Odpowiada Anna Hleb-Koszańska doradca podatkowy w kancelarii Parulski i Wspólnicy:

Przepisy nie dają jasnej odpowiedzi, jak postępować w przypadku korekty kosztów, gdy strony przewidziały termin płatności dłuższy niż 60 dni, ani też jak postępować w sytuacji, kiedy faktury zakupowe nie dotyczą bieżących kosztów, ale np. środków trwałych podlegających amortyzacji. Często na zakup takiego środka trwałego składa się kilka faktur zakupu. Przepisy nie dają odpowiedzi, jak dokonywać amortyzacji, gdy tylko niektóre z nich zostały zapłacone. Wynika to z dość niestarannego przygotowania tych przepisów. Wydaje mi się, że w przypadku poważnych wątpliwości można kwestionować ich konstytucyjność. Naruszają one zasadę przyzwoitej legislacji, a krótkie vacatio legis również przemawia za ich usunięciem z porządku prawnego.

Jednak na taki krok możemy sobie pozwolić dopiero, gdy spór na tym tle dojdzie do sądu administracyjnego.

Można najpierw spróbować wystąpić o interpretację prawa podatkowego. Zresztą pojawiły się już pierwsze interpretacje dotyczące tych problemów. Jedna z nich, wydana 3 kwietnia przez Izbę Skarbową w Łodzi (IPTPB3/423-11/13-3/GG) dotyczyła sytuacji, w której łączyły się powiązane kapitałowo spółki.

Jedna była dłużnikiem drugiej, ale w wyni- ku połączenia należności nie zostały zapłacone. Organ podatkowy stwierdził, że przepisy o korekcie kosztów nie mają zastosowania, bo w przypadku fuzji spółek takie zobowiązania wygasają. Inna interpretacja z tego samego dnia (ILPB3/423-23/13-2/AO) dotyczyła usług budowlanych.

Inwestor potrącał kaucję gwarancyjną z wynagrodzenia wykonawcy. Pytanie podatnika brzmiało: czy w części potrącenia doszło do wykonania zobowiązania? Izba Skarbowa w Poznaniu odniosła się do zasad prawa cywilnego, według których potrącenie wierzytelności zwalnia z długu. Uznała tym samym, że zobowiązania wygasły, a zatem nie trzeba korygować kosztów.

To jednak są tylko wybrane sytuacje. Jak sobie radzić np. z kosztami pośrednimi rozliczanymi w czasie? Chodzi np. o ubezpieczenia lub kwoty podatku od nieruchomości, gdy całą kwotę ubezpieczenia lub podatku na początku roku zaliczamy do kosztów, a płatność następuje w ratach.

Przepisy nie przewidziały płatności ratalnej. Jeśli czytać przepisy literalnie, to należy korygować koszty. Można sięgnąć do wyjaśnień Ministerstwa Finansów, opublikowanych na jego stronach internetowych jeszcze pod koniec ubiegłego roku. Nie są to jednak oficjalne interpretacje prawa podatkowego, a podane tam przykłady dotyczą dość prostych sytuacji i nie dają odpowiedzi na wiele praktycznych problemów pojawiających się w codziennej praktyce przedsiębiorców.

Dlatego proponuję występować o interpretacje prawa podatkowego oraz śledzić internetową bazę wydanych już interpretacji. Może się bowiem okazać, że niektóre z nich będą przynajmniej podobne do sytuacji danego podatnika.

Jednym ze skutecznych rozwiązań problemu korekty kosztów może być stosowanie systemu uproszczonych zaliczek na podatek. Wtedy korekta następuje po zakończeniu roku podatkowego. Jednak to wyjście może być niekorzystne dla firm, których dochody spadają, a zaliczki płaci się według wyników poprzednich lat podatkowych – być może znacznie lepszych niż obecny.

—rozmawiał: Paweł Rochowicz