W marcu 2013 r. nasz pracownik przechodzi na emeryturę. W związku z tym rozwiążemy z nim umowę o pracę. Od kwietnia chcielibyśmy go ponownie zatrudnić na dotychczasowym stanowisku. Czy w tej sytuacji należy mu wypłacić odprawę emerytalną?
– pyta pani Elżbieta z Rybnika, główna księgowa.
Pracownikowi, z którym zostanie rozwiązana umowa o pracę w związku z przejściem na emeryturę, przysługuje odprawa emerytalna. Należy mu ją wypłacić w dniu rozwiązania umowy o pracę. Nie ma znaczenia, że zostanie ponownie zatrudniony przez tego samego pracodawcę na tych samych warunkach. Ale w razie rozwiązania tej nowej umowy nie będzie miał prawa do kolejnej odprawy emerytalnej.
Komu przysługuje
Zgodnie z kodeksem pracy warunkiem wypłaty odprawy emerytalnej jest ustanie zatrudnienia w związku z przejściem na emeryturę. Zainteresowany przestaje więc być pracownikiem, a staje się emerytem. Tym samym osoba, która otrzymała decyzję o przyznaniu emerytury i nadal pracuje, nie nabywa prawa do odprawy. Osoba ta może jednak otrzymać odprawę emerytalną, jeśli po przejściu na emeryturę rozwiąże umowę o pracę (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 maja 2003 r., sygn. I PK 223/02).
Przykład
Pan Władysław z Wrocławia otrzymuje emeryturę od grudnia 2012 r. W lutym 2013 r. zdecydował, że nie chce dalej pracować. 14 lutego umowa o pracę została rozwiązana za porozumieniem stron. Pracodawca powinien w tym dniu wypłacić panu Władysławowi odprawę emerytalną.
Umowa o pracę może być rozwiązana na mocy porozumienia stron, za wypowiedzeniem przez pracodawcę lub pracownika, a także wskutek upływu okresu, na który została zawarta (umowa na czas określony). Prawo do odprawy emerytalnej nie zależy od sposobu czy przyczyny rozwiązania umowy. Decydujące znaczenie ma przejście na emeryturę połączone z definitywnym ustaniem zatrudnienia (m.in. wyrok SN z 2 marca 2010 r., sygn. II PK 239/09).
Ważne!
Odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi tylko wówczas, gdy ustanie zatrudnienia ma związek z przejściem na emeryturę lub rentę.
Wysokość odprawy, jak stanowi kodeks pracy, to miesięczna pensja pracownika. Jednakże obowiązujące w danym zakładzie pracy przepisy płacowe mogą przewidywać wyższą odprawę emerytalną.
Odprawa pieniężna przysługuje jednorazowo. Pracownik przechodzący na emeryturę powinien więc otrzymać to świadczenie tylko raz w życiu. Dlatego nikomu nie przysługuje kolejna odprawa, jeśli została już wcześniej wypłacona.
Jeżeli po rozwiązaniu stosunku pracy i przejściu na emeryturę dana osoba podejmie pracę u tego samego pracodawcy, należy jej wypłacić odprawę emerytalną, jeśli wcześniej jej nie otrzymała. Nawet gdy przerwa w zatrudnieniu wyniesie tylko dzień.
Przykład
Spółka akcyjna z Włocławka rozwiązała z panią Anną umowę o pracę w związku z jej przejściem na emeryturę. Wypłaciła jej odprawę emerytalną w wysokości miesięcznego wynagrodzenia. 11 lutego 2013 r. pani Anna została ponownie zatrudniona na stanowisku pomocy głównej księgowej. W razie rozwiązania tej nowej umowy nie będzie jej już przysługiwała kolejna odprawa emerytalna.
Ważne!
Planowane ponowne zatrudnienie przez tego samego pracodawcę nie stoi na przeszkodzie temu, żeby wypłacić pracownikowi odprawę emerytalną, jeśli wcześniej jej nie dostał.
Również w razie otrzymania przez pracownika przechodzącego na rentę odprawy pieniężnej nie będzie przysługiwać kolejna odprawa, jeśli przejdzie następnie na emeryturę. Nie będzie miał także prawa do odprawy uzupełniającej, stanowiącej różnicę między odprawą emerytalną a otrzymaną odprawą rentową (m.in. uchwała SN z 18 marca 2010 r., sygn. II PZP 1/10).
W dniu ustania umowy
Pracownikowi należy wypłacić odprawę emerytalną w dniu rozwiązania umowy o pracę, nawet gdy decyzja o przyznaniu emerytury zostanie wydana później. Istotne jest to, czy w dniu ustania zatrudnienia pracownik spełnia warunki do otrzymania emerytury (por. wyrok SN z 9 kwietnia 1998 r., sygn. I PKN 508/97).
