Niektóre pobory potrącamy bez zgody pracownika

[b]Zatrudniony zarabia 6000 zł. Pensję ma wypłacaną do 10 każdego miesiąca. W kwietniu spóźnił się z dostarczeniem zwolnienia lekarskiego. W dziale kadr złożył je dopiero 14 maja. To oznacza, że pensja za kwiecień wypłacona w maju była zawyżona. Co zrobić w takiej sytuacji? Czy bez zgody pracownika można pomniejszyć pensję za maj wypłacaną 10 czerwca? Jeśli tak, to o ile? Zwolnienie chorobowe trwało dziesięć dni. Czy w tym wypadku stosujemy zasadę, że z powodu zwolnienia wysokość wynagrodzenia chorobowego obniżamy o 25 proc.?[/b]

Pieniądze, które z winy pracodawcy wpływają niesłusznie na konto pracownika, można odzyskać tylko za jego zgodą.

Tak wynika z [b]orzecznictwa Sądu Najwyższego (np. wyrok z 9 stycznia 2007 r.; II PK 138/06)[/b] oraz ze [b][link=http://www.rp.pl/artykul/331487.html]stanowiska Głównego Inspektoratu Pracy z 1 lipca 2009 r. w sprawie zasad dokonywania potrąceń z nadpłaconego wynagrodzenia pracownika (GPP-110-4560-43/09/PE/RP)[/link][/b].

Inspekcja nie ma wątpliwości: [b]jeśli pracodawca omyłkowo wypłaca pracownikowi zawyżone wynagrodzenie, a pracownik nie wyraża dobrowolnie zgody na zwrot nadpłaconej kwoty, pracodawcy pozostaje jedynie wystąpienie na drogę sądową z roszczeniem o jej zwrot na podstawie przepisów kodeksu cywilnego o bezpodstawnym wzbogaceniu[/b].

Pracodawca w takim wypadku ma prawo domagać się zwrotu nadpłaconej kwoty od pracownika, wykazując, że pracownik otrzymał świadczenie o wiele wyższe niż należne, i w związku z tym powinien liczyć się z obowiązkiem jego zwrotu.

[b]Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy pensję nadpłacono z winy pracownika.[/b] A tak właśnie jest w opisywanym przypadku. Pracodawca wypłacił pobory zgodnie z prawem. Nie wiedział przecież, że powinny być niższe z powodu absencji chorobowej. To pracownik naruszył swoje obowiązki, bo o przyczynie swojej nieobecności powinien poinformować najpóźniej w drugim jej dniu.

Warto też pamiętać o art. 87 § 7 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link], który stanowi, że z wynagrodzenia za pracę odlicza się w pełnej wysokości kwoty wypłacane w poprzednim terminie płatności za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Zastrzegam jednak, że według niektórych ekspertów ten przepis ma zastosowanie, tylko do wynagrodzenia wpłacanego „z góry”.

Policzmy, ile wypłacić w czerwcu za maj. Żeby to ustalić, musimy w pierwszej kolejności określić pobory należne za kwiecień, w trakcie którego pracownik chorował. Musimy policzyć wynagrodzenie chorobowe (80 proc.) i za przepracowaną część miesiąca. Nie obniżamy chorobowego o dodatkowe 25 proc. z powodu spóźnionego zwolnienia lekarskiego, bo ta zasada dotyczy tylko zasiłku chorobowego.

[b]PENSJA CHOROBOWA[/b]

6000 zł (średnia z 12 ostatnich miesięcy) : 30 dni = 200 zł

200 zł x 10 dni choroby = 2000 zł

2000 zł x 80 proc. = 1600 zł

[b]ZA PRZEPRACOWANĄ CZĘŚĆ MIESIĄCA[/b]

6000 zł : 30 = 200 zł

200 zł x 10 dni = 2000 zł

6000 zł – 2000 zł = 4000 zł

Zatem, gdyby pracownik złożył zwolnienie lekarskie w czasie, to w kwietniu by zarobił 5600 zł (1600 zł + 4000 zł).

Zróbmy teraz dwie listy płac: dla kwoty faktycznie wypłaconej i należnej. Dzięki temu dowiemy się, o ile nadpłacono kwietniową pensję.

[b]PIERWSZA LISTA PŁAC DLA KWOTY FAKTYCZNIE WYPŁACONEJ[/b]

Przychód: 6000 zł

[b]SKŁADKI SPOŁECZNE[/b]

suma składek emerytalnej, rentowych i chorobowej: 6000 zł x 13,71 proc. = 822,60 zł

[b]SKŁADKI ZDROWOTNE[/b]

podstawa: 6000 zł – 822,60 zł = 5177,40 zł

składka pełna: 5177,40 zł x 9 proc. = 465,97 zł

składka odliczana od podatku: 5177,40 zł x 7,75 proc. = 401,25 zł

[b]PODATEK I ZALICZKA DO US[/b]

Podstawa opodatkowania:

6000 zł – (822,60 zł + 111,25 zł) = 5066,15 zł; po zaokrągleniu 5066 zł

(5066 zł x 18 proc.) – 46,33 zł (zakładamy, że pracownik złożył PIT – 2) = 865,55 zł

865,55 zł – 401,25 zł = 464,30 zł; po zaokrągleniu 464 zł

[b]DO WYPŁATY[/b]

6000 zł – (822,60 zł + 465,97 zł + 464 zł) = 4247,43 zł

[b]DRUGA LISTA PŁAC DLA KWOTY NALEŻNEJ[/b]

Przychód:

- 4000 zł wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca

- 1600 zł wynagrodzenia chorobowego

[b]SKŁADKI SPOŁECZNE[/b]

4000 zł x 13,71 proc. = 548,40 zł

[b]SKŁADKI ZDROWOTNE[/b]

podstawa: 5600 zł – 548,40 zł = 5051,60 zł

składka pełna: 5051,60 zł x 9 proc. = 454,64 zł

składka odliczana od podatku: 5051,60 zł x 7,75 proc. = 391,50 zł

[b]PODATEK I ZALICZKA DO US[/b]

Podstawa opodatkowania:

5600 zł – (548,40 zł + 111,25 zł) = 4940,35 zł; po zaokrągleniu 4940 zł

(4940 zł x 18 proc.) – 46,33 = 842,87 zł

842,87 zł – 391,50 zł = 451,37 zł; po zaokrągleniu 451 zł

[b]DO WYPŁATY[/b]

5600 zł – (548,40 zł + 454,64 zł + 451 zł) = 4145,96 zł

Z naszych wyliczeń wynika, że kwietniową pensję nadpłacono o 101,47 zł (4247,43 zł – 4145,96 zł).

Zatem pensja za maj wypłacana w czerwcu wyniesie, po potrąceniu nadpłaty, 4145,96 zł (4247,43 zł – 101,47 zł).

[ramka][b]Trochę teorii, trochę praktyki[/b]

- Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne stanowi przychód ze stosunku pracy z wyłączeniem niektórych elementów. Jednym z nich jest wynagrodzenie chorobowe, zgodnie z art. 18 ust. 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=333804]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.)[/link].

Ale wliczamy je do podstawy wymiaru składki zdrowotnej (art. 81 ust. 5 u[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=282315]stawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.)[/link].

- Podstawę opodatkowania oraz zaliczkę do urzędu skarbowego podajemy w pełnych złotych, zaokrąglając zgodnie z zasadą, że końcówkę wynoszącą mniej niż 50 groszy pomijamy, a wynoszącą 50 i więcej groszy podwyższamy do pełnych złotych.[/ramka]