Wynagrodzenie za pracę można wypłacać w walucie obcej albo w złotych. Pozwala na to art. 358 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeksu cywilnego[/link].

Wskazuje, że jeżeli przedmiotem zobowiązania jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej, dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe lub czynność prawna zastrzega spełnienie go w walucie obcej.

Zatem waluta, w jakiej wynagrodzenie za pracę zostanie uregulowane, zależy od postanowień umowy o pracę.

Można w niej określić, że pobory będą wypłacane w całości albo w części, np. w euro. A jeżeli strony stosunku pracy tego nie postanowią, a pensja zostanie określona w euro, będzie można ją wydać zarówno w tej walucie, jak i w złotych według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, czyli z dnia, w którym wynagrodzenie ma być wypłacone.

Pobory wypłacamy nie później niż w ciągu pierwszych dziesięciu dni następnego miesiąca kalendarzowego. Mówi o tym art. 85 § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link].

Wynagrodzenie za pracę ustalone w walucie obcej trzeba odpowiednio przeliczyć na złote. Robimy to według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika ogłaszanych przez bank, z którego usług korzystał podatnik, i mających zastosowanie przy kupnie walut.

A jeżeli podatnik nie korzysta z usług banku, przychody przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Jeżeli bank, z którego usług korzysta podatnik, stosuje różne kursy walut obcych i nie da rady zastosować kursu kupna banku lub bank nie ogłasza kursu walut, do przeliczenia przychodu uzyskanego przez podatnika na złote stosuje się kurs średni walut obcych ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

Tak wynika z art. 11 ust. 3 i 4 oraz art. 11a [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.[/link], dalej updof). Przy składkach stosujemy ten sam kurs co przy ustalaniu przychodów podatkowych.

Tak wynika z § 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77617]rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.)[/link]. Inaczej jest z kosztami.

Przelicza się je na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Przesądza o tym art. 22 ust. 1 updof.

Przywołane zasady rodzą w praktyce problemy. Chodzi o to, że od sporządzenia listy płac do chwili wypłaty poborów mija kilka dni.

Powoduje to, że zastosowany na liście płac kurs przeliczenia poborów jest nieadekwatny do tego, który obowiązuje w dniu wypłaty. Po prostu wynagrodzenia przelewanego na rachunek bankowy pracownika nie da się z przyczyn technicznych przeliczyć po kursie z dnia otrzymania przez podwładnego przychodu. Co zatem zrobić?

Do głowy przychodzi rozwiązanie, aby pobory ustalić według kursu średniego z dnia sporządzenia listy. Ale to i tak nie gwarantuje, że pieniądze zostaną przeliczone zgodnie z art. 11 updof. W praktyce przyjęto inny sposób, który każe stosować kurs z ostatniego dnia miesiąca.

 

[ramka]Komentuje:
Danuta Denkiewicz, doradca podatkowy

Problemu z przeliczaniem przychodów w walutach obcych nie ma, jeżeli wynagrodzenia lub inne składniki płacowe wyrażone są w walucie obcej, ale wypłacane pracownikom w walucie polskiej.

Zasada, że przychody ze stosunku pracy powstają w momencie otrzymania/postawienia do dyspozycji pracownika środków pieniężnych i innych świadczeń niepieniężnych, prowadzi do wniosku, że w rzeczywistości pracownik otrzymał przychód w złotych, a nie w walucie obcej.

W tej sytuacji zasady przeliczania określone w art.11 updof nie mają zastosowania.

[/ramka]