Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 30 sierpnia 2017 r (III SA/Wa 2546/16).
Podatnik podpisał umowę o pracę oraz zawarł umowę o zakazie konkurencji ze spółką akcyjną. Zapisy umowy o zakazie konkurencji stanowiły, że po rozwiązaniu umowy o pracę wnioskodawca powstrzyma się od prowadzenia działalności konkurencyjnej w okresie 24 miesięcy od chwili ustania stosunku pracy. W tym okresie będzie otrzymywał odszkodowanie płatne w równych ratach miesięcznych. Po wejściu w życie nowelizacji przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych (art. 30 ust. 1 pkt 15) powstał spór, czy do każdej wypłaty odszkodowania w 2016 r. należy stosować zryczałtowany 70-proc. podatek, jeśli do końca 2015 r. suma wypłat odszkodowania przekroczyła wysokość wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką, w której Skarb Państwa ma bezpośrednio lub pośrednio większość głosów na zgromadzeniu wspólników, otrzymanego przez podatnika w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty.
Zdaniem podatnika wypłacone w 2016 r. odszkodowanie do kwoty nieprzekraczającej wynagrodzenia otrzymanego z tytułu umowy o pracę wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty powinno być opodatkowane według zasad ogólnych, tj. zgodnie ze skalą podatkową. Natomiast po przekroczeniu w roku 2016 kwoty odpowiadającej wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o pracę, powinno być opodatkowane w formie zryczałtowanej w wysokości 70 proc. odszkodowania.
Dyrektor IS w Warszawie w interpretacji z 17 maja 2016 r. (IPPB4/4511-344/16-2/MS) uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Zdaniem organu, limit określony w art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT, od którego uzależniony jest pobór zryczałtowanego podatku według 70-proc. stawki, odnosi się do całego przyznanego odszkodowania. Odszkodowanie to jest jednym całościowym świadczeniem, a fakt jego wypłaty co miesiąc nie ma wpływu na zastosowanie ww. przepisu. Wysokość wypłaconego podatnikowi odszkodowania w 2015 r. należy brać pod uwagę do określenia przekroczenia wysokości wynagrodzenia. Podatnik wniósł skargę na tę interpretację do WSA w Warszawie.
WSA nie dopatrzył się podstaw do stwierdzenia, że zarzuty skargi złożonej przez podatnika są zasadne. Przyjął za prawidłowe stanowisko organu w kwestii wykładni art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT. Ponadto wskazał, że art. 2 ustawy nowelizującej wyraźnie stanowi, iż przepisy ustawy zmienianej dotyczą dochodów osiąganych od stycznia 2016 r.
—Klaudia Kaim, współpracowniczka zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte
Komentarz eksperta
Jakub Zbiewski, konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte
Wyrażone w niniejszej sprawie przez organ i sąd stanowisko dotyczące sposobu wyliczenia limitu wysokości odszkodowania, powyżej którego zastosowanie znajduje stawka podatku w wysokości 70 proc., tj. uwzględnienie we wskazanym limicie wysokości wypłat odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji dokonanych również w poprzednim roku, zostało potwierdzone w innych interpretacjach indywidualnych (np. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 25 sierpnia 2016 r., IPPB4/4511-644/16-4/JM).
Zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 15 ustawy o PIT, z tytułu odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji, jeżeli zobowiązaną do zapłaty odszkodowania jest spółka, w której Skarb Państwa, jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego, państwowa osoba prawna lub komunalna osoba prawna dysponują bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, w tym także na podstawie porozumień z innymi osobami, w części, w której wysokość odszkodowania przekracza wysokość wynagrodzenia otrzymanego przez podatnika z tytułu umowy o pracę lub umowy o świadczenie usług wiążącej go ze spółką w okresie sześciu miesięcy poprzedzających pierwszy miesiąc wypłaty odszkodowania, pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 70 proc. tej części należnego odszkodowania. Należy zwrócić uwagę, że to na płatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych wypłacających odszkodowania przyznane z tytułu umów o zakazie konkurencji ciąży obowiązek prawidłowego ustalenia stawki podatku, jaka powinna mieć zastosowanie przy wypłacie tych odszkodowań. To płatnicy zobowiązani są bowiem do prawidłowego obliczenia, pobrania i odprowadzenia podatku do właściwego urzędu skarbowego. Płatnik, który nie odprowadzi zaliczki na podatek w odpowiedniej wysokości, nie wykonuje tym samym obowiązków nałożonych na niego przez art. 8 ordynacji podatkowej i stosownie do jej art. 30 ust. 1 i 3 ponosi z tego tytułu odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 26a ordynacji podatkowej podatnik nie ponosi odpowiedzialności z tytułu zaniżenia lub nieujawnienia przez płatnika podstawy opodatkowania czynności, o których mowa w art. 12, 13 oraz 18 ustawy o PIT do wysokości zaliczki, do której pobrania zobowiązany jest płatnik.
Mając na uwadze obecne stanowisko organów podatkowych, płatnicy ustalając wysokość limitu wynagrodzenia, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 15, dla prawidłowego ustalenia stawki podatku mającej zastosowanie do wymienionych odszkodowań po 1 stycznia 2016 roku, powinni uwzględnić wysokość wypłat odszkodowania dokonanych w poprzednich okresach, również takich, które zostały wypłacone w trakcie poprzedniego roku. Naturalnie, jeżeli wypłaty odszkodowania następują w ciągu kilku lat po wprowadzeniu nowych regulacji, powinny być one opodatkowanie według zasad ogólnych (tj. według stawek skali progresywnej) tak długo, jak wskazany w art. 30 ust. 1 pkt 15 limit nie zostanie przekroczony i dopiero po jego przekroczeniu powinna znaleźć zastosowanie stawka ryczałtowa 70 proc. Odmienne ustalenie wysokości należnego podatku, a mianowicie zastosowanie opodatkowania według zasad ogólnych powyżej limitu wynikającego z art. 30 ust. 1 pkt 15 będzie powodować powstanie zaległości podatkowej oraz odpowiedzialności płatnika opisanej powyżej.
