[b]Od 1 października 2009 r. przebywałem na urlopie dla poratowania zdrowia i tego dnia otrzymałem wynagrodzenie z góry, jak każdy nauczyciel. Ponieważ dostałem nową ofertę pracy, na moją prośbę 15 października została rozwiązana umowa o pracę. Od tego dnia pracuję w nowej firmie, jednak szkoła domaga się zwrotu wynagrodzenia za okres 15 – 31 października 2009 r., twierdząc, że nieprawnie je pobrałem. Czy ma rację?[/b]
[b]Tak[/b], szkoła ma rację, żądając zwrotu wynagrodzenia. Wprawdzie z art. 38, art. 39 ust. 3 oraz art. 40 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=394FD6E3442443A5B2CF8971D37B7B28?id=182007]Karty nauczyciela[/link] (KN) wynika, że nauczyciel:
1) nabywa prawo do wynagrodzenia od dnia nawiązania stosunku pracy,
2) powinien otrzymać wypłatę wynagrodzenia miesięcznie z góry w pierwszym dniu miesiąca, a jeśli jest to dzień ustawowo wolny od pracy, to w dniu następnym,
3) traci prawo do wynagrodzenia z ostatnim dniem miesiąca kalendarzowego, w którym nastąpiło wygaśnięcie lub rozwiązanie stosunku pracy nauczyciela.
Można by więc dojść do wniosku, że nawet jeśli nauczyciel pracuje w miesiącu tylko tydzień lub dwa, to i tak powinien otrzymać wynagrodzenie za cały miesiąc. Jest to jednak niewłaściwa interpretacja.
[b]Przepisy KN nie przewidują, że szkoła powinna wypłacać wynagrodzenie w całości, bez względu na to, czy nauczyciel przepracował cały miesiąc, czy tylko część ze względu na ustanie stosunku pracy.[/b] Określa jedynie termin wygaśnięcia prawa do wynagrodzenia. Nie można zatem traktować art. 40 KN jako regulacji szczególnej w stosunku do art. 80 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=76037]k.p.[/link], który przewiduje, że wynagrodzenie należy się jedynie za pracę wykonaną, a za czas jej niewykonywania tylko wtedy, gdy przepisy tak stanowią.
W regulacjach KN nie ma gwarancji zachowania pensji za czas, w którym stosunek pracy nauczyciela nie został jeszcze nawiązany lub już został rozwiązany. Stąd na podstawie art. 91c ust. 1 KN trzeba sięgnąć do art. 297 k.p.
W konsekwencji do obliczania wynagrodzenia nauczyciela za przepracowaną część miesiąca należy stosować § 12 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r.[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=733E1E1AC24644526389E66D0F1F6F08?id=73966] w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm)[/link].
Wynik działań będzie kwotą, jaką nauczyciel powinien otrzymać za przepracowaną część miesiąca. Szkoła może żądać zwrotu nadwyżki, która została wypłacona za nieprzepracowaną część miesiąca. W takim bowiem wypadku nauczyciel wzbogacił się bezpodstawnie. Otrzymał świadczenie nienależne, do którego wypłaty szkoła w ogóle nie była zobowiązana (art. 405 i 410 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]kodeksu cywilnego[/link] w zw. z art. 300 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521 ]kodeksu pracy[/link] i art. 91c ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=394FD6E3442443A5B2CF8971D37B7B28?id=182007]Karty Nauczyciela[/link]). A to powoduje, że musi je zwrócić.
Nauczyciel mógłby odmówić zwrotu, jeśli wydał już otrzymane środki, ale nie wtedy, gdy powinien liczyć się z obowiązkiem zwrotu wynagrodzenia (art. 409[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=57786700A386A0BE379B28E03760871D?id=70928] k.c.[/link]).
Pracownik otrzymujący wypłatę wynagrodzenia z góry powinien brać pod uwagę obowiązek zwrotu w każdej sytuacji niewykonywania pracy, chyba że za określony czas z mocy przepisu szczególnego zachowuje do niego prawo – [b]uznał Sąd Najwyższy w uchwale z 8 grudnia 1994 r. (I PZP 49/94).
Ponieważ nauczyciel z pytania przepracował tylko okres 1 – 14 października 2009 r., wynagrodzenie za pozostałą część tego miesiąca powinien zwrócić. [/ramka]