Dla właściwego wyliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca kluczowe znaczenie ma powód, dla którego pracownika nie było w pracy. Jeżeli przeszkodą w przyjściu do firmy była choroba, to sposób wyliczenia wynagrodzenia będzie inny niż w pozostałych przypadkach, takich jak np. odejście/przyjście z/do pracy w trakcie miesiąca czy korzystanie przez kilka dni z urlopu bezpłatnego. Jeszcze inaczej policzymy wynagrodzenie pracownikowi, który przez część miesiąca był na zwolnieniu, a później miał kilka dni absencji w zakładzie z innych przyczyn.

[srodtytul]Chorobowe i macierzyński[/srodtytul]

Wynagrodzenie pracownika, który przez część miesiąca pracował, a przez część chorował (lub pobierał np. zasiłek macierzyński, opiekuńczy), ustalamy zgodnie z § 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E980E1A86A28E4B2C5B9562A8877C5DC?id=73966]rozporządzenia z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.; rozporządzenie)[/link]. Zgodnie z tym przepisem musimy wykonać następujące działania:

1) stawkę wynagrodzenia pracownika wynikającą z umowy o pracę dzielimy przez 30 (niezależnie od liczby dni w miesiącu),

2) uzyskaną kwotę mnożymy przez łączną (z tego miesiąca) liczbę dni (kalendarzowych) choroby (zasiłku z innego powodu) pracownika,

3) wynik odejmujemy od stawki wynagrodzenia wynikającej z umowy o pracę.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pani Marta zarabia 6000 zł miesięcznie.

Od 6 do 19 kwietnia przebywała na zwolnieniu lekarskim. Wyliczamy jej wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca.

- 6000 zł : 30 = 200 zł

- 200 zł x 14 dni = 2800 zł

- 6000 zł – 2800 zł = 3200 zł.

Oprócz tej kwoty pani Marta otrzyma oczywiście jeszcze wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy.[/ramka]

[srodtytul]Bez zapłaty[/srodtytul]

Czy mimo przepracowania całej dniówki można nie ujrzeć za to wynagrodzenia, i to w literze prawa? Otóż tak. Takie przypadki się zdarzają przy obliczaniu wynagrodzenia za dzień, w którym pracownik był zdrowy i wykonywał swoje obowiązki, jeśli przez resztę miesiąca przebywał na zwolnieniu lekarskim (zasiłku z innego powodu). Może się to zdarzyć tylko w najdłuższych miesiącach – 31-dniowych. Pracownik, który zaniemógł na 30 dni (w miesiącu kalendarzowym), ale na jeden dzień stawił się w pracy, nie otrzyma za ten dzień wynagrodzenia.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pan Jarek w umowie o pracę ma ustalone wynagrodzenie w wysokości 3000 zł. Ciężko chorował od 1 do 30 marca, ale we wtorek, w ostatnim dniu tego miesiąca, usiadł już przy swoim biurku. Później dowiedział się od kadrowej, że trudził się tego dnia na próżno. Oto bowiem jak wygląda wyliczenie jego wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca:

- 3000 zł : 30 = 100 zł

- 100 zł x 30 dni = 3000 zł

- 3000 zł – 3000 zł = 0 zł[/ramka]

Dlaczego rachunki dają wynik zerowy? Jest to spowodowane wynikającym z § 11 rozporządzenia dzieleniem przez 30. Liczba ta to przyjęta średnia liczby dni w miesiącu, a w miesiącu nie zawsze jest 30 dni.

Na szczęście, dla równowagi, jest miesiąc, w którym pracownicy mogą przy okazji choroby za jeden dzień pracy dostać więcej, niż nakazywałaby logika. Ten miesiąc to luty. W związku z tym, że luty jest krótszy, tym razem mechanizm dzielenia przez 30 działa na korzyść podwładnego.

[ramka][b]Przykład[/b]

Załóżmy, że choroba pana Jarka miała miejsce nie w marcu, lecz w lutym.

Chorował prawie przez cały miesiąc i tylko ostatniego dnia lutego pracował.

Wyliczenie wynagrodzenia za ten dzień wyglądałoby wtedy tak:

- 3000 zł : 30 = 100 zł

- 100 zł x 27 dni = 2700 zł

- 3000 zł – 2700 zł = 300 zł[/ramka]

[srodtytul]Inne nieobecności[/srodtytul]

Zgodnie z § 12 rozporządzenia w inny sposób wyliczamy wynagrodzenie pracownika za czas przepracowany, jeżeli przez pozostałą część miesiąca był nieobecny z innych przyczyn niż te związane z prawem do wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku. Chodzi tu oczywiście o tego rodzaju nieobecności, za które pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Przykładowo może to być urlop wychowawczy, bezpłatny czy nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy. Ten sposób wyliczenia stosujemy także w sytuacjach, gdy pracownik nie pozostawał w stosunku pracy przez pełny miesiąc. Podobnie jak w przypadku sposobu liczenia wskazanego w § 11 rozporządzenia, również w tym wyliczeniu możemy rozróżnić trzy etapy:

1) stawkę wynagrodzenia miesięcznego wynikającą z angażu dzielimy przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu,

2) tak otrzymaną kwotę mnożymy przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z przyczyn innych niż choroba i te łączące się z prawem do pozostałych zasiłków,

3) uzyskany wynik odejmujemy od pełnego wynagrodzenia pracownika.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pani Weronika zarabia 2900 zł miesięcznie i jest zatrudniona na cały etat.

Do 26 kwietnia br. przebywała na urlopie wychowawczym. Wyliczamy jej kwietniowe wynagrodzenie.

- 2900 zł : 168 (liczba godzin do przepracowania w kwietniu) = 17,26 zł

- 17,26 zł x 136 (godziny nieprzepracowane przez panią Weronikę) = 2347,36 zł

- 2900 zł – 2347,36 zł = 552,64 zł.[/ramka]

[srodtytul]Absencja z różnych powodów[/srodtytul]

Z najbardziej skomplikowanymi wyliczeniami wynagrodzenia mamy do czynienia wówczas, gdy pracownikowi w jednym miesiącu przydarzą się zarówno nieobecności chorobowe, jak i absencje z innej przyczyny. Podobne wyliczenie będziemy zmuszeni wykonać, gdy pracownik odchodzi z pracy w trakcie miesiąca i przed końcem zatrudnienia przez kilka dni chorował. W takich sytuacjach musimy użyć obu metod jednocześnie. Sposób na wyliczenie wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca jest wówczas następujący:

- najpierw wyliczamy wynagrodzenie za godziny robocze nieprzepracowane z innych przyczyn niż choroba – w tym celu stosujemy działania 1 i 2 z metody opisanej przy stosowaniu § 12 rozporządzenia,

- następnie ustalamy część wynagrodzenia, o którą musimy pomniejszyć należność pracownika w związku z chorobą – dlatego stosujemy sposób wskazany w § 11 rozporządzenia, z pominięciem ostatniego działania,

- ostatni krok to odjęcie od pełnej stawki miesięcznej sumy wcześniej uzyskanych dwóch kwot.

[ramka][b]Pprzykład[/b]

Pracodawca rozwiązał z panią Edytą umowę o pracę z zachowaniem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia, który upłynął 25 kwietnia br. Pracownica była zatrudniona w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku i była wynagradzana stawką minimalną. Pani Edyta wykonywała normalnie pracę od początku miesiąca, ale w weekend 18 – 19 kwietnia się rozchorowała.

W poniedziałek rano poszła do przychodni i uzyskała zwolnienie lekarskie od 20 kwietnia do końca okresu wypowiedzenia. Wyliczamy wynagrodzenie pani Edyty za przepracowaną część miesiąca.

- 1276 zł : 168 = 7,60 zł

- 7,60 zł x 32 = 243,20 zł

- 1276 zł : 30 = 42,53 zł

- 42,53 zł x 6 = 255,18 zł

- 1276 zł – (243,20 zł + 255,18 zł) = 1276 zł – 498,38 zł = 777,62 zł[/ramka]

Wątpliwości płacowców często wzbudza przypadek wyliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca nowemu pracownikowi, który jeszcze nie ma prawa do płatnych zwolnień (znajduje się w tzw. okresie wyczekiwania). Jak liczyć mu wynagrodzenie? Choroba to choroba i nieistotne jest, czy zatrudniony otrzyma za nią jakąś należność. Zawsze stosujemy tu wyliczenie z § 11 rozporządzenia.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pani Barbara z początkiem kwietnia podjęła swoją pierwszą pracę w firmie Simluxor. Niestety już 6 kwietnia z powodu zapalenia oskrzeli musiała zostać w domu. Chorowała do 17 kwietnia. W związku z tym, że nigdy nie podlegała ubezpieczeniu chorobowemu, po zaledwie pięciu dniach zatrudnienia nie ma prawa do wynagrodzenia chorobowego. Pani Barbara umówiła się z szefem na pensję w wysokości 1500 zł i premię w wysokości 20 proc. wynagrodzenia zasadniczego premii.

W związku z niepłatną chorobą nie może się jednak spodziewać w kwietniu takiej sumy. Wyliczamy, jaka kwota wpłynie na konto pani Barbary pod koniec kwietnia:

- 1500 zł : 30 = 50 zł

- 50 zł x 12 = 600 zł

- 1500 zł – 600 zł = 900 zł

- 900 zł x 20 proc. = 180 zł

- 900 zł + 180 zł = 1080 zł[/ramka]