[b]– Pracownik co miesiąc ma potrącane około 700 zł z tytułu zajęcia alimentacyjnego. Program ściągnął tylko 180 zł z wynagrodzenia, a pracownica odpowiedzialna za płace tego nie zauważyła. Co w takiej sytuacji? Czy komornika należy zawiadomić? Czy można ukarać tę pracownicę?[/b] – pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Potrącenia z wynagrodzenia na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych mogą być dokonywane zarówno w trybie postępowania egzekucyjnego, jak i bez takiego postępowania. W tym drugim przypadku, a zatem bez udziału komornika, pracodawca dokonuje potrąceń na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego, z wyjątkiem przypadków, gdy:

- świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych,

- wynagrodzenie za pracę zostało zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej.

Tak stanowi art. 88 k.p. Z pytania wynika jednak, że potrącenia dokonywane są z tytułu zajęcia wynagrodzenia, czyli w trybie postępowania egzekucyjnego, a zatem w szczególności na podstawie art. 880 – 888 k.p.c. w zw. z art. 90 k.p., dotyczących egzekucji z wynagrodzenia za pracę.

[srodtytul]Zajęcie pensji[/srodtytul]

Komornik przystępuje do egzekucji z wynagrodzenia za pracę poprzez jego zajęcie (art. 881 § 1 k.p.c.). Komornik dokonuje zajęcia przez:

1) zawiadomienie dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób (art. 881 § 2 k.p.c.),

2) wezwanie pracodawcy, aby w granicach zajęcia nie wypłacał dłużnikowi poza częścią wolną od zajęcia żadnego innego wynagrodzenia, lecz

- przekazywał zajęte wynagrodzenie bezpośrednio wierzycielowi, zawiadamiając komornika o pierwszej wpłacie albo

- przekazywał, w określonych przypadkach, wynagrodzenie komornikowi (art. 881 § 3 k.p.c.).

Dokonując zajęcia, komornik wzywa również pracodawcę m.in. do tego, by w razie zaistnienia przeszkód w wypłacie wynagrodzenia złożył oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, w ciągu tygodnia od ich zaistnienia (art. 882 k.p.c.). Pracodawca, o którym mowa w pytaniu, powinien zatem poinformować komornika o zaistniałej sytuacji.

[srodtytul]Niewykluczona grzywna[/srodtytul]

Przepisy k.p.c. przewidują również sankcje w razie zaniedbania przez pracodawcę obowiązków wynikających z zajęcia. Zatem w wypadku m.in. niezłożenia w ustawowym terminie oświadczenia o rodzaju przeszkód w wypłacie wynagrodzenia komornik wymierza pracodawcy grzywnę w wysokości do 500 zł.

Jeżeli pracodawcą nie jest osoba fizyczna, grzywnie podlega pracownik lub wspólnik odpowiedzialny za wykonanie takiej czynności, a w razie niewyznaczenia takiego pracownika lub niemożności jego ustalenia – osoby uprawnione do reprezentowania pracodawcy. Gdy pracodawcą jest spółka cywilna, grzywnie podlega którykolwiek ze wspólników.

[srodtytul]Komu grozi[/srodtytul]

W razie naruszenia obowiązków wynikających z zajęcia bądź złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą albo dokonania wypłaty zajętej części wynagrodzenia dłużnikowi pracodawca odpowiada za wyrządzoną przez to wierzycielowi szkodę (art. 886 § 1 – 3 k.p.c.).

Należy dodać, że jeżeli szkoda wyrządzona osobie trzeciej była wynikiem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków przez pracownika (np. odpowiedzialnego za płace) i została naprawiona przez pracodawcę, pracownik ponosi odpowiedzialność wobec pracodawcy na zasadach przewidzianych w art. 114 – 127 k.p., regulujących odpowiedzialność materialną pracowników.