Ale jest to możliwe, gdy przełożony spełni warunki określone w prawie wspólnotowym regulującym koordynację systemów zabezpieczenia społecznego [b](rozporządzenie nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. oraz decyzja nr 181 z 13 grudnia 2000 r.)[/b].

[srodtytul]Dochód z zatrudnienia[/srodtytul]

Trzeba jednak pamiętać o tym, że podstawę wymiaru składek pracowników delegowanych ustala się inaczej niż u tych, którzy wykonują pracę w Polsce. Ale w obu wypadkach podstawę wymiaru stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu m.in. zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Wynika to z art. 18 ust. 1 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.)[/link].

Przychodem są wszelkie wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności chodzi o wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różne dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto o świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Tak stanowi [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=80474]ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.)[/link].

[srodtytul]Niekiedy nie ma składek[/srodtytul]

Niektóre przychody są jednak wyłączone z podstawy wymiaru składki. Wymienia je [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77617]rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.)[/link].

Podstawy wymiaru składek nie stanowi część wynagrodzenia pracowników zatrudnionych za granicą u polskich pracodawców w wysokości równowartości diety przysługującej za podróż służbową poza granicami kraju, za każdy dzień pobytu, określonej w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Przesądza o tym § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia, ale tak ustalony miesięczny przychód tych osób, stanowiący podstawę wymiaru ich składek, nie może być niższy od kwoty przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o sus (w 2008 r. jest to 2843 zł).

U delegowanych podstawę wymiaru składek stanowi więc przychód pomniejszony o równowartość diet za każdy dzień pobytu za granicą, przy czym tak ustalona podstawa nie może być niższa od kwoty 2843 zł. Nie ma znaczenia to, czy wynagrodzenie w umowie o pracę zostało określone jako złotowe, czy walutowe.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Polskie przedsiębiorstwo oddelegowało do pracy w Niemczech na sześć miesięcy pracownika, którego wynagrodzenie miesięczne wynosi 2600 zł. Składki należy opłacać od kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, czyli od 2843 zł.[/ramka]

[ramka][b]Przykład 2[/b]

Pracownik delegowany do Niemiec uzyskał za lipiec 2008 r. 2000 euro wynagrodzenia. Dieta za dzień pobytu wynosi 42 euro.

Ustalamy podstawę wymiaru:

- obliczamy wartość diet za lipiec

(31 dni x 42 euro) = 1302 euro

(wartość diet)

- następnie należy odjąć wartość diet od uzyskanego przez pracownika wynagrodzenia (2000 – 1302)

= 698 euro

- uzyskaną w ten sposób kwotę przeliczamy (np. według kursu 1 euro

= 3,50 zł) na złote (698 x 3,50)

= 2443 zł

Po odjęciu diet przychód pracownika

jest niższy od przeciętnego wynagrodzenia. W tym przykładzie również składki należy opłacić od 2843 zł.[/ramka]

Jeżeli uzyskany przez pracownika w danym miesiącu przychód, po pomniejszeniu o diety, jest wyższy od przeciętnego wynagrodzenia, podstawę wymiaru stanowi kwota faktycznie uzyskanego przychodu (oczywiście pomniejszonego o diety).

[ramka][b]Przykład 3[/b]

Pracownik delegowany do Belgii za czerwiec 2008 r. miał 3000 euro wynagrodzenia.

Ustalamy podstawę:

- 30 x 45 euro = 1350 euro

- 3000 – 1350 = 1650 euro

- 1650 x 3,50 = 5775 zł

Podstawę wymiaru stanowi 5775 zł.[/ramka]

Pracodawcy muszą pamiętać, że podstawy wymiaru składek nie stanowi dodatek za rozłąkę oraz tzw. dodatki wyżywieniowe. A przy delegowaniu pracowników szef może wypłacać takie świadczenia. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 18 rozporządzenia z 18 grudnia 1998 r. takie dodatki nie stanowią podstawy wymiaru składek – do wysokości diet za podróże służbowe na obszarze kraju, określonych w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Od 1 stycznia 2007 r. taka dieta wynosi 23 zł.

[srodtytul]Kiedy w robocie za granicą[/srodtytul]

Diety przysługują za łączny okres pobytu pracownika za granicą, obejmujący dni jego pracy i dni rozkładowo od niej wolne. Dniem pobytu jest dzień, za który podwładny otrzymuje wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek. Nie należy jednak do nich urlop wypoczynkowy oraz okres pobierania wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku chorobowego.

Gdy pracę za granicą podwładny wykonywał tylko przez część miesiąca (z powodu choroby, urlopu bezpłatnego lub np. rozpoczęcia pracy w trakcie miesiąca), podstawę wymiaru ustala się zgodnie z art. 18 ust. 9 i 10 ustawy o sus. Kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom w tym miesiącu.

[ramka][b]Przykład 4[/b]

Delegowany do Hiszpanii rozpoczął pracę

16 marca 2008 r. Jego miesięczne wynagrodzenie to 2000 euro. Ponieważ przepracował tylko połowę miesiąca, to za marzec jego przychód wyniósł 1000 euro.

Ustalamy podstawę wymiaru składek:

- 15 x 48 euro = 720 euro

- 1000 – 720 = 280 euro

- 280 x 3,50 = 980 zł

980 zł należy porównać z proporcjonalnie zmniejszonym przeciętnym

wynagrodzeniem (2843 : 30)

x 15 = 1421,50 zł

Podstawę wymiaru składek stanowi tu więc 1421,50 zł.[/ramka]

Te zasady proporcjonalnego zmniejszania podstawy wymiaru stosuje się tylko wtedy, gdy w miesiącu pracownik uzyskał przychód niższy od przeciętnego wynagrodzenia.

Jeżeli natomiast pracował tylko przez część miesiąca, ale jego podstawa wymiaru składek przekracza przeciętne wynagrodzenie, to przy jego zmniejszaniu należy stosować[link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=73966] rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.)[/link].