Zdarza się, że pracodawca podejmuje decyzję o zaprzestaniu wypłacania jakiegoś składnika wynagrodzenia. Może tu chodzić właśnie o premię roczną. Ma to przełożenie na sposób ustalania, a co za tym idzie – na wysokość podstawy wymiaru zasiłku. Pomija się w niej bowiem składniki wynagrodzenia, które przysługiwały tylko do określonego terminu, a także te, których wypłaty zaprzestano wskutek zmiany obowiązujących w firmie zasad płacowych (art. 41 ust. 2 i 3 ustawy zasiłkowej).

Jeżeli więc na podstawie wewnątrzzakładowych przepisów płacowych zaprzestano wypłaty premii rocznej od określonej daty, to podstawę wymiaru zasiłku przysługującego od tego dnia ustala się z pominięciem wcześniej wypłacanej premii.

Krótka przerwa nie ratuje

Powyższą zasadę należy stosować nawet wtedy, gdy przerwa między okresami kolejnych absencji zdrowotnych pracownika była krótsza niż trzy miesiące. Jak wynika z art. 43 ustawy zasiłkowej, aby ustalać podstawę wymiaru zasiłku na nowo, muszą upłynąć co najmniej trzy miesiące kalendarzowe od poprzedniej niezdolności do pracy. Rodzaj pobieranego świadczenia przed i po przerwie nie ma w tym przypadku żadnego znaczenia.

I choć podstawę zasiłku po przerwie tworzy w tym przypadku średnie wynagrodzenie z tych samych miesięcy, nie oznacza to, że będzie ona miała tę samą wysokość. Składnik, którego już nie ma, trzeba bowiem bezwzględnie wyłączyć z obliczeń.

Przykład

W wyniku zmiany regulaminu wynagradzania pracodawca zlikwidował premie roczne począwszy od stycznia 2013 r. Ostatnią wypłacił za 2012 r. w styczniu 2013 r. Pracownik zachorował w lutym 2013 r. i uzyskał prawo do wynagrodzenia chorobowego. Poprzednio chorował w grudniu 2012 r.

Ponieważ przerwa między okresami pobierania świadczeń chorobowych jest krótsza niż trzy miesiące kalendarzowe, pracodawca nie ustalił nowej podstawy wymiaru zasiłku. W efekcie wynagrodzenie chorobowe należne w lutym br. naliczył od tej samej podstawy, co grudniowy zasiłek – tj. jako przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi od grudnia 2011 r. do listopada 2012 r., które wyniosło 2689,78 zł. Jednak przy wypłacie za grudzień do średniej płacy doliczył 1/12 premii rocznej wypłaconej za 2011 r. w kwocie 352,35 zł:

? wypłacona premia 4900 zł

? premia po odliczeniu składek – 4228,21 zł

? 1/12 z 4228,21 zł = 352,35 zł.

Zatem podstawą wymiaru grudniowego zasiłku była kwota 3042,13 zł (2689,78 zł + 352,35 zł). Choć wynagrodzenie chorobowe w lutym ma zostać naliczone od tej samej podstawy wymiaru, to z uwagi na likwidację premii rocznej od 1 stycznia 2013 r., nie można jej uwzględnić w rachunkach. Dlatego świadczenie za czas absencji w lutym br. pracodawca musiał wyliczyć od podstawy 2689,78 zł.

Zmiana nazwy czy okresu

Inaczej wygląda sytuacja, gdy premia roczna zostanie zamieniona na inny składnik wynagrodzenia. Co do zasady z podstawy wymiaru zasiłku nie wyłącza się składnika wynagrodzenia, którego wypłaty wprawdzie zaprzestano, ale dlatego, że został zamieniony na inny element płacy.

Sytuacja jest prosta gdy premię roczną zamieniono na inny składnik roczny. Nieco trudniej ustala się podstawę wówczas, gdy przyjęto, że w miejsce składnika rocznego wprowadza się inny, przysługujący za inne okresy, np. na premię kwartalną lub miesięczną. W takiej sytuacji ustalając wysokość zasiłku trzeba dokonać odpowiedniej zmiany składników.

Przykład

Od stycznia 2013 r., po zmianie przepisów płacowych, pracodawca w miejsce dotychczasowej premii rocznej (uwzględnianej w podstawie wymiaru zasiłku) wprowadził premie kwartalne. Ostatnią roczną pracownicy otrzymali za 2012 r. w styczniu 2013 r.

Natomiast pierwszą kwartalną dostaną w kwietniu br. za pierwszy kwartał 2013 r. Zakładając, że pracownik zachoruje w kwietniu br., podstawę wymiaru przysługującego mu świadczenia będzie stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone mu od kwietnia 2012 r. do marca 2013 r. Do tej średniej płacy pracodawca będzie musiał doliczyć 1/12 sumy premii:

? kwartalnej za pierwszy kwartał 2013 r. oraz

? rocznej należnej za trzy kwartały 2012 r., tj. części przypadającej za pracę od kwietnia do grudnia 2012 r.

Pracodawca musi więc ustalić, jaka kwota z wypłaconej premii rocznej przypada na pierwszy kwartał 2012 r., a jaka na pozostałe trzy. Ponieważ w dniu uzyskania prawa do świadczenia chorobowego zatrudniony ma prawo do premii kwartalnej (wprowadzonej w miejsce z rocznej), to konieczna jest zamiana wcześniej wypłacanej premii rocznej na kwartalną i uwzględnienie jej w części przypadającej na II, III i IV kwartał 2012 r.

Premię kwartalną trzeba bowiem uwzględniać licząc zasiłek w 1/12 kwot wypłaconych pracownikowi za cztery kwartały poprzedzające miesiąc wystąpienia niezdolności do pracy.