Jednostki samorządu terytorialnego (JST), w tym w szczególności gminy, są uprawnione do stosowania różnych ulg w spłacie należności o charakterze cywilnoprawnym. Uprawnienie to nie oznacza jednak dowolności – stosowanie ulg musi następować z uwzględnieniem zarówno przepisów rangi ustawowej, jak i prawa miejscowego.
Jednostki samorządu terytorialnego funkcjonują w sferze publicznoprawnej i cywilnoprawnej. Przejawem sfery cywilnoprawnej są w szczególności mechanizmy prawne umożliwiające samorządom (w tym gminom) gospodarowanie mieniem nieruchomym poprzez jego udostępnienie na podstawie różnych tytułów prawnych. W przypadku gmin dominują w tym zakresie stosunki cywilnoprawne, mające źródła przede wszystkim w kodeksie cywilnym. Chodzi o umowy najmu oraz dzierżawy.