złożoności wykonanej pracy oraz aktywności pracownika”.
Czy wliczać te nagrody do podstawy świadczeń chorobowych i macierzyńskich, jeśli osoba na macierzyńskim nie otrzymała nagrody?[/b] – pyta czytelnik.
Z zacytowanego zapisu regulaminu wynika, że nagroda jest przyznawana pracownikowi na wniosek, po przeanalizowaniu jego pracy, osobistego wkładu i zaangażowania w powierzone obowiązki. A więc ocenie podlega indywidualna postawa podwładnego w pracy i jego osiągnięcia.
W regulaminie, na podstawie którego nagroda kwartalna jest przyznawana, brakuje postanowień o zachowywaniu prawa do gratyfikacji za okresy pobierania świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa.
Stąd wniosek, że nagroda ta nie jest pracownikowi wypłacana za okres otrzymywania zasiłku chorobowego czy macierzyńskiego. W takim razie stanowi podstawę wymiaru składek społecznych i tym samym powinna być uwzględniana w podstawie wymiaru zasiłków, w wysokości faktycznie wypłaconej.
[srodtytul]Musi być oskładkowana[/srodtytul]
Podstawę wymiaru zasiłku, w tym wypadku macierzyńskiego, przysługującego ubezpieczonemu pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym nastąpił poród.
Wynagrodzenie to przychód pracownika będący podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe, czyli łącznie 13,71 proc. podstawy wymiaru.
Zatem pierwszym warunkiem wliczenia danego składnika przychodu do podstawy zasiłków jest jego oskładkowanie. Pomijamy bowiem wszelkie należności zwolnione.
[srodtytul]Wpływ absencji na płacę[/srodtytul]
Kolejny warunek dotyczy wpływu absencji chorobowej czy macierzyńskiej na prawo do wynagrodzenia. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłków nie uwzględnia się bowiem składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku (art. 41 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=90377E149ADFDE99DFDF64DB1396573C?id=352798]ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512[/link], dalej ustawa zasiłkowa).
Gdy regulaminy wynagradzania czy też odrębne dotyczące nagradzania bądź premiowania milczą na temat zachowania prawa do składnika płacowego za okres pobierania zasiłku, przyjmuje się, że taki składnik nie przysługuje. Zatem jest włączany do podstawy wymiaru.
Jeżeli jednak, mimo braku odpowiednich postanowień w przepisach płacowych lub umowach o pracę, pracodawca udowodni, że dany element poborów jest pracownikowi wypłacany za okres pobierania zasiłku, to jego podstawę trzeba wyliczyć bez tego składnika.
Reasumując, nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłków z ubezpieczenia społecznego takich składników wynagrodzenia, które są przyznawane mimo przebywania na chorobowym czy macierzyńskim, czyli gdy te nieobecności nie mają wpływu na prawo do premii, nagrody lub dodatku.
Poza podstawą wymiaru pozostają również te składniki wynagrodzenia, które nie zależą bezpośrednio od indywidualnego wkładu pracy pracownika, ale od wyników grupy pracowników lub całej firmy, wypłacane niezależnie od absencji pracownika [i](źródło: [link=http://www.zus.pl/]www.zus.pl[/link])[/i].
[srodtytul]1/12 wartości... [/srodtytul]
Premie i inne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy kwartalne wlicza się do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (macierzyńskiego) w wysokości 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 42 ust. 2 ustawy zasiłkowej).
Tak więc zliczamy wszystkie cztery wypłacone przed zachorowaniem/porodem premie bądź nagrody i ustalamy 1/12 tej sumy. Otrzymana kwota powiększa podstawę zasiłku.
[ramka][b]Przykład 1[/b]
Pracownik zachorował w lipcu br. Oprócz stałego miesięcznego uposażenia otrzymuje również premie kwartalne, które zgodnie z regulaminem wynagradzania nie przysługują za okresy usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu choroby, macierzyństwa i opieki nad chorym członkiem rodziny.
Do podstawy wymiaru zasiłku za lipiec należy przyjąć premie za I – II kwartał 2010 r. i za III – IV 2009 r.
Były to kwoty odpowiednio 1000 zł, 1200 zł, 1500 zł, 1700 zł. W podstawie wliczona będzie premia w wysokości 450 zł (1/12 x 5400 zł).[/ramka]
[srodtytul]...nawet gdy nie było wypłaty[/srodtytul]
Zarówno premie kwartalne, jak i inne składniki wynagrodzenia przysługujące w takim odstępie czasowym wlicza się w wysokości stanowiącej 1/12 premii/nagród wypłaconych za cztery kwartały poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, nawet jeżeli za niektóre z tych kwartałów pracownik nie otrzymał tego świadczenia, bez względu na przyczynę nieprzyznania (pkt 152 komentarza ZUS do ustawy zasiłkowej, [link=http://www.zus.pl/]www.zus.pl[/link]).
[ramka][b]Przykład 2[/b]
Pracownica urodziła dziecko w lipcu br. Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego przyjmuje się nagrody za I – II kwartał 2010 r. i III – IV kwartał roku poprzedniego.
W II kwartale pracownica przepracowała 20 dni, a przez pozostały okres była nieobecna w pracy z powodu choroby i za ten kwartał nagrody nie dostała. Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku przyjmuje się nagrody w wysokości 1/12 nagród wypłaconych za I kwartał 2010 r. i III – IV kwartał 2009 r.[/ramka]