Premię roczną można uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego (odpowiednio innych świadczeń chorobowych, zasiłku opiekuńczego, macierzyńskiego czy świadczenia rehabilitacyjnego), pod warunkiem że pracownik nie ma do niej prawa za czas absencji zdrowotnej.

Bazy do naliczenia zasiłku nie mogą bowiem stanowić składniki wynagrodzenia typu premie, nagrody i dodatki, do których zatrudniony zachowuje prawo w okresie pobierania tego świadczenia – zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu – jeżeli są one wypłacane za okres jego pobierania.

Tak wynika z art. 41 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm., dalej ustawa zasiłkowa).

Istotne zapisy

Kluczowe znaczenie w kwestii uwzględniania lub nieuwzględniania premii rocznej w podstawie wymiaru zasiłku mają zatem postanowienia wewnątrzzakładowych przepisów płacowych obowiązujących u pracodawcy.

Jeżeli nie regulują one kwestii prawa do nagrody rocznej za czas pobierania zasiłku, to przyjmuje się, że premia roczna nie przysługuje za czas pobierania świadczeń z tytułu niezdolności do pracy i że trzeba ją uwzględnić ustalając wysokość zasiłku. Jeżeli jednak, mimo braku odpowiednich postanowień w przepisach płacowych, pracodawca udokumentuje, że wypłaca premię roczną za okres pobierania świadczeń chorobowych, to nie powinien wliczać jej w obliczeniach.

Aby uniknąć wątpliwości w tym zakresie, rekomendowanym rozwiązaniem jest jasne uregulowanie tej kwestii w przepisach płacowych obowiązujących u pracodawcy.

1/12 całości

Jeśli premia roczna jest zmniejszana za czas niezdolności do pracy, wobec czego zwiększa podstawę zasiłkową, przyjmuje się ją w obliczeniach w wysokości stanowiącej 1/12 kwoty wypłaconej za rok poprzedzający miesiąc, w którym pracownik stał się niezdolny do pracy (art. 42 ust. 3 ustawy zasiłkowej). Zatem do przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego za 12 miesięcy poprzedzających miesiąc absencji trzeba doliczyć 1/12 tej nagrody wypłaconej za rok poprzedzający zachorowanie.

Ogólna zasada jest zatem stosunkowo prosta. Jednak w praktyce osoby ustalające podstawę wymiaru zasiłków napotykają wiele trudności związanych z uwzględnieniem premii rocznej w podstawie wymiaru zasiłku.

Wątpliwości pojawiają się m.in. w sytuacji, gdy pracownikowi zmienił się wymiar czasu pracy w trakcie lub po zakończeniu roku, za który otrzymał premię, gdy był zatrudniony krócej niż rok lub wrócił po urlopie bezpłatnym albo wychowawczym, a także gdy nie otrzymał jeszcze premii za poprzedni rok lub dostał jej część w formie zaliczki.