Ważny jest rodzaj postępowania oraz sposób w jakim przeprowadza się restrukturyzację. O ile w pierwszym przypadku dłużnik musi wybrać pomiędzy czterema typami spraw restrukturyzacyjnych, o tyle w drugim ma naprawdę szerokie możliwości. W jaki więc sposób oddłużyć firmę korzystając z rozwiązań Prawa restrukturyzacyjnego?
Wybór dłużnika
Podstawową decyzją, którą musi podjąć każdy dłużnik mający zamiar przeprowadzić restrukturyzację jest wybór postępowania uregulowanego w Prawie restrukturyzacyjnym, z którego chce skorzystać (do końca listopada 2021 r. istniała możliwość zainicjowania uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego). Oczywiście decyzja ta warunkuje dalszy bieg sprawy. Stąd rzeczywiście do jej podjęcia należy się solidnie przygotować. Przede wszystkim biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne dla każdego rodzaju restrukturyzacji. Zresztą podobne rozważania muszą przeprowadzić także inne podmioty legitymowane do wnioskowania o restrukturyzację, które mają zamiar skorzystać z przysługującego im uprawnienia.
Jednak sam wybór postępowania nie wystarcza do skutecznego przeprowadzenia restrukturyzacji. Konieczne jest jeszcze podjęcie w jej ramach działań adekwatnych do sytuacji, w której znalazł się przedsiębiorca. Warto pamiętać, że ustawodawca w Prawie restrukturyzacyjnym zamieścił jedynie przykładowy katalog sposobów na restrukturyzację zadłużenia dłużnika. Obejmuje on:
· odroczenie terminu wykonania zobowiązania;
· rozłożenie spłaty na raty;
· zmniejszenie wysokości;
· konwersję wierzytelności na udziały lub akcje;
· zmianę, zamianę lub uchylenie prawa zabezpieczającego określoną wierzytelność.
Konsekwencją faktu, że powyższy katalog ma charakter przykładowy jest to, że dłużnik ma prawo wybrać także inne sposoby na restrukturyzację zobowiązań. Poza tym dłużnik nie musi ograniczać się tylko do jednego z nich – nie ma przeszkód, aby skorzystał z kilku. Co prawda w niektórych przypadkach należy liczyć się z ograniczeniami – dotyczącymi chociażby zasad udzielania pomocy publicznej – jednak nie ma wątpliwości, że dłużnik ma sporo swobody przy wyborze metody wyjścia z kryzysu zadłużenia.
Jak zrestrukturyzować zadłużenie?
I tu – niestety – bardzo trudno wskazać na uniwersalne rozwiązania, sprawdzające się w każdej sytuacji. W końcu wszystko zależy w pierwszej kolejności od struktury zadłużenia i rzeczywistych możliwości jego spłaty – przy założeniu, że jednym z podstawowych celów każdej restrukturyzacji jest zachowanie przedsiębiorstwa dłużnika i umożliwienie mu dalszego prowadzenia działalności gospodarczej. Zawsze trzeba mieć to na uwadze przygotowując i procedując sprawę restrukturyzacyjną.
Z drugiej jednak strony można wskazać pewne podstawowe sposoby na rozeznanie, w jaki sposób najlepiej zrestrukturyzować zadłużenie. Najpierw zawsze trzeba przeprowadzić solidną i pogłębioną analizę sytuacji firmy. W końcu bez prawidłowej diagnozy nigdy nie może rozpocząć właściwego leczenia – a założenie to świetnie sprawdza nie tylko w medycynie, ale również w realiach spraw restrukturyzacyjnych. W każdym razie tylko wówczas, gdy dłużnik dokładnie pozna źródła swoich problemów, będzie w stanie dobrać właściwe środki zaradcze.
Ponadto, warto iść tropem doświadczeń płynących z wielu różnych restrukturyzacji. Doświadczenie to pokazuje, iż zawsze dłużnicy najpierw rozważają najprostsze rozwiązania, przyjmując założenie, że im większe trudności, tym bardziej zaawansowane sposoby restrukturyzacji są konieczne. Z tego wynika chociażby popularność rozłożenia świadczeń na raty czy wydłużenia okresu spłaty. Niejednokrotnie warto zaproponować wierzycielom także redukcję wysokości zobowiązań – szansa na uwzględnienie takiej propozycji układowej wzrasta zawsze wówczas, gdy wierzyciele dostrzegą zalety płynące z restrukturyzacji.
Niejednokrotnie wydają się one wręcz oczywiste. Jednak dłużnik powinien pamiętać, że do sukcesu postępowania restrukturyzacyjnego niezbędne jest przedstawienie sensownych propozycji układowych, dających realne szanse na skuteczne oddłużenie. To buduje zaufanie na linii dłużnik-wierzyciele, które może okazać się bezcennym kapitałem na etapie głosowania nad układem. W końcu trzeba do niego przekonać określoną przez Prawo restrukturyzacyjne większość wierzycieli. Dlatego tak istotne zarówno przy wyborze postępowania restrukturyzacyjnego, jak i metod samej restrukturyzacji zadłużenia jest poszukiwanie rozwiązań ściśle dopasowanych do okoliczności konkretnego przypadku.
Konrad Radwan z Kancelarii Restrukturyzacyjnej KPR. Kancelaria jest zrzeszona w sieci Kancelarie RP działającej pod patronatem dziennika „Rzeczpospolita”.
