[b]- Osoba zatrudniona w spółce z o.o. na umowę o pracę w dziale marketingu, z miesięcznym wynagrodzeniem 4000 zł, dojeżdża do pracy z innej miejscowości. Ma więc prawo do podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.

Oprócz tego została powołana na członka rady nadzorczej. W związku z tym przyznano jej, w drodze uchwały, wynagrodzenie za udział w posiedzeniach w wysokości 300 zł miesięcznie oraz zwrot kosztów dojazdów samochodem do siedziby spółki według obowiązującej stawki za km. Czy trzeba ją zgłosić do ubezpieczeń w ZUS?

Jak rozliczyć jej przychody i czy należności za dojazdy mogą być zwolnione z podatku dochodowego?[/b] – pyta czytelnik.

Jeśli członek rady nadzorczej pracuje w tej samej firmie, są to odrębne formy powiązania. Osobę tę łączą ze spółką dwa oddzielne stosunki prawne.

[srodtytul]Dwa źródła[/srodtytul]

Osoba, o której mowa w pytaniu, uzyskuje przychody z dwóch różnych źródeł: stosunku pracy i z działalności wykonywanej osobiście. Dlatego też należy je rozliczyć odrębnie, według reguł właściwych przy umowach o pracę i udziale w organie stanowiącym osoby prawnej.

W ramach działalności wykonywanej osobiście można uzyskiwać m.in. przychody z racji członkostwa, niezależnie od sposobu powołania, w zarządach, radach nadzorczych, komisjach lub innych organach stanowiących osób prawnych.

Tak stanowi art. 13 pkt 7 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?n=1&id=346580]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.[/link]; dalej updof).

Przychodami członka rady nadzorczej są otrzymane lub postawione do jego dyspozycji, w związku z pełnioną funkcją, pieniądze a także wartości pieniężne i wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Podstawą opodatkowania jest tu dochód, od którego płatnik, będący osobą prawną i dokonujący świadczeń na rzecz członka rady, ma obowiązek poboru zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 18 proc. (niższa stawka w skali podatkowej).

Dochód ustalamy, pomniejszając przychód o koszty jego uzyskania, przy czym są to koszty w takiej wysokości i formie jak u pracowników etatowych, czyli zryczałtowane. Miesięczna norma podstawowa to 111,25 zł, a jeżeli podatnik uzyskuje przychody od tego samego podmiotu, ale z tytułu kilku stosunków prawnych – łącznie 2002,05 zł za rok podatkowy (art. 41 updof).

[srodtytul]Podróż bez PIT[/srodtytul]

Zwrot kosztów dojazdów członka rady nadzorczej do siedziby spółki może korzystać ze zwolnienia w podatku PIT.

Zwolnione są bowiem diety i inne należności za czas podróży osoby niebędącej pracownikiem do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju (art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b updof).

Tymi odrębnymi przepisami są dwa rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2002 r. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167998]w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju i poza jego granicami (DzU nr 236, poz. 1990[/link] i [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=167999]1991 ze zm.[/link]).

Zwolnienie podatkowe obejmuje tylko świadczenia do wysokości wynikającej z tych rozporządzeń. Nadwyżka ponad wyznaczone limity podlega opodatkowaniu.

Gdy członek rady nadzorczej podróżuje prywatnym autem i otrzymuje zwrot kosztów wyliczony z zastosowaniem obowiązującej stawki za 1 km przebiegu, właściwej dla danej pojemności skokowej silnika, to taka należność nie jest obciążona podatkiem.

Trzeba jeszcze wyjaśnić, że zwolnienie obwarowane jest dodatkowymi warunkami, po spełnieniu których może być ono zastosowane. Po pierwsze, wypłacone należności nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów członka rady, i po drugie, zostały poniesione w celu osiągnięcia przychodów.

Kwestia związku otrzymywanych przez członka rady nadzorczej świadczeń na dojazdy na posiedzenia z przychodami nie budzi wątpliwości. Wszystko więc wskazuje, że tylko ryczałtowe, miesięczne wynagrodzenie będzie stanowiło dochód opodatkowany.

[srodtytul]Różnie z ubezpieczeniami[/srodtytul]

Członek rady nadzorczej mający miejsce zamieszkania na terytorium naszego kraju podle-ga z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. Tak wynika z art. 66 ust. 1 pkt 35 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=DF59B74A0AD72081B44791089EEFBD88?id=282315]ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.[/link]; dalej ustawa zdrowotna).

Nie ma tu znaczenia, że został już zgłoszony do tego ubezpieczenia z umowy o pracę. Gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie (art. 82 ust. 1 ustawy zdrowotnej).

Obowiązek ubezpieczeniowy powstaje z dniem powołania na członka rady nadzorczej, a wygasa w dniu zaprzestania pełnienia tej funkcji. Zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA z kodem 22 40 xx dokonuje podmiot, w którym działa rada nadzorcza.

Podstawą wymiaru składki jest tu kwota przychodu w rozumieniu updof, otrzymywanego z tytułu pełnionej funkcji, a więc również kwota zwrotu wydatków na dojazdy do spółki.

[b]Uwaga![/b] Członków rad nadzorczych nie dotyczy reguła polegająca na obniżeniu składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek, jeśli ta składka przewyższa obliczony przez płatnika podatek.

Członek rady nadzorczej nie podlega z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Wśród tytułów do ubezpieczeń, które rodzą obowiązek zgłoszeniowy i które wymienia art. 6 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link], nie znalazło się członkostwo w organach stanowiących osób prawnych.

Rozliczmy zatem przychody osoby z pytania, dzieląc je na dwie różne listy. Jedna będzie dotyczyła wynagrodzenia z racji sprawowania funkcji członka rady nadzorczej, druga z umowy o pracę w dziale marketingu. Przyjmiemy założenie, że należność za dojazdy do siedziby spółki wyniosła 100 zł.

[ramka][b]LISTA PŁAC Z CZŁONKOSTWA[/b]

Przychód z racji pełnienia funkcji członka zarządu wynosi 400 zł (300 zł wynagrodzenia + 100 zł za dojazdy). Jednak opodatkowane zostanie tylko 300 zł i to od tej kwoty zostanie policzona składka zdrowotna odliczana od podatku. To dlatego że 100 zł za dojazdy nie jest opodatkowane.

[b]KROK 1. Składki zdrowotne[/b]

pełna 400 zł x 9 proc. = 36 zł

odliczana od podatku 300 zł x 7,75 proc. = 23,25 zł

[b]KROK 2. Zaliczka na podatek[/b]

podstawa opodatkowania 300 zł – 111,25 zł = 188,75 zł; po zaokrągleniu 189 zł

podatek 189 zł x 18 proc. = 34,02 zł

zaliczka do urzędu skarbowego 34,02 zł – 23,25 zł = 10,77 zł; po zaokrągleniu 11 zł

[b]KROK 3. Kwota do wypłaty[/b]

400 zł – (36 zł + 11 zł) = 353 zł

[b]LISTA PŁAC Z ANGAŻU[/b]

Wynagrodzenie miesięczne w stałej stawce wynosi 4000 zł. Pracownik ma podwyższone koszty uzyskania przychodu 136,09 zł i prawo do kwoty wolnej.

[b]KROK 1. Składki społeczne [/b]

Łącznie 4000 zł x 13,71 proc. = 548,40 zł

[b]KROK 2. Składka zdrowotna[/b]

pełna (4000 zł – 548,40 zł) x 9 proc. = 310,64 zł

odliczana od podatku (4000 zł – 548,40 zł) x 7,75 proc. = 267,50 zł

[b]KROK 3. Zaliczka do US[/b]

podstawa opodatkowania 4000 zł – (548,40 + 136,09 zł) = 3315,51 zł; po zaokrągleniu 3316 zł

podatek (3316 zł x 18 proc.) – 46,33 zł = 550,55 zł

zaliczka do US 550,55 zł – 267,50 zł = 283,05 zł; po zaokrągleniu 283 zł

[b]KROK 4. Kwota do wypłaty[/b]

4000 zł – (548,40 zł + 310,64 zł + 283 zł) = 2857,96 zł[/ramka]

[ramka][b]Trochę teorii, trochę praktyki[/b]

- Zaliczkę od dochodu członka rady nadzorczej zmniejsza się o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w art. 27b updof, pobranej ze środków podatnika przez płatnika, w tym wypadku osobę prawną. Obniżenie to nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy, oraz składek, których podstawą wymiaru jest dochód, od którego na mocy ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

- Zaliczkę pobraną od dochodu z etatu oraz od dochodu z racji zasiadania w radzie nadzorczej płatnik przekazuje w jednym terminie, tj. do 20 dnia miesiąca następującego po tym, w którym ją potrącono. Spółka jako płatnik ma obowiązek wykazać w imiennej informacji PIT-11 za dany rok podatkowy zarówno przychód uzyskany ze stosunku pracy (część E, wiersz 6), jak i z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej (część E, wiersz 1).

- Dodatek do wynagrodzenia z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej spółki wypłacany na podstawie regulaminu wynagradzania pracownikom pełniącym dodatkowo funkcję członka rady nadzorczej stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 updof (interpretacja indywidualna dyrektora [b]Izby Skarbowej w Warszawie z 29 marca 2010 r., IPPB2/415-27/10-2/MK1)[/b].[/ramka]