[b]Pracodawca wręczył mi wypowiedzenie zmieniające warunki umowy o pracę. Z powodu trudnej sytuacji finansowej chce przesunąć mnie na niższe stanowisko i radykalnie obniżyć wynagrodzenie. Do upływu połowy okresu wypowiedzenia mogę odmówić przyjęcia zaproponowanych warunków. Otrzymałem inną propozycję pracy, więc nie ukrywam, że zastanawiam się nad odrzuceniem propozycji szefa. Czy jeżeli tak się stanie, będę miał prawo do dodatkowej odprawy pieniężnej, takiej jak koledzy wcześniej zwolnieni z pracy? [/b]

[b] [i]Odpowiada Przemysław Ciszek - Wydział Zarządzania UW C&C Chakowski & Ciszek:[/i][/b]

Zasady przyznawania dodatkowych odpraw pieniężnych zwalnianym pracownikom reguluje [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=5299C7D21A59CECB9C951A3D834E3017?id=169524]ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (DzU nr 90, poz. 844 ze zm.)[/link].

Ustawa precyzuje głównie prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników w razie tzw. zwolnień grupowych, ale uregulowano w niej także zasady nabywania prawa do odprawy pieniężnej pracowników zwalnianych w sytuacjach niebędących zwolnieniami grupowymi. Chodzi tu o sytuację, gdy pracodawca zatrudniający co najmniej 20 pracowników zwalnia co prawda mniej osób, niż przewidują limity z ustawy o zwolnieniach grupowych, ale wyłącznie z przyczyn niedotyczących pracowników.

Trzeba zaznaczyć, iż prawo do odprawy w takich sytuacjach wprost przysługuje przede wszystkim pracownikom, którym pracodawca wypowiedział umowę o pracę. Tymczasem w opisanym przypadku dokonał on jedynie tzw. wypowiedzenia zmieniającego. Może tu więc pojawić się wątpliwość, czy odprawa będzie przysługiwać w razie rozwiązania umowy w wyniku odmowy przyjęcia nowych warunków.

Moim zdaniem należy odpowiedzieć twierdząco. [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=95C6DAF34D12E52B7237E17623D493B9?id=76037]Kodeks pracy [/link]w art. 42 § 1 stanowi bowiem, że przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy.

[b]W tym kontekście należy zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z 17 maja 2007 r. (III BP 5/2007)[/b], w którym sąd stwierdził, iż ustawę o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników należy stosować także do wypowiedzenia zmieniającego, bo do tego wypowiedzenia, zgodnie z art. 42 § 1 kodeksu pracy, należy stosować odpowiednio przepisy o wypowiedzeniach.

Można także wskazać na wyroki Sądu Najwyższego wydane co prawda na mocy nieobowiązującej już ustawy, ale dotyczące tego samego zagadnienia. [b]Chodzi tu o wyrok SN z 16 listopada 2000 r. (I PKN 79/2000)[/b], zgodnie z którym rozwiązanie stosunku pracy wskutek wypowiedzenia warunków płacy, które prowadziłoby do radykalnego obniżenia wynagrodzenia pracownika (przy niezmienionych wymaganiach), jeżeli nastąpiło z przyczyn wskazanych w art. 1 ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy oraz o zmianie niektórych ustaw, może być uznane za dokonane wyłącznie z tych przyczyn i uzasadniać jego roszczenie o odprawę pieniężną.

[b]Podobnie w wyroku z 4 lipca 2001 r. (I PKN 521/00) SN stwierdził[/b], iż odmowa przyjęcia przez pracownika wypowiedzenia zmieniającego dotyczącego wyłącznie obniżenia wynagrodzenia w zasadzie nie stanowi współprzyczyny rozwiązania z nim umowy o pracę.

[b] Podsumowując: gdy zaproponowane warunki radykalnie pogarszają sytuację pracownika i z tego powodu odmawia on ich przyjęcia, pracodawca powinien liczyć się z koniecznością wypłaty odprawy pieniężnej.[/b]