Tak wynika z wyjaśnień, jakie uzyskaliśmy z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w sprawie tego, czy świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlegają egzekucji komorniczej lub administracyjnej.
Ten urząd w swojej opinii uwzględnił pogląd resortu sprawiedliwości. I to właśnie jego ocena zaważyła na zmianie stanowiska w tej sprawie.
Spory i wątpliwości
Wśród prawników i praktyków od dawna były kontrowersje co do tego, czy w ogóle można dokonywać potrąceń z wypłat świadczeń socjalnych, ale dość powszechnie to robiono. Dlatego że – choć są to wprost wynagrodzenia pochodzące z pracy – są powiązane ze stosunkiem pracy. Kodeks postępowania cywilnego i ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji przyjęły bowiem szerokie pojęcie wynagrodzenia za pracę, uznając za nie właściwie wszystko, co pracodawca uiszcza zatrudnionemu.
Dlatego zgodnie z nimi wynagrodzenie za pracę to: periodyczne wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za prace zlecone, nagrody i premie przysługujące pracownikowi dłużnikowi za okres zatrudnienia, związany ze stosunkiem pracy zysk albo udział w zakładowym funduszu, udział we wszelkich innych funduszach pozostających w związku ze stosunkiem pracy. Zaliczano do tego także świadczenia z zfśs.
W takim przekonaniu pracodawców utwierdziły także uzasadnienia do wyroków Sądu Najwyższego z 12 maja 2005 (I PK 248/04) i 17 lutego 2004 (I PK 217/03), z których wynikało, że świadczenia z zfśs, wypłacone pracownikowi, podlegają w całości egzekucji cywilnej i administracyjnej. Nie ma żadnego przepisu, który wyłączałby je spod zajęcia.
Kolejna wątpliwość dotyczyła tego, jak należy kwalifikować te ujęcia. Czy zatem ujmowane z wynagrodzenia pracownika raty pożyczki z zfśs trzeba zaliczyć do dobrowolnych potrąceń na rzecz pracodawcy, czy na rzecz innych wierzycieli? Zdaniem Renaty Majewskiej, ekspertki prawa pracy, jest to należność na rzecz pracodawcy, ponieważ zfśs pozostaje do jego dyspozycji i pod jego administracją.
Stąd do wyliczeń przyjmuje się, że potrącane za zgodą pracownika z jego wynagrodzenia raty pożyczki z zfśs to należność na rzecz pracodawcy, przy której stosuje się kwotę wolną na poziomie 100 proc. minimalnej płacy netto właściwej dla pełnego etatu.
Nowy tytuł
Jaki skutek ma ta opinia MPiPS? Do niedawna organ egzekucyjny (komornik i najczęściej naczelnik urzędu skarbowego) nie musiał wystawiać osobnego zajęcia na świadczenia z zfśs. Wystarczyło to dotyczące wynagrodzenia za pracę, aby pracodawca wszedł też na ratę pożyczki z zfśs.
Uwzględniając natomiast obecne stanowiska MPiPS i MS, komornik musi mieć odrębny tytuł wykonawczy, bo świadczenia z zfśs nie powinny być traktowane jako składnik wynagrodzenia w rozumieniu art. 881 § 2 k.p.c.
Dlatego że świadczenia finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych stanowią pomoc socjalną dla pracownika i jego rodziny. Przyznawanie i wysokość ulgowych usług i świadczeń z tego funduszu zależy od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej, czyli kryteriów o wyłącznie pozapłacowym charakterze.
Zobacz
Czytaj też:
Zobacz:
» Dobra Firma » Kadry i płace » Wynagrodzenia » Potrącenia
» Kadry i płace » Świadczenia dla pracowników » Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
» Poradniki kadrowo-płacowe » Potrącenia z wynagrodzeń 2011 r.
